AIRBUS A380’İN TÜRKİYE MACERASI
Dubai merkezli havayolu Emirates, dünya genelinde seyahat kısıtlamalarının hafifletilmesine paralel olarak, amiral gemisi A380 uçakları ile operasyon yaptığı destinasyonların sayısını artırıyor. Eylül sonu itibariyle 16 noktaya A380 ile uçan şirket, Kasım ayı sonuna kadar bu sayıyı 27’ye çıkaracak ve yolcularına 165.000’e yakın ilave A380 koltuğu sunacak.
Emirates, dünyanın en büyük yolcu uçağı Airbus A380’i Dubai-İstanbul hattında da uçurmaya başladı. 1 Ekim’de süperjumbo ile ilk Dubai-İstanbul uçuşu gerçekleştirildi. Böylece Türkiye’ye tarifeli seferlerinde Airbus A380 kullanan ilk havayolu Emirates oldu.
Emirates, haftanın her günü, EK123 sefer sayılı uçuş için saat 10:45’te Dubai Havalimanı’ndan A380 ile kalkışını gerçekleştirip, saat 14:25’te İstanbul Havalimanı’na teker koyuyor. EK124 sefer sayılı dönüş uçuşu için ise, İstanbul’dan 16:25’te kalan dev uçak Dubai’ye 21:50’de iniyor.
A380’in ilk Dubai-İstanbul uçuşunda 320 yolcu yer alırken; dönüş uçuşu ise 232 yolcu ile gerçekleştirildi. Önümüzdeki günlerde, Emirates’in A380’inin, İstanbul-Dubai hattında normalde THY ile uçmayı tercih eden daha fazla yolcu için tercih sebebi haline gelmesi bekleniyor.
Dünyanın en büyük yolcu uçağı Airbus A380, Türkiye’ye daha önce bir kaç farklı amaçla geldi. İlk olarak 29 Ekim 2007’de Airbus’ın test uçağı, Dünya turu kapsamında Çin dönüşünde, Atatürk Havalimanı’na demo uçuşu gerçekleştirdi.
Ekim 2010’da yine Airbus boyalı A380, İstanbul Air Show kapsamında sadece 5 saatliğine Atatürk Havalimanı’na indi. Koltuksuz ve tamamen boş A380, kısa süre içinde inanılmaz ilgi gördü.
Mart 2011’de Almanların ulusal havayolu Lufthansa’nın filosuna kattığı 5’inci Airbus A380, Avrupa tanıtım turu kapsamında İstanbul’a geldi.
Eylül 2012’de ise Dubai merkezli Emirates, İstanbul Air Show’a Airbus A380’i getirdi. Daha sonra uzun bir süre Türkiye’de Airbus A380’i görmek mümkün olmadı.
Airbus A380’in hizmete girişinden 11 yıl sonra Türkiye’ye ilk ticari seferi ise Eylül 2019’da Dalaman’a yapıldı. Thomas Cook Havayolları’nın iflasının ardından mağdur olan yolcuları İngiltere’ye götürmek için Malta merkezli charter havayolu HiFly filosunda yer alan A380, Dalaman’dan Londra Gatwick Havalimanı’na yaptığı seferle Türkiye’deki ilk ticari A380 uçuşunu gerçekleştirmişti.
Ocak 2020’de Airbus A380 ilk kez İstanbul Havalimanı’na indi. Ancak bu iniş tarifeli bir sefer için değil; acil bir durum sebebiyle gerçekleştirildi. Tayland’ın milli havayolu Thai Airways’in TG-920 sefer sayılı Bangkok-Frankfurt uçuşunu gerçekleştiren A380’in, 60 yaşındaki Alman yolcularından biri, Türk hava sahasında rahatsızlandı. Bunun üzerine uçağın kaptan pilotu Hava Trafik Kontrol Kulesi ile irtibata geçerek acil iniş gerçekleştirebileceği kapasiteye sahip tek meydan olan İstanbul Havalimanı’na iniş için izin istedi.
İnişin ardından rahatsızlanan yolcu ambulans ile hastaneye kaldırılırken; A380 1,5 saat sonra Frankfurt için yolculuğuna devam etti. Olay İstanbul Havalimanı’na A380’in ilk inişi olarak kayıtlara geçti.
