İmalat hattından yeni çıkan uçakların, gövdeleri boyanmamış olmamasına rağmen, dikey kuyruklarının, filosuna katılacağı havayolunun renklerine boyanmış olduğunu görmüş olabilirsiniz. Peki kuyruk neden önce boyanıyor?
Uçaklar, oldukça zorlu ve karmaşık bir imalat sürecinin sonunda üretiliyor. Son montaj hattından metalik gri veya bej renkli çıkan uçakların, dikey kuyruğunun ait olduğu şirketin renklerine boyanmış olarak çıkmasının nedeni oldukça net.
İlgili Haber | Uçaklar Nasıl Boyanıyor?
Dikey stabilizatörün arka kısmındaki hareketli bir parça olan Rudder (istikamet dümeni) uçağın birincil yardımcı kontrol yüzeylerinden olduğu için, uçakta aerodinamik yapının korunması adına, çok iyi dengelenmesi gereken bir parça.
Üretimi ve boyası, istikamet dümeninin ağırlığı ve dengesinin çok önemli parametreleridir. Bu yüzden, dikey kuyruk, üretildiği yerde, tam olarak uçağa monte edilecek hale getirildikten sonra, son montaj hattına gönderilir.
Eğer dikey kuyruk, boyasız şekilde uçağa takılırsa; uçağın gövdesi ve diğer kısımlarının boyanması esnasında boyanmak istenirse, ağırlığı ve denge ile hassasiyetleri yeterince gözetilemeyebileceği için, uçağın tüm hizmet ömrü boyunca, uçuş emniyetini riske atabilecek bir soruna neden olabilir.
Bu sebeple rudder’ın mükemmel bir şekilde dengelendiğinden ve boyasının ağırlığının denge hesabına katıldığından emin olunabilmesi için teslimattan önce boyanır. İstikamet dümeninin üretimi, ayrı bir uzmanlık alanı olduğu için, bu parçaların tamamen kusursuz olmasını sağlamak için çok dikkatli bir boyama işlemi gerçekleştirilmesi gerekir.
Gereğinden kalın bir boya tabakası uygulanması vb sebeplerle dengesiz bir şekilde üretilen ve uçağa bu haliyle monte edilen rudder, “sarsıntı-flutter” etkisi oluşturabilir. Bu durum, istikamet dümeninin daha ağır tarafa eğilmesi ve uçağın dengesinin bozulması ya da pilotların, uçağa istedikleri kumandayı veremesi gibi uçuş emniyetini doğrudan riske atabilecek durumlara neden olabilir.
Uçaklar, en çok kalkış ve iniş sırasında, özellikle güçlü yan rüzgarların hakim olduğu durumlarda rudder kullanırlar.
Bu kural, sadece rudder için değil aynı zamanda kanat uçlarındaki winglet yapıları veya Boeing’in en yeni uçağı 777X’in katlanabilir kanat uçları gibi kritik aerodinamik yüzeyler için de geçerlidir.
