KAZANIN NEDENİ 8 YIL SONRA ORTAYA ÇIKTI!
16 Mayıs 2016’da Mısır’ın ulusal havayolu EgyptAir’in MS804 sefer sayılı Paris CDG-Kahire uçuşunu gerçekleştiren Airbus A320 Akdeniz’e düştü. Uçaktaki 56 yolcu ve 10 mürettebat üyesinin tamamı yaşamını yitirdi.
2022 yılında, Fransız yetkililer kazanın gerçekleşme nedeni ile ilgili bir rapor hazırladı. Ancak Mısırlı yetkililer geçtiğimiz hafta yayımladıkları raporda, Fransızların raporunu ciddi şekilde çürüttü.
Kazadan birkaç gün sonra Mısır Sivil Havacılık Bakanlığı, uçağın bir bombalı saldırı nedeniyle düştüğünü iddia etti. Çünkü bazı yetkililer, bazı ekipmanlarda, uçakta bir patlama olduğuna dair kanıtlar tespit edildiğini açıkladı. Mısırlı yetkililer, bazı kurbanların vücutlarında da patlayıcı izlerine rastlandığını iddia etti.
Daha fazla detay ortaya çıkmaya başladıkça, kazanın nedeni ile ilgili yaygın teori uçakta yangın çıkmasına evrildi. Bunun nedeni, kazadan önceki dakikalarda, uçaktaki iletişim sistemi üzerinden gönderilen mesajların, uçağın ön tarafında, ön tuvalette ve aviyonik bölümünde duman tespit edildiğini göstermesiydi.
Nisan 2022’de, Fransa Sivil Havacılık Soruşturma ve Analiz Bürosu (BEA), kazayla ilgili nihai raporunu açıkladı. Kazanın ana nedeni olarak, bir pilotun kokpitte sigara içmesini gösterdi. Rapora göre, Pilot Mohamed Said Shoukair uçuş esnasında sigara içti. EgyptAir’in operasyonel kuralları buna izin veriyordu. Rapora göre pilotun sigarası, kokpitteki oksijen maskesinden sızan oksijen ile reaksiyona girerek, yangın çıkmasına neden oldu. Bu tahmin, kara kutudan elde edilen ses kayıtlarında duyulan tıslama sesine dayandırıldı. Oksijen maskesi, kazadan üç gün önce değiştirilmişti. Ancak bilinmeyen nedenlerle, maskenin tahliye vanası acil durum konumuna ayarlanmıştı ve bu da oksijen sızıntısına yol açabilen bir durumdu.
Fransızların raporu, Mısırlı yetkililer tarafından kesin dille reddedildi. Aradan geçen 2 yılın ardından Mısır Sivil Havacılık Otoritesi (ECAA), bu kaza ile ilgili nihai bir rapor açıkladı.
Bu rapor da uçağın düşme nedeni olarak uçakta çıkan yangın ve duman olduğunu kabul ediyor. Ancak, Mısırlıların raporunda, yangının nedeni, kokpitin hemen arkasında bulunan, uçağın ön galley bölümüne yerleştirilen TNT tipi patlayıcı gösterildi. Raporda, patlama etkisiyle çıkan yangın ve oluşan dumanın hızla kokpite yayıldığı; uçuş sistemlerini devre dışı bıraktığı bilgisi yer aldı. Ayrıca, kokpitteki oksijen akışının da yangını ve dumanı zenginleştirdiği belirtildi.
Patlama etkisiyle içeriden dışarıya doğru bir basınç dalgası oluştuğu da iddialar arasında.
Mısırlı yetkililer, Fransızların raporunu çürütmek için bazı argümanlar öne sürdü. Kokpitteki oksijen sisteminde bir sızıntı olsaydı, oksijen tüpü daha kısa sürede boşalırdı. Bunun da kara kutudan duyulan tıslama sesindeki zaman aralığıyla uyumlu olmadığı belirtildi. Yangın kokpitte başlamış olsa, pilotların kokpitteki yangın söndürücüleri kullanması beklenirdi. Ancak bunu yapmadılar. Ayrıca kara kutudaki uçuş veri kayıt cihazına göre, “tuvalette duman” uyarısı ilk “aviyonik duman” uyarısından önce kaydedildi. Bu da yangının kokpitin dışında başladığını gösteriyor, ifadeleri kullanıldı.