Son olarak Eylül 2020’de Portekizli charter havayolu Hifly’a ait Airbus A380, Portekiz’in Beja şehrinden, Malezya’nın başkenti Kuala Lumpur’a yaptığı seferinde, yakıt ikmali ve ekip değişimi için İstanbul Havalimanı’na indi. Portekizli şirketin inişiyle, dünyanın en büyük yolcu uçağı A380, İstanbul Havalimanı’na ikinci kez inmiş oldu.
1 Ekim 2021’de Emirates boyalı Airbus A380’in İstanbul Havalimanı’na inişi ise jumbojetin Türkiye macerasını başka bir boyuta taşımış oldu.
SKYTRAX 2021’DE DÜNYANIN EN İYİ HAVAYOLLARINI AÇIKLADI
Havacılık endüstrisinin Oscar’ları olarak bilinen ve 1999 yılından bu yana düzenli olarak dağıtılan Skytrax ödüllerinin bu yılki sahipleri belli oldu. Yılın en iyi havayolları listesinin zirvesinde Qatar Airways yer aldı. Doha merkezli havayolu, AirlineRatings.com’dan bu yılın başında layık aldığı en iyi hava yolu ödülünü, Skytrax’ten aldığı bu prestijli ödülle perçinlemiş oldu.
İngiltere merkezli havacılık araştırma şirketi Skytrax, dünyanın en iyi havayollarını, Eylül 2019 ile Temmuz 2021 döneminde, 100’den fazla ülkeden 13 milyonun üzerinde yolcunun memnuniyeti üzerinden yaptığı değerlendirmeler sonucunda belirledi. Yolcular, 350’den fazla küresel havayolunun performansını ve kalitesini oyladı. Bu ölçümler sonunda Qatar Airways’in arkasında zirvenin takipçileri ise sırasıyla Singapur Havayolları, All Nippon Airways, Emirates ve Japan Airlines oldu.
Böylece Qatar Airways, Skytrax tarafından, 2011, 2012, 2015, 2017, 2019 yıllarının ardından 2021’de toplamda altıncı kez dünyanın en iyi havayolu seçilerek kırılması zor bir rekora imza attı. Havayolu ayrıca Dünyanın En İyi Business Class’ı, Dünyanın En İyi Business Class Yolcu Salonu, Dünyanın En İyi Business Class Koltuğu, Dünyanın En İyi Business Class Uçak İçi İkram Hizmeti ve Orta Doğu’nun En İyi Havayolu ödülleri olmak üzere toplamda beş ödüle daha layık görüldü.
Qatar Airways’in başkent Doha’daki merkezi Hamad Havalimanı ise geçtiğimiz Ağustos ayında, Skytrax tarafından Dünyanın En iyi Havalimanı seçilerek, bu alanda Singapur Changi Havalimanı’nın 8 yıldır devam eden hegemonyasına son vermişti.
Singapur Havayolları, yılın en iyi havayolları listesinde ikinci sırayı almasını; Asya’nın En İyi Havayolu ödülü ile taçlandırdı. Havayolu ayrıca, En İyi Kabin Ekibi, Dünyanın En İyi First Class’ı, Dünyanın En İyi First Class Koltuğu ve En İyi Ekonomi İkram Hizmetleri ödüllerini de kazandı.
Listenin üçüncü sırasında yer alan All Nippon Airways ise ayrıca Dünyanın En Temiz Havayolu Kabini, Dünyanın En İyi Havaalanı Hizmetleri, Asya’daki En İyi Havayolu Personeli ve Asya’daki En İyi First Class Lounge ödüllerine de layık görüldü.
Japan Airlines, Skytrax’ın 2019’daki listesinde ilk 10’unda yer almıyordu. Ancak bu yıl beşinci sırada kendine yer bulmayı başardı. Lufthansa ve Thai Airways, 2019’da dokuzuncu ve onuncu sırada yer almıştı. Ancak bu yıl listede sırasıyla 13 ve 23’üncü sıralarda yer bulabildiler.
Bu yılki ödüllerde dikkate değer ilklerden biri düşük maliyetli havayolları pazarı ödüllerinde ortaya çıktı. Singapurlu low host havayolu Scoot, Dünyanın En İyi Uzun Mesafe Düşük Maliyetli Havayolu seçildi. İspanyol havayolu Vueling ise Avrupa’nın En İyi Düşük Maliyetli Havayolu ödülünü kazandı.
