Pistler, havalimanlarının en hayati parçası durumunda. Ancak tüm havalimanlarının coğrafi koşulları, pist için çok geniş ve elverişli olmayabiliyor. Özellikle uzak veya tehlikeli yerlerde bulunan havalimanlarının pistleri de operasyon yapmak için oldukça korkunç hale dönüşebiliyor. Ticari seferler düzenlemenin mümkün olduğu havalimanları arasında en kısa piste sahip olanlara göz atalım.
Juancho E Yrausquin Havalimanı, Saba
Hollanda Karayipleri’nde bulunan Saba Adası’ndaki Juancho E Yrausquin Havalimanı (IATA: SAB & ICAO: TNCS) ticari uçuşlar gerçekleştirilen havalimanları arasında dünyanın en kısa pistine sahip. 1,312 ft yani yaklaşık 400 metre uzunluğundaki pist, yalnızca Winair’in yakındaki adalardan bölgesel turboprop uçaklarla gerçekleştirdiği operasyonlar için uygun.
Deniz üzerindeki pistin üç tarafının uçurumlar ile çevrili olduğunu söyleyebiliriz. Dördüncü tarafı ise yüksek tepelerle kuşatılmış. Havalimanı, adını aldığı Hollanda Antilleri Maliye Bakanı Juancho Yrausquin gibi politikacıların desteğini takiben 1962 yılının ortalarında faaliyete geçti.
9 Şubat 1959’da Rémy de Haenen, bu piste uçakla ilk inişi gerçekleştirdi. Adada yaşayan insanların çoğu, bu tarihi inişi izledi.
1998 yılında, havalimanının terminal binası, Georges Kasırgası sırasında zarar gördü. Hollanda Hükümeti, yeni binanın inşası için fon sağladı ve bina, de Haenen’e ithaf edildi.
Yakındaki Barbuda adasındaki Barbuda Codrington Havaalanı ise 1,640 ft uzunluğunda bir piste sahip. Havaalanı, Eylül 2017’de Irma Kasırgası sırasında büyük zarar gördü ve adanın tamamı tahliye edildiği için kapatıldı.
Heligoland Havalimanı, Almanya
Almanya’nın Düne Adası’nda bulunan havalimanı (IATA: HGL & ICAO: EDXH) Kuzey Denizi’nde, anakaraya yaklaşık 70 km uzaklıkta yer alıyor. Havalimanının pisti, 1575 ft (480 m) uzunluğunda. Normalde, 1312 ft yani yaklaşık 400 metre uzunluğundaki pist, ticari hava trafiğine ilişkin AB düzenlemeleri uyarınca 2006 yılında 1575 feet’e uzatıldı.
Bölgesel havayolu OFD Ostfriesischer-Flug-Dienst tarafından, kuzey Almanya’daki Heide-Büsum Havaalanı ve Cuxhaven / Nordholz Havaalanı’na düzenli uçuşlar gerçekleştiriliyor. Heide-Büsum Havaalanı, Almanya’nın Schleswig-Holstein eyaletinde yer alıyor ve 2.362 ft uzunluğunda kısa bir piste sahip.
Heligoland Havaalanı, İkinci Dünya Savaşı sırasında askeri bir meydan olarak hizmet verdi. Düşman saldırıları ile yıkılan yapı, 1962 yılında yeniden inşa edildi.
1973 yılında, bir Lufthansa pilotunun boş bir Boeing 737 uçağıyla Heligoland Havalimanı’nın pistine pas geçtiği söyleniyor. Bu olaydan sonra pilotun görevden alındığı biliniyor.
Tenzing-Hillary Havalimanı, Nepal
Everest Dağı’na tırmananlar için popüler bir başlangıç noktası olan Tenzing-Hillary Havaalanı (IATA: LUA & ICAO: VNLK) güney ucunda aşağıdaki vadiye doğru eğimli 1.729 ft (527 metre) uzunluğunda bir piste sahip. Havalimanı, 2019 yılında 129.508 yolcuya hizmet verecek kadar popüler.
Sadece helikopter ve küçük sabit kanatlı uçakların operasyon yapabiliyor olması, pistin uzunluğu ve konumu da dikkate alındığında dünyanın en tehlikeli havalimanlarından biri olarak biliniyor. Deniz seviyesinden 2.774 m yüksekte olan bu meydan, dünyanın 37. en yüksek havalimanı konumunda.
