THY TESLİMATLARIN ERTELENMESİ İÇİN AIRBUS İLE ANLAŞTI!
Türk Hava Yolları’nın mali işlerden sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Murat Şeker, Türk Hava Yolları ile Airbus arasında yeni uçak teslimatlarını ertelemek için anlaşmaya varıldığını açıkladı. THY’nin operasyonel ve finansal yeteneklerine uygun olarak yeniden planlanan yeni takvim ve yapılan anlaşma koşulları uyarınca; THY’nin 5,2 milyar Dolar’lık finansman ihtiyacı, 2024 sonrasına ertelendi. Anlaşma ile uçakların teslim süresi 2028 yılına kadar uzatıldı. THY’nin Airbus’tan teslim alınmayı bekleyen 69 adet A321neo ve 23 adet A350-900 siparişi bulunuyor.
Yılın 3.Çeyreğine ait finansal sonuçlarını geçtiğimiz hafta açıklayan havayolunun yatırımcılarla yaptığı görüşmelerden, yıllık teslimatların “makul seviyelere” düşürülmesi ve ihtiyaç duyulması halinde bazı siparişlerin iptal edilebilmesi kararı çıktı. THY’nin yılın 9 aylık periyodundaki toplam zararı 5,2 Milyar TL olarak açıklanmıştı.
THY ile Boeing arasında da benzer teslimat öteleme anlaşmasının oldukça yakın olduğu belirtiliyor. THY’nin Boeing’ten teslimatını gerçekleştirmediği 63 adet 737 MAX ve 11 adet 787-9 Dreamliner siparişi bulunuyor.
Türk Hava Yolları, Kasım ayı uçuş programında, uçuş ağındaki 324 noktadan 200’ü için uçuş planladı.
BERLİN TEGEL HAVALİMANI KAPANDI!
31 Ekim’de Brandenburg Havalimanı’nın hizmete başlamasının ardından; Berlin’in tarihi havalimanı Tegel 8 Kasım’da kapılarını sonsuza dek kapadı. 60 yıl önce Tegel’e inen ilk ticari havayolu olan Air France havalimanından son kalkışı da yapan havayolu oldu.
AF1235 sefer sayılı uçuşta, Air France’ye ait Airbus A320-200 (F-GKXP) Paris Charles de Gaulle Havaalanı’na gitmek üzere kalkışını yaptı ve havacılıkta bir dönem sona erdi.
Brandenburg’un dokuz yıllık gecikmeli açılması ile Berlin’in kalbinde yer alan küçük, tarihi havalimanı miladını doldurmuş oldu. 1948’de Almanya’nın başkentinin ana havalimanı olarak hizmet vermek üzere sadece üç ay içinde inşa edilen Tegel, yılda sadece 2,5 milyon yolcuya hizmet verecek şekilde tasarlanmıştı ancak havalimanı, 2019 yılında 24 milyon yolcuyu ağırladı.
Haziran ayında, COVID-19 ve uluslararası seyahat talebindeki düşüş nedeniyle iki ay süre ile geçici olarak kapatılan ve bir daha açılmayacağı düşünülen havalimanı son yolcularını tahmin edilenden bir kaç ay sonra uğurlamış oldu.
Ticari havacılık hizmetlerine kapatılan Tegel, “Berlin TXL” adlı yeni bir araştırma ve sanayi parkına dönüştürülecek. Geniş plan aynı zamanda yeni konut alanları bir şehir parkı yapılmasını da içeriyor. Havalimanının ikonik terminal binası korunarak Beuth Üniversitesi için yeni bir kampüse dönüştürülecek.
LILIUM’DAN 2’NCİ VERTIPORT ATAĞI!
Münih merkezli havacılık şirketi Lilium, tam dolu şarjla bir saat içinde 300 km uzağa uçabilen, tamamen elektrikli, dikey kalkış ve iniş (eVTOL) yapabilen uçan taksilerinin iniş kalkış yapabilmesi için özel olarak tasarladığı ‘vertiport’ adını verdiği ağını da geliştiriyor.
Lilium şirketi, ilki Almanya’nın en kalabalık eyaleti Kuzey Ren Vestfalya’nın başkenti Dusseldorf’ta hizmete başlayacak olan vertiportların ikincisini Florida yakınlarında kurmayı planladığını duyurdu.
