Rusya’nın 2022’de Ukrayna’yı işgal etmesinden sonra Batılı ülkeler tarafından Rusya’ya yönelik ağır yaptırımlar başladı. Ural Havayolları, bu süreçte önemli miktarda ABD menşeili uçak parçası almayı başardı. ABD ve Avrupa’daki ticaret kısıtlamaları devam ederken, 1,2 milyar Dolar değerinde uçak parçası Rus havayollarına ulaştırıldı. BAE, Çin ve Türkiye gibi Rusya’ya yaptırım uygulamayan ülkelerdeki aracılar bu sürecin yönetilmesine destek oldu.
Batı’nın yaptırımlarının ardından Rus havayolları, filolarındaki uçakları bir şekilde operasyonel açıdan aktif tutmayı başardı. Geçtiğimiz yıl, Yekaterinburg’da yerde kalan Ural Havayolları Airbus uçağına, değeri 250.000 Dolar’ın üzerinde önemli bir navigasyon sistemi parçası temin edildiği ortaya çıktı. Uçuş verilerine göre, Amerikan şirketi Northrop Grumman tarafından üretilen bu bileşen, uçağın Rusya ve Orta Asya’daki operasyonlarına devam edebilmesini sağladı.
Gümrük verileri, geçtiğimiz yıl Mayıs ayından bu yılın Haziran ayına kadar, Rus havayollarına en az 1,2 milyar Dolar değerinde uçak parçası akışı olduğunu gösteriyor. Bu devasa ithalat, Ukrayna ihtilafı nedeniyle başlatılan Batı ambargolarına rağmen gerçekleşti. Uçak parçaları, ABD yapımı komponentler, kokpit göstergeleri ve iniş takımları da dahil olmak üzere kritik uçak parçalarından, kahve makineleri ve tuvalet klozeti, koltuk gibi sıradan yedek parçalara kadar uzanıyor. Bu parçalar, Rusya’ya karşı Batılı ülkelerin yaptırımlarını uygulamayan Tacikistan, BAE, Türkiye, Çin ve Kırgızistan gibi üçüncü taraf ülkeler üzerinden yönlendirildi.
Ural Havayolları’nın yaptırımlar devam ederken yedek parçaları nasıl satın aldığı, gizemini korumaya devam ediyor. Şirketin iki numaralı ismi Kirill Skuratov, yedek parçaların satın alma yöntemlerini açıklamaktan kaçındı. Ayrıca Northrop Grumman, kendilerini Rus şirketlerle ilişkilendiren herhangi bir satış veya bakım faaliyeti tespit edemedi. Firmadan yapılan resmi açıklamada, küresel ihracat ve yaptırım düzenlemelerine katı bir şekilde uyulduğunun altı çizildi. ABD hükümeti, ihracat kontrollerinin etkisi konusunda kararlı duruşunu sürdürüyor ve bunların Rus havacılığı üzerindeki olası etkilerini her fırsatta hatırlatıyor.
Rus Havacılığı Yaptırımlara Rağmen Gelişiyor ve Yeni Tedarikçiler Boşluğu Dolduruyor
Moskova’nın AviaPort isimli havacılık kuruluşundan Oleg Panteleev, Rus havayollarının yaptırımlara nasıl uyum sağladığını açıkladı. Başlangıçta ciddi şekilde sıkıntıya giren havayolları, hızla kendilerine yeni tedarik yolları oluşturdu. Sonuçta maliyet ve teslimat verimliliği sağlandı. AB, kısıtlamalardan kaçılmamasını sağlamak için, yaptırım uygulayan ülkelerle aktif olarak koordinasyon sağlıyor.
Yaptırımlar, özellikle Rus havacılık sektörünü sekteye uğrattı. Bazı havayolları, yedek parça elde etmek için sağlam uçakları parçalamaya başladı. Yaptırımların başlamasıyla, filolarında sınırlı sayıda yerli uçak bulunan Rus havayollarının, önemli oranda küçülmeyle karşı karşıya kalması bekleniyordu. Ancak İsviçreli analiz firması ch-aviation’ın verileri, bu yılın mayıs ayı itibarıyla Rus havacılığındaki tablonun, savaş öncesindeki durumuna göre bir fark olmadığını gösteriyor.
Eskiden Ural Havayolları ve Aeroflot gibi büyük Rus havayolları, bakım desteği için Alman Lufthansa Technik gibi tanınmış küresel kuruluşlara güveniyordu. Ancak yaptırımlar, onları daha küçük tedarikçilere yönelmeye itti. Aeroflot’un, bazı uçaklarını, bakım için, uzun süredir ambargo ile boğuşan İran’a gönderdiği biliniyor.
