Havacılık Bülteni-80

A380 İLK KEZ İSTANBUL HAVALİMANI’NA İNDİ!

Dünyanın en büyük yolcu uçağı Airbus A380 ilk kez İstanbul Havalimanı’na indi. Ancak bu iniş tarifeli bir seferle değil; acil bir durum sebebiyle gerçekleştirildi. Tayland’ın milli havayolu Thai Airways’in TG-920 sefer sayılı Bangkok-Frankfurt uçuşunu gerçekleştiren A380’in 60 yaşındaki Alman yolcularından biri, Türk hava sahasında rahatsızlandı. Bunun üzerine uçağın kaptan pilotu Hava Trafik Kontrol Kulesi ile irtibata geçerek acil iniş gerçekleştirebileceği kapasiteye sahip tek meydan olan İstanbul Havalimanı’na iniş için izin istedi.

İnişin ardından rahatsızlanan yolcu ambulans ile hastaneye kaldırılırken; A380 1,5 saat sonra Frankfurt için yolculuğuna devam etti. Olay İstanbul Havalimanı’na A380’in ilk inişi olarak kayıtlara geçti.

Dünyanın en büyük yolcu uçağı Airbus A380, hizmete girişinden 11 yıl sonra Türkiye’ye ilk ticari seferini geçtiğimiz aylarda Dalaman’a yapmıştı. Thomas Cook Havayolları’nın iflasının ardından mağdur yolcuları İngiltere’ye götürmek için Malta merkezli charter havayolu HiFly filosunda yer alan A380, Dalaman’dan Londra Gatwick Havalimanı’na yaptığı seferler Türkiye’deki ilk ticari A380 uçuşunu gerçekleştirmişti.

İstanbul Havalimanı’nın hizmete başlamasıyla özellikle Emirates ve Qatar Airways gibi havayollarının İstanbul operasyonlarında A380’i kullanmaları gibi bir beklenti oluşsa da henüz hiçbir havayolu İstanbul Havalimanı’na A380’le tarifeli bir uçuş gerçekleştirmedi. Dalaman’a yapılan ilk ticari A380 seferinden önce, dünyanın en büyük yolcu uçağı A380 Türkiye’ye 3 kez gelmişti. İlkinde Airbus’ın test uçağı dünya turu kapsamında Atatürk Havalimanı’na demo uçuşu gerçekleştirmiş; ardından Lufthansa’nın A380’i Atatürk Havalimanı’na gelmişti. Son olarak da A380’in en büyük müşterisi durumundaki Dubai merkezli Emirates İstanbul Air Show’a A380’i getirmişti.

TÜRK HAVA YOLLARI SABİHA GÖKÇEN’DEN ÇEKİLDİ!

Türk Hava Yolları, 2020’nin ilk günlerinde yaptığı bir açıklama ile Anadolu Jet’in Sabiha Gökçen merkezli yurt dışı uçuşlarına başlayacağını duyurdu. Kısa süre içinde uçulacak destinasyonlar açıklandı ve bilet satışı resmi olarak başladı. Bu adımlarla birlikte Türk sivil havacılık sektöründe büyük bir tartışmanın da fitili ateşlenmiş oldu.

Ortaya çıkan tablo, Türk Hava Yolları ana markasının hem iç hem dış hatlarda Sabiha Gökçen Havalimanı’ndan tamamen çekildiğini ortaya koyuyor. Bu açıklamanın THY’nin Sabiha Gökçen’deki tüm uçuşlarını Anadolu Jet’e devrediyor şeklinde değil de Anadolu Jet yurt dışına açılıyor şeklinde yapılması kafalarda soru işareti oluştururken; karar sektörde THY’nin Sabiha Gökçen merkezli uçuşlarda Pegasus ile girilen rekabette mağlup olduğu ve geri çekildiği şeklinde yorumlanmasına neden oldu. Düşük maliyetli yani low cost bir havayolu olan Pegasus ile rekabeti, THY’nin low cost statüdeki alt markasıyla yürütme kararı gibi görünen bu adımın kendi içinde bazı çelişkiler barındırdığı da daha sonradan ortaya çıktı.

Açıklanan bilet fiyatlarına göre Anadolu Jet ile Sabiha Gökçen’den yapılan çok sayıda uçuşun bilet fiyatının, Pegasus’un fiyatlarına göre 2-3 kat pahalı; hatta THY’nin aynı noktalara İstanbul Havalimanı’ndan yaptığı uçuşlardan da daha pahalı olduğu ortaya çıktı. Yani ucuz uçuş yapma amacı taşıyan low cost marka ile uçmak isteyen yolcu, ana markadan daha fazla para ödemek zorunda. Üstelik mil kazanamayacak ve özel yolcu salonlarını kullanamayacak olması gibi dezavantajlar da cabası.

Anadolu Jet uçaklarının daha eski ve yolcu konforu açısından daha kötü olması gibi nedenlerle; aylar önce Sabiha Gökçen’den THY markası ile uçmak üzere bilet alan yolculara, uçuşlarının Anadolu Jet’e devredildiği bilgisinin mesaj olarak iletilmesiyle, yolcuların duruma haklı olarak isyan ettikleri durumlar da ortaya çıktı.