Havaalanına operasyonlar, sabah 6 ile 9 saatleri arasında gündüz operasyonlarıyla sınırlanan seyrüsefer iniş kuralları nedeniyle çok daha zorlu hale geliyor.
Nepal Sivil Havacılık Otoritesi, bu havalimanına inecek pistler için özel gereklilikler ve yüksek standartlar arıyor. Nepal’de bir yıllık deneyime sahip, en az 100 kısa kalkış ve iniş uçuşu yapan ve ayrıca sertifikalı bir eğitmen eşliğinde bu havaalanına en az on uçuş gerçekleştiren pilotlar, bu meydana uçuş yapabilme hakkı kazanıyor.
Havaalanı 1964 yılında, 11 yıl önce arkadaşı Tenzing Norgay ile Everest Dağı’nın zirvesine ulaşan ilk dağcılardan biri olan Edmund Hillary tarafından inşa edildi. Hillary, havaalanı için mevcut az sayıdaki arsadan birini satın aldı. Pistin zeminini pürüzsüz ve düz hale getirmek için Sherpa olarak bilinen yerel halktan, likör karşılığında pistte dansı etmelerini istedi. 2001 yılında pist, ilk kez asfaltlandı.
Courchevel Havalimanı, Fransa
Fransız Alpleri’ndeki kayak merkezine hizmet veren Courchevel Havalimanı (IATA: CVF & ICAO: LFLJ) 1.762 ft (537 metre) uzunluğunda bir piste sahip ve çoğunlukla helikopterler ile küçük sabit kanatlı uçaklar tarafından kullanılıyor. Pist 2.008 m yükseklikte bir dağın üzerinde kurulu ve %18,6 eğime sahip. Piste aydınlatma desteği verilemediği için inişler bir hayli zorlaşıyor.
İlgili Haber | Uçaklar Buzla Kaplı Pistlere Nasıl İnebiliyor?
Pist başlangıçta 1.230ft uzunluğundaydı ancak 1992 Kış Olimpiyatları için bugünkü boyutlarına getirildi. Pistin genişliği de 40 Metre’den 80 Metre’ye çıkarıldı.
Fransız Sivil Havacılık Otoritesi (DGAC), Courchevel’e uçuşlarla ilgili düzenlemeler yaptı. Şu anda, ticari charter uçuşları gerçekleştirmesine izin verilen tek havayolu Alpine Airlines. DGAC, 2015 yılında havalimanına yalnızca ticari yolcu uçuşlarına izin verdi. Diğer sınırlamalar ise çevresinden ötürü pas geçme ve aletli yaklaşma prosedürünün bulunmamasını içeriyor.
John A Osborne Havaalanı, Montserrat
John A Osborne Havaalanı (IATA: MNI & ICAO: TRPG) Karayip Denizi’ndeki Britanya Denizaşırı Bölgesi Montserrat Adası’nda yer alıyor. Havaalanı, Temmuz 2005’te inşa edildi ve 1.814 ft (553 metre) uzunluğunda bir piste sahip. Kısa pistin altından, bir tünel aracılığıyla halka açık bir yol geçiyor.
Adanın doğu kıyısında bulunan WH Bramble Havalimanı’nın yerini inşa edildi. Eski havaalanı, 1997’de Soufriere Hills yanardağının patlamasıyla, başkent Plymouth da dahil olmak üzere Montserrat’ın güney yarısının çoğu ile birlikte yok oldu. Adaya, John A Osborne Havaalanı inşa edilmeden önce 1997 ve 2005 yılları arasında yalnızca helikopter ve gemi ile erişilebiliyordu.
Genel merkezi havaalanında bulunan FlyMontserrat, Antigua’ya düzenli seferlerin yanı sıra diğer Karayip destinasyonlarına bir dizi charter uçuşlar gerçekleştiriyor. Havaalanına operasyon yapan diğer havayolları, Antigua’ya uçan ABM Air ve Anguilla’ya charter uçuşları gerçekleştiren Trans Anguilla Airways’dir.
Normalde adı Bramble Havalimanı olan meydanın adı, Temmuz 2008’de Montserrat Başbakanı John Osborne onuruna değiştirildi.
Gustaf III Havalimanı, Saint Barthelemy
Saint Barthélemy volkanik adasındaki St Jean’de bulunan Gustaf III Havalimanı (IATA: SBH & ICAO: TFFJ) 2.119 ft (646 metre) uzunluğunda bir piste sahip. Ayrıca Rémy de Haenen Havaalanı veya Saint Barthélemy Havaalanı olarak da biliniyor.