Vertiport ile yalnızca 300 km yarıçap içinde 20 milyondan fazla Florida sakini için erişilebilir bir hava mobilite ağı oluşturmak değil, aynı zamanda Orlando bölgesinde 100’den fazla istihdam yaratılması da hedefleniyor.
Herhangi bir piste gereksinimi olmaması nedeniyle, Vertiport inşa etmenin maliyeti, geleneksel bir havaalanından çok daha düşük. Basit bir iniş alanı için 1-2 milyon Euro olan maliyetin, bir binanın çatısında oluşturulan daha gelişmiş olanlar için 7-15 milyon Euro seviyelerine çıkacağı düşünülüyor.
Kurulan vertiportlar, elektrikli motorla çalışan, 36 adet pervaneye sahip, beş koltuklu sabit kanatlı bir hava aracı olan Lilium Jet’lere hizmet verecek. Bu pervanelerin yönü düz uçuşta hava aracının arkasına doğru çevrilirken; dikey kalkış sırasında ise hava aracının altına bakacak şekle getiriliyor. Lisanslı bir pilotun uçuracağı Lilium Jet, aynı mesafeyi kat eden bir elektrikli araç kadar güç tüketecek. Uçuş testilerini başarıyla geçen hava aracı şu anda otoritelerden onay bekliyor.
Lilium şirketi, vertiport projesi için; Lake Nona bölgesini Orlando Havaalanı yakınlarında fütüristik bir akıllı şehre dönüştürmeyi amaçlayan özel yatırım grubu Tavistock Development ile birlikte çalışıyor. Vertiport’un 2025 yılında faaliyete geçmesi bekleniyor.
Piyasada şu an pek çok şirket, elektrikli hava taksileri geliştirme, test etme, sertifikalandırma ve üretme yarışında olsa da 5 yıl önce yola çıkan Lilium, 375 milyon dolarlık yatırımcı fonu ile rakiplerine göre oldukça iyi bir konuma sahip.
Yolcuların trafiğe girmeden Uber ile yaklaşık aynı maliyetle gideceği noktaya ulaşabileceğini belirten uzmanlar, güvenli, verimli, sessiz ve çevre dostu bir ulaşım alternatifi oluşturması beklenen Lilium’un helikopterlerden yüz kat daha güvenli olduğu görüşünde. Üstelik fiyatının da helikoptere göre 5-10 kat daha ucuz olması bekleniyor.
EKİM 2020’DE BOEING-AIRBUS SİPARİŞ VE TESLİMAT REKABETİ NASIL SONUÇLANDI?
Avrupalı imalatçı Airbus’ın 31 Ekim itibariyle, 2020 yılındaki brüt sipariş sayısı 381; net sipariş sayısı 308 oldu. Bu rakamlar geçen yılın ilk 10 ayık dönemine göre yüzde 36’lık bir düşüşü ifade ediyor.
Airbus, Ekim ayında 11 yeni sipariş aldı. Bu siparişlerin 6’sı yeni başlatılan ve A220 uçağından geliştirilen iş jeti ACJ TwoTwenty’e gelirken; 4’ü A320neo Ailesi ve 1’i ACJ320neo uçaklarına yapıldı.
Ekim ayında Avrupalı imalatçı toplam 72 uçağını müşterilerine teslim etti. Bunların 12’si A220 (Dellta’nın ilk A220-300’ü dahil), 43’ü A320 Ailesi (SAS ve Titan Airways, ilk A321neo’larını teslim aldı), 4’ü A330 (Kuveyt Hava Yolları ilk A330-800 aldı), 12’si A350 (THY) ve 1’i A380 oldu. Airbus geçen yıl Ekim ayında 77 uçağı müşterilerine teslim etmişti. Ekim ayında Türk Hava Yolları filosuna ilk 2 A350 de katıldı. Böylece 2020’deki toplam teslimat sayısı 341’e ulaştı.
31 Ekim itibarıyla Airbus’ın teslim edilmek üzere biriken uçak sipariş sayısı, 7377’ye ulaşmış durumda. Bunların 507’si A220, 6,010’u A320 Ailesi, 313’ü A330, 539’u A350 ve 8’i A380.