Ayrıca, ısı etkilerine en duyarlı olan tel yalıtımlarının sağlam olması, sıcaklığın tel yalıtımını etkileyecek kadar yüksek olmadığı ve bu nedenle yangının kokpitte başlamadığı sonucuna varılmasına yol açtı. Kazada yaşamını yitirenlerin bedenleri üzerinde de TNT patlaması sonrası bazı yanık izlerinin varlığı da bunu destekler nitelikte.
Ancak Mısırlıların iddialarını çürütecek bazı soru işaretleri de var. Örneğin, uçağın kara kutusunda, herhangi bir patlama sesi kaydedilmedi. Mısırlıların iddia ettiği şekilde bu bir terör saldırısı ise, neden 8 yıldır bu eylemi hiçbir örgüt üstlenmedi?
Ayrıca Mısır havacılığı, şeffaflık konusunda şüpheli bir geçmişe sahip. 1999’daki EgyptAir kazasında da pilotlardan birinin uçağı bilerek düşürmesi kesin olmasına rağmen, Mısırlılar uçağın mekanik bir arızada nedeniyle düştüğünü iddia ediyor.
İLK AIRBUS A321XLR IBERIA’YA TESLİM EDİLDİ!
İspanyol havayolu Iberia, dünyanın ilk Airbus A321XLR uçağını teslim aldı. Başlangıçta Iberia’nın Avrupa genelinde yaptığı uçuşlarda hizmet verecek olan A321XLR, daha sonra Madrid’den Boston ve Washington’a yapılan transatlantik uçuşlarda hizmet vermeye başlayacak.
Iberia CEO’su ve Başkanı Marco Sansavini, Airbus A321XLR uçağının lansman müşterisi olmaktan büyük gurur duyduklarını söylerken, bu uçağı okyanus ötesi rotalarda kullanarak, uçuşlardaki verimliliği artıracaklarını ve yeni varış noktalarına ulaşacaklarını belirtti.
EC-OIL tescilli Airbus A321XLR, Airbus’ın Hamburg’daki Finkenwerder tesisinde düzenlenen törenin ardından Iberia’ya teslim edildi. Uçak, Hamburg’tan havayolunun evi olan Madrid-Barajas Havalimanı’na uçtu.Havayolu, bu uçakla ilk ticari uçuşu, 5 Kasım’da Madrid’den Paris-Charles de Gaulle Havalimanı’na yapacak.
2019’da Iberia’nın da sahibi olan IAG Grubu, 14 adet A321XLR siparişi verdi. Bu uçakların altısının İrlandalı Aer Lingus’a ve sekizinin Iberia filosuna katılması planlandı. Uçağın lansman müşterisinin Aer Lingus olması bekleniyordu. Ancak geçtiğimiz yaz aylarında Aer Lingus’un pilot maaşlarıyla ilgili yaşadığı kriz nedeniyle, uçakların teslim tarihini ötelemesinin ardından, A321XLR’nin lansman müşterisinin Iberia olmasına karar verildi.
CFM LEAP-1A motorlarından güç alan Iberia’nın yeni A321XLR’si, 1-1 konfigürasyona sahip, doğrudan koridor erişimi olan, tam yatak olabilen 14 business class koltuğa sahip, iki sınıflı bir düzende toplam 182 yolcu taşıyacak. Ekonomi sınıfındaki 168 koltuk ise kabine klasik 3-3 düzeninde yerleştirildi.
A321neo’nun uzun mesafeli bir versiyonu olan Airbus A321XLR’nin menzili yaklaşık 8700 km. Uçak, New York – Roma, Londra – Vancouver ve Sidney – Kuala Lumpur gibi şehirleri birbirine bağlayabiliyor.
Airbus, uçağı “geniş gövdeli uçaklarla uçulan rotalarda tek koridorlu ve ekonomik uçuş imkanı sunan uçak olarak tanımlıyor. A321XLR ile uçmanın, yolcular için geniş gövde uçakla uçmaya kıyasla %45 daha düşük seyahat maliyeti sunduğunu iddia ediyor.
