THY UÇAĞI SİNGAPUR’DA KARANTİNAYA ALINDI!
3 Mart’ta TK54 sefer sayılı İstanbul-Singapur uçuşunu gerçekleştiren Türk Hava Yolları‘nın Boeing 787-9 Dreamliner uçağında yer alan bir Fransız yolcunun Coronavirus testi pozitif çıktı. Yolcu hastaneye gönderilirken, uçak karantinaya alındı. Uçağın 4 Mart’ta gerçekleştireceği dönüş uçuşu iptal edildi.Uçak, yolcusuz bir şekilde, 3 pilot ve 11 kişilik kabin ekibinden oluşan mürettebat ile İstanbul’a döndü.14 kişiden oluşan uçuş ekibi, tedbiren 14 gün boyunca gözetim altında tutulacak. Singapur Sağlık Bakanlığı, Changi Havalimanı’nda kurduğu kriz masasında, uçaktaki diğer yolcuları da yakın takibe aldı. Testi pozitif çıkan yolcunun, Londra’dan İstanbul aktarmalı Singapur’a uçan transit bir yolcu olduğu açıklandı.
THY 2019’DA BÜYÜK KAR ELDE ETTİ!
Öte yandan Türk Hava Yolları 2019 yılına ilişkin faaliyet raporunu da açıkladı. Kamuyu Aydınlatma Platformu’na (KAP) gönderilen faaliyet raporuna göre THY 2019 yılını 4 milyar 536 milyon TL karla kapattı.
Şirketin 2018 yılında elde ettiği 4 milyar 45 milyon TL karlılığını; 2019 yılında artırdığı görülüyor.
2019’da Türk Hava Yolları’nın personel sayısı da 2018’e göre yüzde 10’luk artışla 29 bin 491 olarak açıklandı. THY bünyesinde 5 bin 839 pilot ve pilot adayı, 12 bin 247 kabin memuru, 7 bin 837 yurt içi personel, 3 bin 496 yurt dışı personel ve 72 uçak bakım teknisyeni bulunuyor. Açıklanan rakamlara göre, 2019’da Türk Hava Yolları’nın personel sayısındaki en büyük artışın yüzde 16 ile kabin memurlarında olduğu görüldü.
ACT BİŞKEK KAZASININ NİHAİ RAPORU ÇIKTI!
16 Ocak 2017’de Turkish Cargo adına operasyon yapan, Türk hava kargo şirketi ACT’ye ait TC-MCL tescilli Boeing 747-400 uçağının, Kırgızistan’ın Manas Havaalanı’na inişi sırasında yaşadığı kaza ile ilgili nihai rapor açıklandı.
Hong Kong’tan gelen ve Manas’tan İstanbul’a devam etmeyi planlayan uçaktaki 4 mürettebat ve uçağın düştüğü köydeki 35 kişi olmak üzere toplam 39 kişi kazada yaşamını yitirmişti.
Kazanın, düşük görüş şartlarında iniş yapılacak pistin ILS (Aletli İniş Sistemi) sinyal yansımalarının uçağın inişine imkan vermeyecek bir noktadayken algılanması ve uçak otopilot algoritması tarafından gerçek sinyal kabul edilerek alçalmayı sürdürmesi sonucu oluştuğu ortaya çıktı. Yani pilotların pas geçme kararını almakta geç kalmaları sebebiyle kazanın oluşumunda ana nedenin pilotaj kaynaklı olduğu ortaya konuldu. Rapora göre kazanın oluşumunda pilotaj hatasının yanı sıra imalatçı Boeing’in hatalarının da yer aldığı görüldü. Uçağın otopilot algoritması ve otomasyon ikazlarının yetersizliği, tasarım ve sertifikasyon eksikliği, Boeing’in yayınladığı eğitim ve operasyon el kitaplarında yeterli detayın verilmemiş olması da iyileştirilmesi gereken unsurlar olarak yer aldı.
Nihai kaza raporu aynı zamanda hava trafik kontrolörlerine yönelik olarak; uçağın yükseklik ve pozisyonları ile ilgili farklılıklar konusunda pilotlarla iletişim halinde olmaları; daha önce kokpite verilen bilgilerin tekrarı niteliğinde olan bilgileri paylaşmamaları, paylaşacaklarsa bunu belli bir noktadan önce yapmalarını, uçağın inişe tam olarak hazır olması gereken noktada uçağın sadece pisti karşılamasının yeterli olmadığı, aynı zamanda yüksekliğinin de teyit edilmesi gibi tavsiyelerde bulunuyor. Raporda Boeing, FAA, Hava Trafik Kontrol, meydan otoritesi ve Kırgız Sivil Havacılık otoritesine yönelik toplam 9 iyileştirme önerisi yapıldı.
İÇ HAT YOLCU SAYISI AZALIYOR!