Airbus’ın ezeli rakibi Boeing, Eylül ayının ardından Ekim ayında da hiç yeni sipariş alamadı. Ekim ayı boyunca 12 adet 737 MAX siparişi de iptal edildi. Bu iptallerdin 3’ü Oman Air biri Çek havayolu Smartwings’ten geldi.
Boeing, Eylül ayındaki 10 teslimatın ardından; Ekim ayında 13 adet ticari uçağı müşterilerine teslim etti. Bu sayı, Mart ayından bu yana görülen bir ay içinde yapılan en yüksek teslimat sayısı anlamına geliyor.
Teslimatların dörder adedi 787 Dreamliner ve 777; üç adedi 767, biri 747 ve biri de 737 üzerinden geliştirilen P-8 deniz devriye uçağına yapıldı. Teslim edilen 777’lerden 3’ü ve 767’lerden 2’si kargo uçağı oldu. Böylece Boeing’in 2020 yılındaki toplam teslimat sayısı 111 olurken; geçen yılın aynı döneminde bu sayı 321’di.
31 Ekim itibariyle Amerikalı imalatçının, 2020 yılı içinde aldığı yeni sipariş sayısı ise sadece 67. Sipariş iptalleri ve dönüşümleri hesaba katıldığında, bu yılki net sipariş sayısı -393 oldu. Şirketin tüm modelleri için teslimat bekleyen toplam sipariş sayısı ise 4.275.
EMIRATES 30 YIL SONRA İLK KEZ ZARAR AÇIKLADI!
Dubai merkezli Emirates, hava taşımacılığını “gerçek anlamda durma noktasına” getiren koronavirüs krizinin etkileriyle otuz yılı aşkın sürelik geçmişinde ilk kez zarar açıkladı. Havayolu en son, faaliyetlerine başladığı 1987-88 mali yılında bir zarar açıklamıştı.
Orta Doğu’nun en büyük taşıyıcısı, 2020’nin 2 ve 3’üncü çeyreğini kapsayan 6 aylık dönemde 3,4 milyar Dolar zarar edildiğini; bunun da işgücünü dörtte bir oranında azaltılmasına neden olduğunu duyurdu.
Yaklaşık iki ay neredeyse hiç uçamayan havayolunun geliri yüzde 75 düşüşle 3,2 milyar Dolar’a düştü. Emirates 6 aylık sürede, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 95 düşüşle sadece 1,5 milyon yolcu taşıdı. Bu sürede yapılan güçlü kargo operasyonları şirketin finansal yapısına bir miktar destek sağladı.
Pandemi öncesi 84 ülkede 158’den fazla noktaya uçan havayolu şuan 99 noktaya uçuyor. Diğer dev taşıyıcılar gibi, Emirates de birkaç paket halinde personel çıkarma operasyonu yaptı. Şimdiye dek grup bünyesinde çalışanların yüzde 24’ünün işine son verildi.
QATAR AIRWAYS DE ZARAR EDİYOR!
Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’daki hava trafiğinin sağlık krizi nedeniyle yarıdan fazla düşeceğini düşünüyor. Bölgenin diğer havayolları da büyük zarar yaşadı. Emirates ve Qatar Airways, 2 milyar dolar devlet yardımı aldı.
Ancak Qatar Airways de küresel salgın, komşularının hava sahası blokajı ve Şubat ayında iflas eden % 49 hissesine sahip olduğu Air Italy gibi sebeplerle büyük bir zarara uğradı. Doha merkezli havayolu, salgının zirve yaptığı dönemde bile çekirdek bir uçuş ağında operasyonlarına devam etti. Pek çok farklı ülkenin, vatandaşlarını ülkelerine getirmek için yaptığı tahliye uçuşları için tercih ettiği havayolu oldu. Ancak kargo operasyonları ve tahliye uçuşları da şirketin finansal tablosunu artıya çekmek için yeterli olmadı.
ETIHAD YENİ STRATEJİ BELİRLEDİ!
Abu Dabi merkezli Etihad yönetimi de operasyonların küçültülmeye devam edileceğini ve orta ölçekli, full servis hizmet veren bir taşıyıcı olmaya odaklanılacağını duyurdu.