Airbus, 2019 Paris Air Show’da tanıttığı, ilk uçuşunu Haziran 2022’de gerçekleştiren A321XLR, Temmuz 2024’te Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı (EASA) tarafından Tip Sertifikası aldı. A321XLR için ilk teslimat, başlangıçta 2023 olarak belirlenmişti. Uçağın menzilini uzatan ekstra yakıt tankı ile ilgili emniyet endişeleri nedeniyle, ilk teslimat 2024’ün başına ertelendi. Şubat ayında ise sertifikasyon sürecindeki gecikmeler, ilk teslimatın 2024’ün sonlarına ötelenmesini gerektirdi. Bugün itibarıyla A321XLR, dünyanın dört bir yanındaki hem full servis hem de low cost hizmet veren havayollarından, toplamda 500’ün üzerinde sipariş aldı.
RIYADH AIR DAR GÖVDE SİPARİŞİNİ DUYURDU!
Suudi Arabistan’ın yeni premium havayolu Riyadh Air, dar gövde uçak siparişi konusunda merakla beklenen açıklamayı yaptı. Havayolu, 60 adet Airbus A321neo siparişi verdi. Geniş gövdeli uçak filosu için 787 Dreamliner seçen şirket, böylece karma bir filo ile operasyon yapacağını duyurmuş oldu.
Suudi Arabistan’da düzenlenen Future Investment Initiative (FII) Konferansı sırasında düzenlenen törende, Riyadh Air CEO’su Tony Douglas ve Airbus Ticari Uçaklar CEO’su Christian Scherer imzaları attı ve sipariş resmen açıklandı. Uçakların ne zaman teslim edilmeye başlanacağı ile ilgili bilgi paylaşılmadı.
Suudi havayolunun, 2030 yılına kadar 100 farklı varış noktasına ulaşma hedefini gerçekleştirmek için en uygun filo yapısını seçtiği bilgisi paylaşıldı. Riyadh Air, daha önce 39 kesin ve 33 opsiyonlu olmak üzere toplam 72 adet Boeing 787 Dreamliner siparişi vermişti. Böylece toplam 132 uçak siparişine ulaşan şirket, 2025 yılında ticari operasyonlara başlamayı planlıyor.
Havayolunun CEO’su Douglas, bu siparişlerin, Riyadh Air’in sektördeki en sürdürülebilir filolardan birini işletmesini sağlayacağını belirtirken, Suudi Arabistan’ın net sıfır emisyon hedefine ulaşmasına yardımcı olmak konusunda da etkili olacağını söyledi. Ülkede hızla büyüyen yerel havacılık ekosistemini güçlendirmek için bu siparişin önemli bir adım olduğunun altını çizdi.
Riyadh Air, Suudi Arabistan Kamu Yatırım Fonu’nun bir yan kuruluşu ve mevcut ulusal havayolu Saudia’nın kardeş şirketi olarak, Mart 2023’te Veliaht Prens Muhammed bin Salman tarafından kuruldu.
ÇİNLİLER DÜNYANIN EN BÜYÜK KARGO İHA’SINI TANITTI
Çin merkezli havacılık firması Air White Whale, dünyanın en büyük, kargo taşıyan insansız hava aracı W5000 prototipini tanıttı. Sertifikasyon süreci sonrası, 2026’da ilk teslimatlarının yapılması beklenen dünyanın en büyük kargo İHA’sı, ilk uçuşunu 2017’de Çin’de gerçekleştirmişti.
2021’de kurulan Air White Whale, Changzhou merkezli Jinlong yatırım firması tarafından destekleniyor. Yönetim kurulunda, Çin’in devlete ait uçak üreticisi Comac, Airbus China ve GE Aviation’ın eski yöneticileri bulunan şirketin Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’su Hu Zhendong, büyük kargo dronlarının geleceğine olan güvenini dile getirerek, bu tür uçakların hava kargo taşımacılığı sektörünün temel taşı olmaya aday olduğunu belirtti.
İlk W5000 İHA, 18 Ekim’de Çin’in doğusundaki Changzhou şehrinde şirketin üretim hattından çıktı. Beş ton maksimum yük kapasitesine sahip olan İHA, 10,8 ton maksimum kalkış ağırlığına sahip. Menzili 2.600 km olan İHA, saatte 526 km hızla seyredebiliyor. W5000 için, Çinli otoritelere sertifikasyon için gereken belgeler sunuldu. Süreç tamamlandıktan sonra 2026’nın ikinci yarısında İHA’nın aktif ticari hizmete girmesini planlanıyor.
