Uçaklarda Autothrottle Sistemi Nedir?

9 Ocak’ta Cakarta’dan kalkışından birkaç dakika sonra Java Denizi’ne düşen Sriwijaya Air’e ait Boeing 737-500’deki 62 kişinin tamamı yaşamını yitirmişti. Arama kurtarma ekiplerinin şu ana kadar 324 vücut parçası ve uçak parçası topladığı açıklandı. Endonezyalı yetkililer hafta içinde uçaktaki kurbanları arama sürecine son verdi. Şimdi dalgıçlar uçağın kokpit ses kayıt cihazını aramayı sürdürüyor. Kazanın nedeni kara kutudaki bilgilerin çözülmesiyle ortaya çıkacak.

Uçağın konumu, hızı, motor gücü ve kanat konfigürasyonları hakkında 300’den fazla parametreyi içeren uçuş veri kayıt cihazına, kazadan bir gün sonra ulaşılmıştı. Yetkililer FDR’dan elde edilen 330 parametrenin tamamının iyi durumda olduğunu açıklamıştı. Kokpit ses kayıt cihazının da bulunmasının ardından tüm bilgiler eşleştirilecek ve ön rapor hazırlanacak.

Dalgıçlar, kokpit ses kayıt cihazı CVR’ın kasasını buldu. Ancak bilgilerin kaydedildiği belleğe henüz ulaşılamadı. Kazadan önceki dakikalarda pilotların yaptıkları konuşmaları ve eylemleri hakkında hayati bilgiler içeren CVR verilerine ulaşılması kazanın aydınlatılması konusunda büyük bir önem arz ediyor.

Endonezyalı araştırmacılar, enkazın durumu ve elde edilen ilk bilgiler ışığında, uçağın suya çarptığında her iki motorunun da hala çalışır durumda olduğunu doğruladı.

Uçak, COVID-19 nedeniyle 2020’de yaklaşık dokuz ay hizmet dışı kaldı ve yerde bekledi. Yetkililer, uçağın Aralık ayında hizmete dönmeden önce, olası motor erozyonu kontrolleri de dahil olmak üzere ciddi bir bakımdan geçtiğini söylüyor. Motor erozyonu, Boeing 737 uçaklarının yedi günden fazla park pozisyonunda kaldığında sıklıkla ortaya çıkan bir sorun.

Kazanın Nedeni Autothrottle Sistemi mi?

Uçağın bakım kayıtlarında, motor gücünü otomatik olarak kontrol eden autothrottle sisteminde, uçuştan birkaç gün önce arıza yaşandığı yer alırken; bunun kazanın oluşumuna katkıda bulunup bulunmadığı araştırılıyor.

Autothrottle sistemi arızalı bir uçağın, operasyonlarına devam etmesinin önünde bir engel yok. Çünkü pilotlar motor gücünü manuel olarak kontrol edebilir. Wall Street Journal’da yer alan bir haber ise FDR verilerinin, kalkış sırasında uçağın motorlarından birinde autothrottle problemi olduğunun keşfedildiğini söylüyor. Haberde pilotların arızalı sistemi devre dışı bırakmak yerine, çalıştırmak için uğraştıkları bilgisine yer verildi. Bu senaryonun doğru olmasının, motorlar arasında güç dengesi üzerinde ciddi bir farklılık oluşturarak, uçağın kontrolünün kaybedilmesine neden olmuş olabileceği iddia ediliyor.

Autothrottle Nedir?

Otomatik gaz kontrol sistemi (Autothrottle) direkt olarak yakıt akışını kontrol etmek yerine, istenen uçuş karakteristiklerini tayin ederek pilotun uçak motorlarının, güç ayarını yapmasını sağlar. Bu sistem yakıt tasarrufu sağlar ve istenen hız veya gücü duyarlı bir biçimde ölçtüğü için motor ömrünü arttırır. İki tip çalışma modu vardır: hız ve itme

Otopilottan bağımsız olarak çalışan bu sistem, belirli hız değerine ulaşmak için otomatik olarak gaz verir veya gaz keser. Boeing uçaklarında bu mod aktif iken gaz kolu kendiliğinden hareket eder. Airbus uçaklarında ise gaz kolu hareket etmez ve bu sistem autothrust olarak adlandırılır.

adbanner