Organizasyon yapısında çeşitli modernizasyonlar yapan havayolu çok sayıda üst düzey yönetici pozisyonunu kaldırdı, belli sayıda çalışan ile yolların ayrılacağını duyurdu. Gelecekteki operasyonları geniş gövdeli uçak filosuna yoğunlaşacak olan Etihad, filosundaki 30 adet Airbus A320’nin akıbeti henüz bilinmiyor.
Filodaki 10 adet A380’i emekli etmeyi düşünen havayolunun, tüm dikkatini 25 adet Boeing 777 ve 39 adet 787 Dreamliner’a kaydıracağı öne sürüldü. Etihad, e-posta ile 2.000 pilotunu acil zorunlu işten çıkarmalar konusunda uyardı.
PEGASUS’UN ZARARI 1.2 MİLYON TL OLDU!
Pegasus Havayolları da 2020 yılının 3. Çeyreğine dair verilerini açıkladı. Havayolunun 9 aylık sürede toplam zararı 1 milyar 225 milyon TL’ye ulaşırken; yılın 3. çeyreğinde 2019’a göre yüzde 52 kapasite seviyesi ve yüzde 76 doluluk oranı ile sektördeki en belirgin toparlanmalardan birine imza atıldığı vurgulandı.
3. çeyrek iç hat kapasitesi 2019’un aynı dönemine göre yüzde 96’ya ulaşan Pegasus, yüzde 81’lik doluluk oranı ile iç hatta 3,11 milyon yolcu taşıdı. III. çeyrekte dış hat kapasitesi geçen yılın aynı dönemine göre % 37 seviyesinde ve yüzde 66 doluluk oranıyla gerçekleşti. Havayolu bu çeyrekte 1,16 milyon dış hat yolcusunu uçurdu.
ÖZBEKİSTAN’IN MİLLİ HAVAYOLU ÖZELLEŞİYOR!
Orta Asya ülkesi Özbekistan’ın milli havayolunun, ülkede piyasa ekonomisine geçişinin bir parçası olarak, devlete ait toplam 620 şirket ve mülkle birlikte özelleştirilmesine karar verildi. Özelleştirmenin detayları henüz açıklanmasa da, Özbek hükümetinin Özbekistan Havayolları’nı yönetmesi için prestijli bir yabancı şirkete de izin verebileceği düşünülüyor. Özbek hükümeti, ulusal havacılık politikası ve kalkınma stratejilerinin hazırlanması da dahil olmak üzere ülkenin sivil havacılık sektörünün modernizasyonu konusunda çalışıyor. Ülkede bağımsız bir havacılık politikaları oluşturma organı kurulması ve ülkenin hava hizmeti anlaşmalarının serbestleştirmesi de masadaki konular arasında.
LUFTHANSA’DAN YOLCULARA COVID-19 SİGORTASI!
Lufthansa, SWISS ve Avusturya Havayolları, pandemi nedeniyle esnetilen yeniden rezervasyon seçenekleri ve bilet değişikliklerinde alınan ücretin kaldırılmasına ek olarak yolcularına seyahatlerini planlarken rahatlık sağlayacak Covid-19 sigorta seçeneğini sunacak. Böylece Lufthansa Grubu, müşterilerine Covid-19 teminatlı seyahat sigortasını imkanı sunan az sayıdaki havayolları arasına katıldı.
“Travel Care” ve “Travel Care Plus” adlandırılan iki paket bulunan sistemde; Travel Care sigorta paketi, Covid-19 nedeniyle gideceği yerde karantinaya girmek zorunda kalan yolcuya tazminat hakkı kazandırması ile birlikte seyahat iptali ve değişiklik sigortasını da içeriyor.
Travel Care Plus seçeneği, diğer paketteki haklara ek olarak, yolcunun Covid-19 olması durumunda tedavi masraflarını da karşılıyor. Almanya, Avusturya ve İsviçre’de ikamet eden yolcular için geçerli olan sigorta paketleri Lufthansa Grubu’nun sigorta ortağı AIG Europe üzerinden yapılacak.
İSRAİLLİ HAVAYOLLARINDAN DUBAI ATAĞI!
Birleşik Arap Emirlikleri ve İsrail, Eylül ayında diplomatik ilişkilerin yeniden başlaması için bir anlaşma imzaladı. Dubai emirliğine ait havayolu flydubai, Dubai-Tel Aviv arasında günde iki kez uçuşlara başlayacağını açıklamış. Emirates de yapılan codeshare anlaşması üzerinden flydubai uçuşlarına bilet satacağını duyurmuştu.