Kilogram cinsinden maksimum yük kapasitesine göre adlandırılan W5000, yüksek kanatlı ve tek bir dikey stabilizer ve standart bir gövdeye sahip. İHA, Aero Engine Corporation of China şirketi tarafından üretilen AEP-100 model bir çift turboprop motorla çalışıyor.
Kanat açıklığı: 22,7 metre, gövde uzunluğu: 22,9 metre olan İHA’nın maksimum seyir irtifası 6.000 metre. 65 metreküp kargo alanına sahip olan W5000, geri çekilebilir iniş takımlarıyla donatıldı. Standart genel havacılık ve ticari havalanlarına operasyon yapmaya uyumlu hale getirildi. Standart kargo paletleriyle uyumlu olan İHA, farklı yükleme ve boşaltma yöntemlerine de uyum sağlayabiliyor.
Özellikle Çin iç pazarında kargo uçakların yönelik artan ihtiyaca yönelik olarak geliştirilen İHA, verimli ve uygun maliyetli ulaşım çözümleri sunarak lojistik sektöründe devrim yaratabilecek, potansiyel bir oyun değiştirici olarak görülüyor. İşletme maliyetlerini önemli ölçüde azaltan insansız kabiliyeti nedeniyle geleneksel kargo uçaklarına göre büyük avantajlar sunuyor. Üreticiye göre, yerde bulunan tek bir pilot, herhangi bir anda beş uçağı birden uçurabilir.
Bugüne kadar kim tarafından, kaç adet W5000 sipariş edildiği açıklanmasa da, düzenlenen lansman törenine China Post ve China Eastern Airlines’ın yanı sıra diğer Çinli lojistik ve hava kargo şirketlerinin üst düzey yöneticileri katıldı.
W5000’in, Zhuhai’deki Çin Uluslararası Havacılık ve Uzay Fuarı’nda sergilenmesi, Güneydoğu ve Orta Asya, Rusya ve Japonya’daki bölgesel müşterilere kendini tanıtması bekleniyor.
GÖKBEY’İN İLK TESLİMATI YAPILDI!
Türk Havacılık ve Uzay Sanayi TUSAŞ’ın yerli ve milli imkanlarla ürettiği GÖKBEY helikopterinin ilk teslimatı gerçekleştirildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın katıldığı törende, seri üretimi devam eden T625 GÖKBEY, Jandarma Genel Komutanlığı’na 3 adet teslim edildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, ilk GÖKBEY helikopterini imzalayarak, TUSAŞ’a düzenlenen hain terör saldırısında şehit olan Mühendis Zahide Güçlü Ekici’nin ismini yazdı. Geniş görev yelpazesine sahip olan helikopter, taşıma, VIP, kargo, hava ambulansı, arama kurtarma ve kıyı ötesi taşıma gibi görevleri yerine getirebiliyor.
GÖKBEY, yerli TS1400 turboşaft motorları sayesinde zorlu iklim koşullarında bile etkin görev icra edebiliyor. 6 ton maksimum kalkış ağırlığına ve 12 yolcu kapasitesine sahip olan helikopter, saatte 306 kilometre hıza ulaşabiliyor. 20 bin ft irtifada yaklaşık 4 saat havada kalabilen GÖKBEY, harici yakıt tankıyla 5 saatin üzerinde havada kalma kapasitesine sahip ve azami 948 kilometre menzil sunuyor.
2026 yılında Sağlık Bakanlığı’na 3 adet hava ambulans GÖKBEY teslim etmeyi planlayan TUSAŞ’ın hedefi, üretimi ayda 4 helikoptere çıkarmak ve toplam 500 helikopter üretmek.
İGA İSTANBUL HAVALİMANI’NA KAÇ HAVAYOLU UÇUYOR?
29 Ekim’de hizmete başlamasının 6. yılını geride bırakan iGA Istanbul Havalimanı, hizmet verdiği hava yolu şirketi sayısını 109’a yükseltti. 2023 yılında kutladığımız Cumhuriyet’in 100. yılında “100 hava yolu” hedefine ulaşan İstanbul Havalimanı, 29 Ekim 2024’te İspanya merkezli düşük maliyetli hava yolu şirketi Vueling Airlines’in uçularına da ev sahipliği yapmaya başladı. İspanya’nın Barselona kentinden uçuşlara başlayan Vueling, İGA İstanbul Havalimanı’na direkt uçuş yapan 109’uncu havayolu oldu. Vueling’in Barcelona-İstanbul uçuşları, haftada 3 gün karşılıklı yapılacak.
