Türk Hava Yolları, yasadışı göç endişesi nedeniyle Rusların Latin Amerika’ya uçmasına izin vermiyor. Bu kapsamda THY, Güney Amerika ülkelerine gidecek yolculara yönelik daha sıkı kontroller uygulamaya başladı. Savaş nedeniyle Avrupa içinde seyahat kısıtlamalarıyla karşı karşıya kalan Rus vatandaşları, Latin Amerika destinasyonları için başlatılan bu sıkı kontrollerden şikayetçi.
24 Şubat 2022 gecesi, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik başlattığı hava saldırıları, Doğu Avrupa’daki barış ortamının paramparça olmasına neden oldu. Batılı ülkeler, hızla Ukrayna’nın arkasında durma kararı aldı ve Rusya’nın endüstriyel gücüne zarar vermek için, pek çok sektöre yönelik çok sayıda yıkıcı yaptırım ve ambargo hayata geçirildi.
Kısa süre içinde Rus uçaklarının Avrupa ve Amerika hava sahasına girişleri yasaklandı. Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi bazı ülkeler, Rusya dışına seyahat etmek isteyen Rus vatandaşları için adeta bir can yeleği ve geçiş merkezi haline geldi. Savaş sırasında Ukrayna’ya ciddi miktarda askeri yardım yapan Türkiye, bir yandan da milyonlarca Rus turisti ağırlamaya devam ediyor. Ancak Rus medyasında yer alan son haberlere göre, Türk Hava Yolları, son dönemde hiçbir gerekçe göstermeksizin, Rusların Latin Amerika ülkelerine uçmasına izin vermiyor.
Rus haber ajansları, Türk Hava Yolları’nın Rus yolcuların İstanbul Havalimanı’ndan Latin Amerika ülkelerine yapılan transit uçuşlara erişimlerinin çoğunlukla reddedildiğini aktardı.
Rusya Devlet Başkanı Basın Sözcüsü Dmitry Peskov: “Rus Hükümeti ve Rusya Dışişleri Bakanlığı, Türk Hava Yolları’nın, Rusların Latin Amerika’ya transit uçuşlarına izin vermemesiyle ilgili durumu çözmek için aktif olarak çalışıyor” şeklinde konuştu.
Peskov, sorunun öncelikle Türk tarafında olduğunu ve Rus hükümetinin aktif olarak devreye girdiğini, böyle bir durumun, Rus vatandaşları için kabul edilemez olduğunu belirtiyor. Dmitry Peskov’un kendisi de ABD yaptırımlarına maruz kalan birçok Rus vatandaşından biri ve aynı zamanda birçok başka ülke tarafından da yaptırıma maruz bırakılmış durumda.
Moskova Times’ta yer alan haberlere göre, Rusya Tur Operatörleri Birliği (ATOR) Rus vatandaşlarının uçağa binişlerinin reddedilmesini, ABD’ye yasadışı göçle ilgili endişelere bağlıyor. Moskova Times, yaklaşık 1000 Rusya vatandaşının, Latin Amerika’ya gitmek üzere İstanbul’dan kalkış yapan uçağa alınmadığını tahmin etti.
VisaGuide.news de Güney Amerika ülkelerine giden yolcular için daha sıkı kontrol önlemlerinin uygulandığını aktardı. Türk Hava Yolları da bu değişiklikleri doğruladı. Yapılan değişikliklerin, Brezilya, Küba, Kolombiya, Meksika ve Venezuela’yı kapsadığı belirtildi. VisaGuide, bu değişikliklerin ABD’ye sığınan Türk sayısındaki artışa tepki olarak yapıldığını belirtiyor. Giderek artan sayıda Türk vatandaşının, sığınma talebinde bulunmak üzere Meksika ve Kanada üzerinden ABD’ye ulaşmaya çalıştığı belirtiliyor.
