Küresel hava trafiğinin yaklaşık yüzde 83’ünü oluşturan, yaklaşık 290 havayolunu temsil eden ticari bir örgüt olan Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği – IATA, her yıl olduğu gibi bu yıl da Küresel Medya Günleri etkinliğini, İsviçre’nin Cenevre Şehri’nde gerçekleştirdi. Havacılık sektörünün 2024 yılında, Covid-19 şokunu geride bırakarak, kârlılığını artırması bekleniyor.
IATA, bu olumlu beklentilere rağmen, 2024 yılı görünümünde net kar marjlarının %2,7 ile zayıf kalacağını ve 2023 için beklenen %2,6’ya göre çok az bir miktar artacağını belirtti. Ekonomik ve jeopolitik ortamın, sektörün 2023 görünümüne yönelik çeşitli potansiyel riskler sunduğu ifade edildi. Buna göre havacılık sektörünün, 2023’te 23,3 milyar Dolar; 2024’te ise 25,7 milyar Dolar kar elde etmesi bekleniyor.
Bu durum, havayollarının uçurdukları her yolcu için, ortalama 5,45 Dolar kâr elde ettiği anlamına geliyor. IATA Genel Müdürü Willie Walsh, havayollarının yolcu başına elde ettikleri kâr miktarını “Londra’daki Starbucks’ta orta boy bir latte almaya yetecek kadar” şeklinde özetledi.
Walsh, ayrıca net kar marjlarının sermaye maliyetinin altında kaldığını hatırlattı. GSYH’nin yüzde 3,5’inin bağlı olduğu ve 3,05 milyon insanın doğrudan geçimini sağladığı kritik bir küresel endüstri için, yaşanan şoklara dayanıklı bir gelecek inşa etmek için, bu kârlılık seviyesinin çok az olduğuna vurgu yaptı.
Sektördeki finansal toparlanma, çoğunlukla gelirlerin giderlerden daha hızlı artmasından kaynaklanıyor. Genel ortalamada gelirler %7,6 artış gösterirken; giderler %6,9 artıyor. Havayolu sektörü 2024’te, 964 milyar Dolar ile şimdiye kadarki en yüksek toplam gelirini kaydedecek. Bunun 717 milyar Dolar’ı yolculardan elde edilen gelirden sağlanacak.
Havayollarının ayrıca 2019’da pandemi öncesinde kaydedilen yıllık 4,5 milyar yolcu sayısını, 2024 yılında 4,7 milyar yolcuya taşıması ve yeniden rekor kırması bekleniyor.
İlgili İçerik | Havayolları Uçak Bileti Fiyatlarını Nasıl Belirliyor?
Operasyonel kârın 2024’te %21,1 oranında ciddi bir artış göstermesi bekleniyor. Ancak faiz oranlarının artması nedeniyle, artan maliyetler, finansal sonuçları olumsuz etkileyecek ve genel net kâr artışını %10’a düşürecek.
Hava Trafik Kontrol Kuruluşlarına Tepki Var!
Willie Walsh, Cenevre’de düzenlenen toplantıda, havayolu sektörünü etkileyen diğer güncel konulara ilişkin yorumlarda da bulundu.
Özellikle Birleşik Krallık hava trafik kontrol yönetim sistemi NATS başta olmak üzere, hava trafik kontrol kuruluşları ve havalimanları gibi hizmet sağlayıcılara sert tepki gösterdi. Havayollarının sıklıkla, başkalarının kötü yönetimlerinin bedelinin ödetildiği şikayetinde bulundu. Bu hatalardan kaynaklanan maliyetlerin havayollarına ve yolculara yansımasını önlemek için daha iyi düzenleyici mekanizmalara ihtiyaç duyulduğunun altını çizdi.
Walsh ayrıca Hollandalı yetkililerin, Amsterdam Schiphol Havalimanı’ndaki (AMS) uçuşları kısıtlama yönündeki planlarından geri adım atmasından duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Önerilen planın Hollanda ekonomisine zarar vereceğinin altını çizen Walsh, bu kadar sert önlemler almaya gerek kalmadan, gürültü etkilerini sınırlamanın başka pek çok yolu bulunduğunu belirtti.
Birçok tedarik zinciri sorununun havayollarının kapasite planlarını etkilediğini hatırlatan Walsh, Pratt & Whitney (P&W) üretimi GTF motorlarında tespit edilen sorunun, tüm sektör için büyük bir hayal kırıklığı yarattığını da belirtti.