Öte yandan İGA İstanbul Havalimanı’nın 2023 yılı Sürdürülebilirlik Raporu açıklandı. Rapora göre enerji verimliliği çalışmaları sayesinde havalimanının enerji tüketimi yüzde 10,7 azalırken, 2019 yılına göre emisyonları da yüzde 25,6 oranında düştü. İGA İstanbul Havalimanı, 2050 Net Sıfır Yol Haritası kapsamında; emisyonlarını azaltmaya yönelik GES yatırımı ile büyük ve önemli bir adım daha atmaya hazırlanıyor.
PEGASUS’UN DUBLIN UÇUŞLARI BAŞLADI!
Pegasus Havayolları, Sabiha Gökçen Havalimanı’ndan İrlanda’nın başkenti Dublin’e uçuşlara başladı. Pegasus’un Dublin seferleri, Çarşamba ve Cumartesi günleri olmak üzere, haftada iki gün gerçekleştirilecek.
Ekim ayında Sabiha Gökçen’den yurt dışına açılan 5. yeni hat olan Dublin hattı, yolcular için, aktarma imkanıyla İstanbul’dan Kuzey Amerika’ya uçuşları kolaylaştıracak.
SABİHA GÖKÇEN’DE TUVALET SORUNU BİTİYOR!
Geçmişte İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı, tuvaletlerdeki olumsuz koşullarla gündeme gelmişti. Ancak bu konuda somut adımlar atıldı. İç hatlar transfer noktası ve giden yolcu check in salonundaki 2 adet WC daha renovasyon çalışmaları tamamlanarak hizmete açıldı.
Böylece 2024 yılında, terminaldeki toplam 8 adet tuvalet yenilenmiş oldu. Yenileme çalışmalarının önümüzdeki günlerde de devam etmesi bekleniyor.
SUNEXPRESS NİTELİKLİ TEKNİSYENLER YETİŞTİRECEK!
SunExpress, havacılık sektörüne nitelikli uçak bakım teknisyenleri kazandırmak amacıyla, Eskişehir Teknik Üniversitesi ile iş birliği yaptı. İstihdam garantili “Uçak Bakım Teknisyeni Kariyer Geliştirme ve Destekleme Programı”başladı.
Program kapsamında, Eskişehir Teknik Üniversitesi Uçak Gövde ve Motor Bakımı ile Havacılık Elektrik ve Elektroniği Programları’nın üçüncü ve dördüncü sınıf öğrencileri, SunExpress’te kısmi süreli çalışacak. Mezuniyet sonrası, başarılı olanlar SunExpress’te işe başlayacak. Adaylar, yurt içi ve yurt dışında düzenlenen mesleki gelişim eğitimlerine katılabilecek.
AJET İLK ULUSLARARASI ÖDÜLÜNÜ ALDI!
Türkiye’nin en yeni havayolu şirketi olan AJet, ilk uluslararası ödülünü aldı. Havacılık sektörünün önde gelen organizasyonlarından Havayolları Yolcu Deneyimi Derneği (APEX) tarafından düzenlenen, dünya çapında bir milyon yolcunun değerlendirmelerine dayanan anketin sonucunda AJet “Dört Yıldızlı Düşük Maliyetli Havayolu” kategorisinde ödüllendirdi. Ajet, bulunduğu kategoride ödül alan tek Türk markası oldu.
ABD’de düzenlenen törende AJet’in ödülünü, APEX/IFSA CEO’su Dr. Joe Leader, AJet Pazarlama Başkanı Fatih Cığal ve AJet Kabin Eğitim Müdürü Türkan İşyapan Gürbüz’e takdim etti.
TÜRK DİSPETCHERLERDEN DÜNYA HAVACILIĞINA KALICI İZ!
Türkiye Uçuş Harekat Uzmanları ve Dispeçerler Derneği’nin önerisi ve yaptığı çalışmalar olumlu sonuçlandı. IFALDA, EUFALDA ve diğer Dispatcher Dernekleri ile yapılan toplantılar neticesinde, 1 Kasım gününün tüm dünyada “Dünya Dispeçerler Günü-World Flight Dispatchers Day” olarak kutlanmasına karar verildi. Böylece Türkiye, dünya havacılığına önemli bir katkı daha yapmış oldu.