Hafta ortasında ise sürpriz bir açıklama SHGM’den geldi. Açıklama ile Sabiha Gökçen Havalimanı’na uçuş izin başvurularının şu aşamada değerlendirilemeyeceği bildirilirken; Sabiha Gökçen Havalimanının kapasite yetersizliği nedeniyle yaşanan sıkıntıların önüne geçmek üzere kapasitenin etkin kullanımı için bu kararın alındığı bildirildi. ‘Halen devam eden bakım faaliyetleri ve trafik yoğunluğu nedeniyle, Sabiha Gökçen Havalimanı’na yerli/yabancı, tarifeli/tarifesiz, dönemsel/münferit uçuş izinlerinin üzerine ilave frekans/yeni hat uçuş izin başvuruları Genel Müdürlüğümüzce uygun olarak değerlendirilemeyecektir’ açıklaması yapıldı.

Bu açıklamanın ardından DHMİ istatistiklerine göre, İç Hatlar Terminal Ek Binası’nın hizmete açılmasıyla 41 milyona ulaşan terminal kapasitesinin yüzde 85’inin kullanıldığı ortaya çıktı. Ayrıca Sabiha Gökçen’de günde 19 saat aktif hizmet veren pistin, saatte 42 uçak kapasitesiyle, günlük 798 uçak trafiğine izin verebileceği; ancak günde ortalama 630 uçuş gerçekleştirilen havalimanında uçuş kapasitesinin %79’unun kullanıldığı da ortaya konuldu.

Öte yandan, Ekonomik Etki Analizi raporuna göre 2018’de 45 bin istihdam ve 23 bin TL ile GSYİH’nin yüzde 1’ini temsil eden Sabiha Gökçen Havalimanı’nda 2020’nin başında yayınlanan Havalimanları Dakiklik Performansı’na göre yüzde 84.3 zamanında kalkış oranı ile kendi kategorisinde dünya birincisi olduğu da biliniyor.

Bütün bu bilgilerle; Sabiha Gökçen-İstanbul Havalimanı rekabeti ile Türk Hava Yolları-Pegasus rekabetinin önümüzdeki günlerde gündemi çok daha fazla meşgul edeceğine kesin gözüyle bakılıyor…

DELTA UÇAĞI YAKITINI OKUL ÜZERİNE BOŞALTTI!

Delta Havayolları’na ait Boeing 777-200, 149 yolcusuyla Los Angeles Havalimanı’ndan Şangay’a gitmek üzere kalkışını gerçekleştirdi. Kısa süre sonra uçağın motorunda meydana gelen teknik bir arıza nedeniyle geri dönmeye karar verildi ve acil iniş izni alındı. İnişe geçmeden önce uçaktaki fazla yakıtın damp sistemi ile atılmasına karar verildi.

Delta uçağındaki yakıtın boşaltıldığı alan, bir okul bahçesi ve çevresindeki parkın üzerindeydi. Olay 17 çocuk ve 9 yetişkin cilt tahrişi ve solunum problemleri nedeniyle hastaneye kaldırıldı.

Uçakların kalkıştan kısa süre sonra tıbbi acil durum, yangın ya da teknik sebeple acil iniş yapmak zorunda kalması halinde iniş ağırlığını azaltmak için fazla yakıtın boşaltılması, havacılık kuralları içinde yasal bir prosedür. İnişin fazla yük boşaltıldıktan sonra gerçekleşmesi, yangın riski veya uçağın yapısal hasar görmesini engelliyor.

Geniş gövde uçaklarda opsiyonel olarak bulunan Dump sistemi sayesinde, yakıt kanatların ucunda konumlandırılan küçük deliklerden dışarı püskürtülüyor. Yakıt boşaltımı için, öncelikle acil durum (Mayday) deklare etmek gerekiyor. Hava trafik kontrolörü ile koordine olan pilotlar, uluslararası kurallara uyacak şekilde seyrek nüfusun olduğu yerlere ve mümkünse deniz üzerine yakıt boşaltıyor. İşlem sırasında uçulması gereken irtifa bilgileri de standartlarla belirlenmiş durumda. Boşaltılan yakıt, bulunan irtifada şartları sebebiyle anında atomize oluyor; yani sıvı halde yeryüzüne inmiyor. Buharlaşan kerosen, insan sağlığı için bir tehdit oluşturmuyor.

Delta uçağının insanların yaralanmasına neden olan hatalı yakıt boşaltma prosedürü ile ilgili soruşturma başlatıldı.

BELUGA XL RESMİ OLARAK HİZMETE BAŞLADI!

Airbus’un en yeni nakliye uçağı Beluga XL ilk operasyonel uçuşunu gerçekleştirerek resmi olarak hizmete başladı. 200 test uçuşunda yaklaşık 700 saatlik uçuşun ardından Kasım 2019’da Avrupa Havacılık Güvenliği Ajansı’ndan (EASA) tip sertifikasını alan Beluga XL, Airbus’ın 11 destinasyondaki üretim tesisleri ile Hamburg ve Toulouse’deki son montaj hatları arasında, uçak parçalarını taşımaya başladı.