Türk sivil havacılığında, iç hatlarda yolcu kaybı artarak devam ediyor. DHMİ’nin açıkladığı yolcu ve yük istatistiklerine göre, Şubat 2020 sonu itibariyle iç hat yolcu sayısı 14.6 milyon oldu. 2019’un aynı döneminde iç hat yolcusu 16.2 milyondu! Dış hatlarda ise tüm havalimanlarındaki toplam yolcu sayısı 11.5 milyona ulaştı. Geçtiğimiz yılın aynı döneminde dış hat yolcu sayısı 10.6 milyondu. Toplam yolcu sayısı ise geçen yıla göre yüzde 2.2 azalarak 26.2 milyon olarak açıklandı. 2020 şubat sonu itibariyle İç hatlarda en çok yolcuya sahip havalimanı 3.2 milyon ile Sabiha Gökçen olurken; dış hatlarda ise İstanbul havalimanı 7.5 milyon yolcuya ev sahipliği yaptı.
FLYBE UÇUŞLARINI DURDURDU!
1979’da kurulan, İngiltere merkezli, Avrupa’nın en büyük bağımsız bölgesel havayolu olan Flybe, tüm uçuşlarını iptal ederek, iflas sürecini başlattı. Havayolu 2019’da 79 havalimanı ve 200 civarındaki rotada 8 milyon yolcu taşımıştı. Havayolunun filosunda 54 adet De Havilland Canada Dash 8, 9 adet Embraer ERJ-170 ve 1 adet ERJ-190 bulunuyordu.
Uzun süredir finansal problemlerle mücadele etmeye çalışan havayolu, operasyonları güvence altına almak üzere Ocak ayında İngiltere hükümeti ile görüşmelerde bulundu. İngiliz hükümetinin Flybe’ye 100 milyon sterlin kredi vermeyi reddetmesinin ardından CEO Mark Anderson, şirketin iflasını önleyebilmek için “mümkün olan tüm çabaları gösterdiklerini ancak başaramadıklarını açıkladı.
Fonlama konusundaki zorlukların üstesinden gelemeyen havayolu, ayrıca tüm dünyayı etkisi altına alan coronavirüsten etkilenerek operasyonları durduran ilk havayolu olduğu için bu hazin son kaçınılmaz oldu. Yaşanan son gelişmelerle, tüm planlar ve iyimser tahminler hem finansal sorunlar hem de küresel virüs salgını nedeniyle çıkmaza girdi.
İskoç havayolu Loganair, önümüzdeki dört ay içinde kademeli olarak Flybe’nin uçtuğu 16 güzergahtaki uçuşları devralacağını açıkladı. İngiltere Ulaştırma Bakanlığı da Flybe’de görev yapan yaklaşık 2000 personelinin “en kısa zamanda” yeni bir işe yerleştirilmeleri konusunda yardımcı olacağını duyurdu.
HAVAYOLLARI İFLAS ETMEYE DEVAM EDECEK Mİ?
Coronavirus, havacılık endüstrisini ciddi şekilde etkiliyor. Çok sayıda havayolu, uçuşlarını azaltmak ve belli bölgelere tamamen durdurma kararları alıyor. Bazı havayolları filosundaki uçakların bir kısmını yere indirirken; çalışanlardan ücretsiz izin almalarını istemek zorunda kaldı.
Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) tarafından açıklanan veriler, 2020 yılının Ocak ayının, son on yılda uçuş trafiğinin en yavaş büyüme rakamlarına sahip ay olduğunu gösteriyor. Üstelik havayolu seyahatlerindeki kısıtlamalar 23 Ocak 2020’den sonra başladı.
Havayolları yolcu talebinde çift haneli düşüşler yaşıyor ve birçok rotada uçuş trafiği tamamen durduruldu. IATA yönetimi, Ocak ayının salgın nedeniyle ortaya çıkan trafik rakamlarının, buzdağının sadece görünen kısmı olduğu görüşünde. Salgınının küresel havacılık endüstrisinin dayanıklılığını ciddi şekilde test edeceği düşünülüyor ve bu sadece başlangıç.
777X MOTOR GÜRÜLTÜSÜYLE RAHATSIZ ETTİ!
Amerikalı imalatçı Boeing’in 25 Ocak’ta ilk uçuşunu gerçekleştirdiği en yeni geniş gövde uçağı 777X yepyeni bir sorunla gündeme geldi. Geçtiğimiz günlerde 777-9’un yer testleri sırasında oluşan ciddi gürültü, civar sakinlerini rahatsız etti ve motor testleri ikinci bir emre kadar durduruldu. Boeing’in Seattle’daki merkezinin yakınında yaşayanlar jet motoru tarafından yaratılan yüksek gürültüyle adeta şok oldu.
King County Havaalanı’ndan motor testleri yapma onayı alınmasına rağmen, testler planlanandan daha geç başladı ve havaalanının gürültü azaltma politikası da ihlal edilerek gece boyunca sürdü.
Civarda yaşayan bir çok kişi, anormal gürültülü seslerin, evlerinde titremeler ve pencerelerin sarsılmasına neden olduğunu söyleyerek şikayette bulundu.