Uçaklar, dik bir tepenin kenarından aşağı eğimli bir şekilde piste yaklaşıyor ve bölgede güneşlenen insanlardan ve sahilden iplerle ayrılmış bir piste teker koyuyor. Uçaklar, pisti çevreleyen yollara ve yakınlardaki turistlere doğru yaklaşıyor.
Ada, özellikle ünlüler için kış aylarında popüler bir turizm merkezi durumunda. Çoğu 20’den az yolcu taşıyan, küçük bölgesel uçaklarla, Antigua, Saint Martin ve Anguilla dahil olmak üzere Karayipler’deki diğer destinasyonlardan, günlük ticari ve charter uçuşlar yapılıyor.
Saint Martin’deki Princess Juliana Uluslararası Havalimanı, daha büyük jet uçaklarıyla gelen yolcuların daha küçük bölgesel uçaklara transfer edebileceği Gustaf III Havalimanı için bir aktarma merkezi olarak hizmet veriyor.
Barra Havalimanı, İskoçya
İskoçya’nın kuzeyindeki Barra Adası’nda yer alan Barra Havalimanı (IATA: BRR & ICAO: EGPR) dünyada sahilde pisti olan tek havalimanı durumunda. Kum üzerine ahşap direklerle işaretlenmiş üç pisti bulunuyor. Bu pistlerin en kısası 2.231 ft (680 metre) uzunluğunda. Diğerlerinin uzunluğu ise 2.621ft (799 metre) ve 2.776 ft (846 metre).
Gelgit durumlarında pistler kapalı olduğu için, uçuşlar suların çekildiği dönemlerde planlanıyor. Barra Adası’ndan yapılan tek uçuş, Loganair tarafından Glasgow Havaalanı’na, çoğunlukla Twin Otter uçaklarla gerçekleşiyor. Plaj, uçaklar piste yaklaştığında veya kalkış yapılacağında halkın erişimine kapatılıyor. Bu zamanlarda, hava trafik kontrol kulesi, ek bir uyarı olarak bir flaş ışığı yayıyor.
Havalimanı, yaklaşık 1.400 sefer ile yılda 10.000’den fazla yolcuya hizmet veriyor. Her yıl 60’tan fazla özel hafif uçağın indiği Barra Havalimanı’nda charter uçuşlar yapılmaktadır.
İskoç operatör Highlands and Islands Airports Ltd (HIAL), dizi, film ve belgeseller için plajdaki bu özel pistte çekim yapılmasına izin veriyor.
Billy Bishop Toronto City Havalimanı, Kanada
Kanada’daki Toronto Adaları’nda bulunan Billy Bishop Toronto City Havalimanı (IATA: YTZ & ICAO: CYTZ) Toronto şehir merkezine hizmet veren küçük bir havalimanı durumunda. 2.460 ft (750 metre) ve 3.988 ft (1216 metre) uzunluğunda olmak üzere iki pisti bulunuyor.
Havaalanına şehirden erişim için Eireann Quay’den bir yaya geçidi ve düzenli feribot seferleri ile erişilebilir. Yayaları ve arabaları nehir boyunca adaya 90 saniyede taşıyan feribot yolculuğu dünyanın en kısa yolculuklarından biridir.
Billy Bishop Toronto City Havalimanı, 1930’ların sonlarında, Toronto Pearson Uluslararası Havalimanı ile birlikte şehrin ana havalimanı olarak inşa edildi. Zaman içinde Toronto Pearson, ana yolcu merkezi haline geldi ve Billy Bishop çoğunlukla küçük bölgesel ve genel havacılık uçuşlarına hizmet eder bir pozisyona büründü.
Kanada hükümeti ile Toronto Şehir ve Liman Komisyonu arasında 1983’te yapılan 50 yıllık bir anlaşma ile Billy Bishop Havalimanı’nda jet uçağı operasyonları yasaklandı. Porter Havayolları’nın havalimanının pistlerini 200 m genişletmek için önerdiği tartışmalı planlar, Bombardier uçaklarının hizmetine açılması için havalimanı işletmecileri, havayolları ve çeşitli devlet kurumları tarafından uzun süre tartışıldı. Ancak, hükümetin anlaşmayı reddetmesiyle konu rafa kaldırıldı.
