Miami Uluslararası Havalimanı, Eylül ayında çok ilginç bir pilot uygulamaya ev sahipliği yapmaya başladı. Geçtiğimiz Mart ayında onaylanan, Covid-19 detektör köpek programının, bir ay süre ile aktif olarak denenmeye başlaması, Miami Havalimanı’nı Covid-19’u koklayarak tespit edebilen köpeklerin test edildiği ABD’deki ilk havalimanı yapıyor.
Pilot program kapsamında, yolcular için seyahatleri zorlu hale getiren prosedürleri hızlandırmak ve verimli hale getirebilmek için çok uzun yıllardır başka amaçlarla başvurulan bilindik bir yaklaşım kullanılıyor. Köpeklerin, insanlardan 100.000 kat daha fazla koku alma yeteneğine sahip olması, Covid-19’un tespiti için kullanılışlı hale getiriliyor.
Programın uygulanabilir hale getirilmesi için Miami Havalimanı işletmecisi, Küresel Adli Tıp ve Adalet Merkezi (GFJC), Uluslararası Florida Üniversitesi (FIU) ve American Airlines işbirliği yaptı. Miami-Dade Bölge Komisyon Başkanı Kionne L. McGhee ise havalimanının virüsün yayılmasını durdurmaya yönelik devam eden çabalarına yardımcı olmak için bu programa sponsor oldu.
KÖPEKLER COVID-19’U NASIL TESPİT EDEBİLİYOR?
Belçika Çoban Köpeği Cobra ve Hollanda Çoban Köpeği One Betta… Her ikisi de 7 yaşında iki tüylü detektör. GFJC ve FIU tarafından oluşturulan protokollere dayalı olarak, bu program için özel olarak eğitildi. Şimdi onlardan kamuya açık alanlarda virüsü anında tespit edebilmeleri bekleniyor.
Her iki köpek de bu yıl Uluslararası Florida Üniversitesi Miami’deki Modesto Maidique Kampüsü’nde yüzlerce eğitim seansına katıldı. Yapılan testlerde çok başarılı sonuçlar elde edildi. Uzmanlar, test sırasında köpeklerin Covid-19’u tespit etme doğruluk oranlarının yüzde 99’a kadar çıktığını fark etti.
Köpekler, virüslü yolcuları sadece koklayarak tespit ediyor. Covid-19 virüsü, insanlarda, uçucu organik bileşiklerin üretimi ile sonuçlanan metabolik değişikliklere neden olur. Bu bileşikler daha sonra o kişi nefes aldığında ve terlediğinde dış ortama atılıyor. İnsanların bireysel kokularından bağımsız olan bu koku, eğitimli detektör köpekler tarafından algılanabiliyor.
Köpekler herhangi biri bir yolcudan virüs kokusu aldığına yönelik bir geri bildirim verirse, görevliler o kişiyi hızlı Covid testi yaptırmak üzere yönlendiriyor.
Uygulama geçtiğimiz sene Finlandiya’nın Helsinki-Vantaa Havaalanı’nda da denenmişti.
EN BÜYÜK AVANTAJ HIZ!
Köpeklerin Covid-19 tespitinde kullanılmasının en büyük avantajı hız olarak görülüyor. En hızlı testlerin bile 15 dakikada sonuç verdiği düşünülürse, köpekler virüsü saniyeler içinde tespit edebiliyor. Araştırmacılar, iki köpeğin yarım saat içinde 300 kişiyi tarayabileceğini söylüyor. Bu durumun, koklama testini kitlesel tarama için uygun bir yöntem haline getirebileceği savunuluyor.
Potansiyel güvenlik sorunlarının tespit edilmesine yardımcı olmak için köpeklerin kullanılması yeni bir uygulama değil. Detektör köpekler, yıllardır dünyanın dört bir yanında sahte para, uyuşturucu, patlayıcı madde gibi çok sayıda farklı illegal durumu tespit etmek için kullanılıyor. Bunların tümünde esas işleyiş kokuya dayalı. Böylece Covid-19 ile birlikte, sevimli dostlarımıza yeni bir görev daha verilmiş oldu.
Yapılan bazı bilimsel araştırmalar, spaniel ve av köpeği gibi cins köpeklerin, diyabet, epilepsi, sıtma ve çeşitli kanserler gibi ciddi hastalıkları olan kişileri de tanımlayabildiğini iddia ediyor.
Köpeklerin, salgınla yaşamamızı sürdürmemize yardımcı olmak için yararlanabileceğimiz değerli bir araç haline gelmesi ve diğer havalimanlarında da yaygınlaşması öngörülüyor.