Boeing 737 MAX uçaklarının Ekim 2018’de Endonezya ve Mart 2019’da Ethiopya’da yaşadığı iki kazada hayatlarını kaybeden kişilerin aileleri, onay süreciyle ilgili endişeleri arttıran senato raporunun ortaya çıkmasının ardından, uzun süredir yerde bekletilen 737 MAX uçaklarının gökyüzüne dönüşüne yeşil ışık yakan kararın geri alınmasını istiyor.
Federal Havacılık İdaresi (FAA), Boeing’in kazalara yol açan sorunların çözümüne yönelik olarak yaptığı değişiklikleri uygun bularak, yaklaşık 20 aydır tedbir amaçlı olarak yerde bekletilen uçakların, 18 Kasım 2020 tarihinden itibaren yeniden uçmasına onay vermişti.
Ancak, ABD Senato Ticaret Komitesi tarafından geçtiğimiz Cuma günü yayımlanan raporda, sertifikasyon sürecindeki FAA test pilotlarının “uygunsuz” şekilde eğitildiği ifadesine yer verilmesi nedeniyle, aileler FAA’in onayına bir kez daha karşı çıktı.
Kurbanların aileleri, “Komite, 737 MAX uçaklarının sertifikasyon sürecinde yanlış ve hukuksuz olabilecek uygulamaların varlığını ve araştırılması gerekliliğini ortaya çıkarmıştır” diyerek, 22 Aralık’ta FAA’ye yazdıkları bir mektupla, kararın gözden geçirilmesini talep etti.
FAA yönetimi, uluslararası kuruluşlarla “planlı ve ayrıntılı” bir inceleme yapılması hususunda yakın çalışmalar yürüttüklerini açıkladı. FAA sözcüsü yaptığı açıklamada, “Lion Air ve Ethiopian Havayolları kazalarında rol oynayan sebeplerin ortadan kaldırılması için yürütülen çalışmaların ve yapılan tasarım değişikliklerinin uygun olduğu, FAA ve bağımsız otorteler tarafından tespit edilmiştir.” ifadelerini kullandı.
Konuyla ilgili yorum yapmaktan kaçınan Boeing cephesi, 18 Aralık’ta yayımlanan senato raporu için komitenin bulgularını “ciddiyetle” ele aldıklarını ve raporu “ayrıntılarıyla” inceleyeceklerini belirtmekle yetindi.
Buna karşın, kurbanların aileleri, 737 MAX uçaklarının yeniden gökyüzüyle buluşmasına sayılı günler kala, yeni bulgular ışığında, söz konusu uçakların derhal yere indirilmesi için çağrılarını her gün yeniliyor.
Ailelerle Federal Havacılık İdaresi’ni karşı karşıya getiren gelişmeler sürerken Amerikan Airlines 29 Aralık 2020’de 737 MAX uçaklarıyla ilk tarifeli uçuşunu yapmayı planlıyor. Brezilyalı havayolu GOL ise yaklaşık 2 hafta önce iç hat uçuşlarında 737 MAX uçaklarını kullanmaya başladı. Onu Meksikalı havayolu Aeromexico takip etti. Panamalı COPA Havayolları ise, 737 MAX uçaklarını yolcusuz uçuruyor ve bu da yakında bu uçaklarla ticari seferlere başlayacağının bir göstergesi.
Bülent KARAŞİNİK