Geçtiğimiz hafta 3 İsrail havayolunun Aralık ayında Tel Aviv-Dubai uçuşlarına başlayacağı açıklandı. İsrail’in milli havayolu El Al günde iki kez Boeing 787 Dreamliner ile İsrair Havayolları haftada altı kez Airbus A320 ile Arkia Embraer E-195 ile her gün 1 defa Tel Aviv-Dubai arası uçacak.
SWISS’TEN 15 YIL SONRA İLK ZARAR!
Lufthansa Group iştiraki Swiss Havayolları, yılın ilk 3 çeyreğinde 452 milyon Dolar zarar açıkladı. Zorlu geçmesi beklenen dördüncü çeyreğin sonunda, havayolunun 15 yıl sonra ilk defa yılı zararla kapatması bekleniyor. Bu yüzden havayolu maliyetlerden tasarruf etmek için 28 adet eski Airbus A320 ailesi uçağını geçici olarak hizmetten çekti ve bu uçakların yerine kısa ve orta mesafeli uçuşlarında “daha verimli” Airbus A220, A320neo ve A321neo uçaklarını kullanmaya karar verdi.
Ayrıca şirket çapında ticari faaliyetler için gerekli olmayan tüm projelerin ve yatırımların ertelenmesi, işe alımların dondurulması, erken emeklilik ve yarı zamanlı çalışma seçenekleri ile önümüzdeki iki yıl içinde personel sayısında 1.000 kişilik azaltma yapılması hedefleniyor
SİNGAPUR HAVAYOLLARI 26 UÇAĞI EMEKLİ EDECEK!
Singapur Havayolları, yılın üçüncü çeyreğinde 1.74 milyar $ ‘lık rekor bir zararın açıkladı ve filosundaki 26 uçağı emekliye ayırma kararı aldı. Emekli edilecek uçakların 7’si A380; 4’ü 777-200 ve 4’ü 777-300 olacak. Grup bünyesindeki havayollarından biri olan SilkAir filosundaki 9 adet Airbus A320 ve 2 adet A319 da emekli edilmesi kararlaştırılan uçaklar oldu. Daha önce havayolunun ortak girişimi NokScoot’un tasfiyesi sırasında da 7 adet Boeing 777 emekli edilmişti. Bu uçakların emekli edilmesiyle Singapur Havayolları Grubu’ndaki havayollarının filosundaki toplam uçak sayısı yolcu ve kargo dahil 189 olacak.
Şu anda, uçakların 143’ü yerde ve operasyon yapmıyor. Şu anda grup bünyesindeki havayolları COVID öncesi kapasitesinin yaklaşık yüzde 11’inde uçuyor ve kısa süre önce, 4.300 kişinin işten çıkarılacağı duyurulmuştu. Analistlerin Singapur Havayolları ve Cathay Pacific gibi havayollarının; iç hat uçuş yapacak bir pazarları olmaması nedeniyle, pandemi sonrası iyileşme sürecinin diğer havayollarına göre daha uzun bir zaman alacağı görüşünde.
RYANAIR’IN PATRONU SEKTÖRDEN UMUTLU!
İrlanda merkezli düşük maliyetli havayolu Ryanair’in patronu Michael O’Leary, COVID sonrası sektördeki toparlanmanın 3-4 yıl sürebileceğine dair yapılan tahminlerle alay etti ve yolcu talebinde “muazzam” bir geri dönüş öngördüğünü açıkladı. Yaz sezonunda “seyahat talebinde müthiş bir talep oluşacağını iddia eden O’Leary düşüncelerini Pfizer ve BioNTech tarafından geliştirilen aşı ile ilgili son haberlere dayandırdı. Kısa vadede, 2019’daki rakamların yüzde 75 ila 80’ine geri dönmemek için hiçbir neden göremediğini söyledi.
Toparlanma sonrası havayollarının problem yaşayabileceği tek konunun pilot ve kabin ekiplerini yeniden işe alma ve eğitme yetenekleri olacağını söyleyen havayolu patronu kendilerinin bu sorunu yaşamamaları için mürettebat ve uçakları her an uçuşa hazır halde tutmaya çalıştıklarını duyurdu.