THY tarafından yapılan açıklamada: “Venezuela (CCS), Meksika (MEX ve CUN), Kolombiya (BOG), Küba (HAV) ve Brezilya (GRU) uçuşlarında, yolcularımıza pasaport gibi genel kurallar ve vize gereklilikleri dışında, bazı ekstra kontroller uygulanabilecektir. Ülke yetkilileri bu gereksinimler doğrultusunda ülkeye girişe izin vermeyebileceğinden, uçağa biniş sırasında da benzer kontroller yapılabilir.” ifadeleri yer aldı.
Ek kontrol önlemleri arasında vize ibraz edilmesi, otel rezervasyonları, davet mektupları ve dönüş biletleri yer alıyor. (Bu tip kurallar, ülkeden ülkeye farklılık gösterebiliyor) Bu ülkelerden bazılarına uzun süreliğine giden yolcuların, yanlarında yalnızca el bagajı değil, aynı zamanda uçak altına verilmiş bir bagaj, kredi kartı ve bir miktar nakit para bulundurmaları bekleniyor. Ancak Rus basınına göre, Türk vatandaşlarının sığınma başvuru sayısı giderek artıyor. Bu sebeple ortaya çıkan yeni kısıtlamaların Rus vatandaşlarına da uygulandığı belirtiliyor.
Sadece Latin Amerika Değil
Savaştan önce Rusların Avrupa’ya seyahat etmesi nispeten kolaydı. Ancak euronews.com’a göre, artık Rusların çoğu Avrupa ülkesine turizm amacıyla girmesi yasak. Bu durum, Rusları başka destinasyonlar aramaya zorluyor. Rus hükümeti, Rusya’nın uluslararası alanda izole olmadığını göstermeye çabalarken, Rusların Avrupa’ya, ABD’ye ve Ukrayna’ya sempati duyan diğer birçok ülkeye, seyahat etmesi zorlaştı.
En sıkı kısıtlamalar Polonya, Litvanya, Letonya, Estonya ve Finlandiya tarafından uygulanıyor. Bu ülkelerin tümü, Rusya ile sınır komşusu. Geçmişte Rusya/SSCB tarafından ülkeleri işgal edildiği için, ciddi şekilde korkuyor.
Rusya’dan Kaçan Ruslar
Bir dizi yıkıcı başarısızlıktan sonra Rusya, Ukrayna’ya karşı hızlı bir zafer kazanamayacağını veya Kiev’den geçemeyeceğini anladı. Bunun yerine yok edilen Rus tankları Kiev’den geçirildi. Rusya’nın bu kadar büyük bir cephede, bu kadar büyük bir savaşı sürdürecek insan gücüne sahip olmadığı da açıktı. Bu yüzden Ekim 2022’de Rusya, yüz binlerce kişiyi askere alma kararını duyurdu.
Alınan yeni karar, askerlik çağındaki erkeklerin Rusya’dan kitlesel halde göç etme kararını tetikledi. Rusya’nın daha büyük bir seferberlikten kaçınmaya çalışması ve nispeten cömert parasal teşvikler yoluyla eleman toplamaya odaklanması nedeniyle, bu göç dalgası azalmış olsa da birçok Rus vatandaşı, ülke dışında bir yaşam arayışına devam ediyor. Şubat 2023’te CNN, Ekim 2022’den bu yana yaklaşık 22.000 Rus’un ABD’ye, güney sınırından girmeye çalıştığını bildirdi.
CNN’in haberinden bu yana kaç Rus’un, ülkenin güney sınırı üzerinden, ABD’ye sığınma talebinde bulunduğu belli değil. Şubat 2023’te BBC, Ocak 2023 itibarıyla 5.000’den fazla hamile Rus kadının Arjantin’e seyahat ettiğini ve orada doğum yaptığını bildirdi. Yeni doğan çocuk, otomatik olarak Arjantin vatandaşlığını alırken, ebeveynleri de Arjantin’de vize alarak, ücretsiz sağlık hizmetlerinden faydalanabiliyor. Şubat 2024’te CNN, Güney Kore’nin rekor sayıda Rus sığınmacı aldığını bildirdi. Bu da birçok Rus’un savaştan zarar gören ülkelerinin dışında bir yaşam aramaya devam ettiğinin bir başka göstergesi olarak yorumlanıyor.