Boeing yetkilileri yaptıkları açıklamayla civar sakinlerini rahatsız ettikleri için özür diledi ve bu anormal olayın tekrarlanmaması için gerekli çalışmaların başlatıldığını duyurdu. Motor testleri bir sonraki duyuruya kadar askıya alındı.
Boeing 777X uçağı, General Electric imalatı GE9X motorlarından güç alıyor. Dünyanın en büyük ticari uçak motoru olan GE9X’in bazı teknik sorunları nedeniyle, en yeni Boeing uçağının 2019’da yapılması planlanan ilk uçuşu ertelenmişti.
Hem motor hem de uçaktaki sorunlar nedeniyle defalarca ertelendikten sonra 25 Ocak 2020’de gerçekleştirilebilen ilk uçuşun ardından Boeing 777X uçakları için, sertifikasyon süreci öncesi uzun ve zorlu yer ve uçuş test süreçlerine start verilmişti.
737 MAX 10 TAKSİ YAPTI!
Öte yandan Boeing 737 MAX 10’un ilk taksi testi de Renton tesislerinde gerçekleştirildi. Yer testlerinin tamamlanmasının ardından; MAX 10’un bu yıl içinde ilk uçuşunu yapması bekleniyor. MAX 10, 737 MAX ailesinin dördüncü ve en büyük üyesi. MAX 8 ve MAX 9 varyantları 12 Mart 2019’dan bu yana uçamıyor. MAX 7 modeli ise ilk uçuşunu Mart 2018’de yaptı ve 2019’da hizmete girmesi bekleniyordu. Ancak herhangi bir teslimat yapılmadı. Uçağın akıbeti bilinmiyor.
AMERİKADA ÜRETİLEN İLK A220-300 TESLİMATA HAZIR!
Avrupalı imalatçı Airbus’ın, Amerika Birleşik Devletleri’nin Alabama eyaletindeki ‘Mobile tesisinde üretilen ilk Airbus A220-300, son montaj hattından çıktı. 130 koltuk kapasiteli uçak, ABD’li Delta’ya teslim edilecek. Delta’nın A220-300 modeli için verdiği 50 siparişin 6 tanesi bu yıl teslim edilecek Kalan 44 uçak ise 2021’den itibaren filoya katılacak.
A220’nin Kuzey Amerikalı lansman müşterisi Delta filosunda şu anda 30 adet A220-100 aktif olarak uçuyor ve on adet daha A220-100 zamanla havayolunun filosuna katılacak. Delta, Şubat 2019’da ilk A220-100 uçağını teslim almıştı.
A330NEO ÜRETİMİ YAVAŞLAYACAK!
Öte yandan 76 siparişle A330-900’ün en büyük müşterisi AirAsia X’in coronavirus nedeniyle teslimatların ertelemesi talebi sonrasında Airbus, A330neo üretimini azaltma kararı aldı. Malezyalı havayolu, Airbus’un A330neo için birikmiş siparişlerinin yaklaşık dörtte birini temsil ediyor.
Bu gelişmeler, seyahat talebindeki yavaşlamanın dünya çapında havayolları ve uçak üreticilerini ne kadar hızlı dalgalanmaya yol açtığını gösteriyor.
Air Asia Grubunun düşük maliyetli iştiraki şirketi olan AirAsia X, Çin’deki en büyük yabancı operatörlerden biri durumunda. Çin pazarı, havayolunun toplam kapasitesinin yüzde 30’unu temsil ediyor. Coronavirüs salgınının merkez üssü olan Çin’de, ülke çapında ticari uçuş trafiği yüzde 80 civarında azaldı. Gelişmeler üzerine AirAsia X, filosundaki bazı eski kiralık uçakları planlanandan daha erken geri göndereceğini açıkladı.
A330neo’ların uçtuğu popüler rotaların 30’u ağırlıklı olarak Asya-Pasifik bölgesinde ve sekiz tanesi ağır şekilde virüse maruz kaldı. Airbus geniş gövde pazarında, Şubat ayında A330 üretimini 2019’a göre % 25 oranında azaltarak 53’e düşürdü. A350 üretiminin de ayda 9 veya 10’da tutulacağı açıklandı.
Boeing de Ocak ayı sonunda 787 Dreamliner üretimini bu yıl için daha önce planladıkları aylık 12’den 2021 başında ayda 10’a düşürmeyi planladığını açıkladı.
Geniş gövde uçaklar, operasyonel olarak daha fazla kar üretirken, havayolları uzun mesafeler uçabilen, daha kolay doldurabilecekleri, daha küçük ve yakıt açısından daha verimli tek koridorlu jetlere ilgi duyuyor. Airbus, A320 dar gövde uçak ailesinin, daha büyük ve daha uzun menzilli varyantlarına olan talepler nedeniyle A321 XL ve A321XLR modellerine yönelik çalışmalarına ağırlık veriyor.