Önceki model Beluga ST’ye kıyasla yüzde 30 daha fazla yük taşıma kapasitesine sahip olan Beluga XL’in maksimum taşıma kapasitesi 51 ton. İlk uçuşunu 19 Temmuz 2018’de yapan BelugaXL, selefi Beluga ST modeline göre yüzde 30 ekstra taşıma kapasitesine sahip. Eski modele göre yedi metre daha uzun ve bir metre daha geniş olan BelugaXL; aynı anda iki adet A350 uçağının kanadını taşıyabiliyor. Eski Beluga yalnızca bir adet A350 kanadı taşıyabiliyordu.

Maksimum 51 ton yük ile BelugaXL 4.000 km menzile sahip. Dev kargo uçağının maksimum kalkış ağırlığı 227 ton; kanat açıklığı ise 60,3 metre.

2023 yılına kadar beş adet BelugaXL daha hizmete başlayacak. Mevcut 5 adet BelugaST filosundaki uçakların ise 2023 sonrasında kargo operatörlerine satılması planlanıyor.

Kasım 2014’te ilk kez duyurulan BelugaXL, A330-200 kargo uçağı üzerinden geliştirildi. BelugaXL, Rolls Royce Trent 700 motorlarından güç alıyor. Uçakta ayrıca, alçaltılmış kokpit, kargo bölmesi yapısı ve uçağın arka kısmı ile kuyruğu yeni partnerlerle yapılan ortak çalışmalarla geliştirilerek; uçağa kendine özgü bir görünüm kazandırıldı.

Uçak, kendine özgü şekli nedeniyle beyaz renkli bir Arktik balinası olan “Beluga” olarak adlandırıldı. Uçağın boyanması sürecinde Airbus çalışanları arasında yapılan bir oylama sonucu gülen surat konseptiyle hayata geçirildi.

FAA’DEN SOUTHWEST’E UÇAK TARTI CEZASI!

Boeing 737 MAX uçaklarda yaşanan kriz sonrasında sektördeki denetimleri sıkılaştıran Amerikan Federal Havacılık Dairesi FAA, ABD’nin en büyük düşük maliyetli havayolu Southwest Havayolları’na uçakların uçuş öncesi yapılan ağırlık hesaplamalarında yapılan ölçüm hataları nedeniyle 3,9 milyon Dolar ceza kesti.

Şirket yöneticilerinin, uçakların teknik bakım süreçlerinde gerekli özeni göstermedikleri yönünde alınan bir ihbar üzerine harekete geçen FAA, 44 farklı uçakla icra edilen 21.505 adet uçuşta, ağırlıkların yanlış hesaplandığını tespit etti.

Uçakların ağırlık ölçümleri, kalkış esnasında V1, Vr, V2 gibi farklı sürat seviyelerini belirlemek gibi kritik süreçlerde rol oynadığı için oldukça önemli. Souhtwest Havayolları ise söz konusu hatanın ağırlık ölçümlerinden değil, ölçüm değerlerinin FAA’e raporlandığı bilgisayar sistemindeki bir aksaklıktan kaynaklandığını iddia etti.

Southwest 2009 yılında da üzerinde çatlaklar bulunan 46 farklı uçakla icra ettiği 60.000 uçuş sebebiyle 7,5 milyon Dolar cezaya çarptırılmıştı.

ÇEKİRGE SÜRÜSÜ UÇAĞIN İNİŞİNİ ENGELLEDİ!

Cibuti’den havalanan Etiyopya Havayolları’na ait Boeing 737-700, Dire Dawa Havalimanı’na iniş için alçaldığı sırada çekirge sürüsüne girdi. Uçağın kokpit camı tamamen kapanırken; silecekler de camı temizlemekte başarılı olamadı.  Kokpit görüşü sıfıra düştü ve uçuş ekibi pisti pas geçti. İrtifa düşürüp kabin basıncı azaltıldı ve kaptan pilot, sol yan camı açıp ön camı eliyle temizledi. Tekrar inişe geçen uçak bir kez daha çekirge sürüsünün içinden geçti ve görüş yine sıfıra indi. Kaptan pilot ikinci kez camı eliyle temizledi ama uçak inmekten vazgeçerek Addis Ababa şehrine divert etti.

İnişin ardından hangara çekilen uçakta yapılan incelemelerin ardından herhangi bir sorun ve hasar tespit edilmedi ve yapılan temizlik işleminin ardından ertesi gün uçuşa verildi. Çekirge sürüsü Afrika’da uçuşlarda yaşanan yaygın bir sorun. Afrika çekirgeleri büyük boyutlu ve sürüler milyonlarca çekirgeden oluşabiliyor. Yaşanan olaylarda kokpitte görüşü engellemekle kalmayıp;  bazen uçaklarda önemli hasarlara neden olabiliyorlar.

adbanner