Çin havacılığı bugünlerde önemli bir kararı tartışıyor. Mevcut durumda, uluslararası rotalarda Çin havayolları için “tek rota tek havayolu” politikası yürütülüyordu. Yani bir uluslararası rotada sadece bir Çinli havayolu operasyon yürütebiliyordu. Mevcut politikayı gevşetme kararının ardında; devlete ait ve özel sektör taşıyıcıları arasında daha fazla rekabet imkânı sağlamak yatıyor.
Çin Sivil Havacılık İdaresi (CAAC) havayolu şirketlerinin birbirleriyle çok agresif bir şekilde rekabet etmesini önlemek için 2009 yılında uzun mesafeli hatlar için “bir rota, bir havayolu” politikasını uygulamaya başladı. CAAC, Ekim ayından itibaren uzun mesafeli güzergahlarda “tek rota tek havayolu” politikasını kolaylaştırmayı planladıklarını ve bu hareketin ülkenin havacılık endüstrisinin “yeni kalkınma aşamasına uyum sağlamasına” yardımcı olacağını açıkladı.
Düzenleme ile ilgili CAAC internet sitesinden yapılan açıklamada, “uluslararası hatların açılmasında ve frekansların artırılması konusunda havayolu şirketlerinin coşkusu” nun farkında olunduğu; gelecek yıl açılması planlanan Pekin’in yeni Daxing Uluslararası Havalimanı’nı tanıtımı ve gelişimine yardımcı olacağı düşüncesiyle bu politikanın gevşetilme kararı alındığı belirtiliyor.
CAAC, “Uluslararası hava taşımacılığı pazarındaki değişim, pazar erişiminin düzenli bir şekilde genişlemesini ve rekabete daha fazla imkan tanınmasını gerektiriyor” diyor. Ayrıca yeni açılacak Pekin Daxing ve mevcut Pekin Capital havalimanları arasındaki koordineli kalkınmanın sağlanması için “rekabete izin vermek gerekiyor” açıklaması yapıldı.
Yapılacak ölçümler ve rakamlar çerçevesinde, hedef ülkeyle olan hava trafik haklarına bağlı olarak uluslararası rotaları iki kategoriye ayrılacak. Birinci kategoride, operasyon yapacak taşıyıcıların sayısı, rota programları ve operasyon planları sınırlandırılmayacak. İkinci kategoride ise arz ve talebe dayalı bazı kısıtlamalar olacak.
CAAC yeni uygulama ile Çin’in uluslararası hava taşımacılığının gelişmesi konusunda yeni bir aşamaya girileceğini düşünüyor. İnsanların daha yoğun bir şekilde, uygun ve farklı uluslararası hava taşımacılığı hizmetlerine talebi artıyor. Havayolları da büyük uçuş hublarına artan oranda ilgi gösteriyor. Bu yüzden ılımlı rekabeti teşvik etmek ve kamu çıkarlarını en üst düzeye çıkarmak için; bir yandan da Pekin Uluslararası Havaalanı’nın sahip olduğu büyük ölçekli uluslararası merkez rolünün avantajından yararlanarak bu kararın alınması gerektiği düşünülüyor.
Politikada yaşanan değişimin, uluslararası rakiplerle rekabet eden Çinli havayolları için dramatik sonuçları olabileceği düşünülüyor. Örneğin, Şanghay Pudong-Los Angeles arasında şu anda 4 havayolu operasyon yapıyor. Ancak bunların üçü ABD’li havayolları (American Airlines, Delta ve United) ve diğeri China Eastern. Bu hattaki rekabete katılacak başka bir Çinli havayolunun tabloyu kötü etkileyebileceği düşünülüyor.