Skytrax, Air France’yi Avrupa’nın En İyi Havayolu olarak ödüllendirirken. Fransızların ulusal havayolu, genel listede ilk 10’a girmeyi başarabilen tek Avrupalı havayolu oldu. British Airways ise listede kendine 11’inci sırada yer buldu. Birleşik Krallık’taki En İyi Havayolu ödülünün yanı sıra Avrupa’nın En İyi Havayolu Personeli ve En İyi Premium Ekonomi Uçak İçi İkram Hizmetleri ödüllerini de kazanmayı bildi.
ABD pazarında Delta Air Lines, Kuzey Amerika’nın En İyi Havayolu seçildi ve En İyi Premium Ekonomi Sınıfı Koltuğu, Kuzey Amerika’da En İyi Business Class ve Kuzey Amerika’da En İyi Premium Ekonomi Sınıfı ödüllerine layık görüldü. Delta ayrıca, genel listede 30’uncu sırada kaldı ve en başarılı ABD’li havayolu oldu.
2019 yılında sıralamada 35’inci basamakta yer alan Türk Hava Yolları, bu yıl listenin 17. sırasında kendine yer buldu. THY ayrıca, Güney Avrupa’nın En İyi Havayolu, Avrupa’nın En İyi Business Salonu ve Avrupa’nın En İyi Ekonomi Sınıfı ödüllerine de layık görüldü. Güney Avrupa’nın En İyi Kabin Ekibi ödülü de yine THY’nin oldu. THY ayrıca COVID-19 Havayolu Mükemmellik Ödülü alan şirketler arasında da yer aldı.
SunExpress ise dünyanın 7’nci, Türkiye’nin en iyi tatil havayolu ödülüne layık görüldü.
FAA VE NASA TAKSİ SIRASINDAKİ ZAMAN KAYBINA SAVAŞ AÇTI!
FAA ve NASA tarafından, yoğun havalimanlarında uçakların yerde zaman kaybetmesini önlemek için geliştirilen yazılımın testleri tamamlandı. Yazılım uçakların piste ne kadar sürede gidebileceğini tam olarak hesaplayarak, pist başında bekleme süresini azaltmayı hedefliyor.
FAA, yüzey yönetimi teknolojisine yapılan yatırımdan faydalanılarak geliştirilen bu yazılımı 27 havalimanına dağıtmayı planlıyor. Uçuşların sürdürülebilir ve çevre dostu olmasını amaçlayan bu teknolojinin, emisyonlarını azaltması ve zamanında kalkış performansını artırması bekleniyor.
FAA’nın Terminal Uçuş Veri Yöneticisi (TFDM) programının bir parçası olacak olacak bu teknoloji, NASA tarafından geliştirildi ve yaklaşık dört yıl boyunca Charlotte ve Dallas/Fort Worth’taki FAA radar tesisleri tarafından test edildi.
Yazılım, taksi sürelerinden kaynaklanan gecikmeleri ve ramp tıkanıklığını en aza indirerek yakıt tüketimini ve CO2 emisyonlarını azaltıyor ve sürdürülebilir havacılık hedefini destekliyor.
Charlotte Douglas Havalimanı’ndaki testlerde, yılda 275.000 galondan fazla yakıt tasarrufu sağlayacak kadar taksi süreleri azaltıldı. Bu miktar, Boeing 737 ile New York ve Şikago arasındaki 185 uçuşta tüketilen yakıta eşdeğer; Günlük 8 ton CO2 ve sera gazı emisyonlarının azaltılabildiği ve 3.600’den fazla kalkış yapacak uçağın; taksi yolunda 15 dakikalık bekleme süresinin kısaltılmasına eşdeğer 916 saate kadar gecikmenin azaltılabildiği sonucuna ulaşıldı.
FAA ülke genelinde 27 merkez havaalanında bu hizmetin başlatılması ile her yıl 7 milyon galondan fazla yakıt tasarrufu ile yılda 75.000 tondan fazla CO2 emisyonunun ortadan kaldırılmasını öngörüyor.
UNITED’A REKOR BEKLEME CEZASI!
Öte yandan ABD Ulaştırma Bakanlığı (DoT), pistte bekleme süresi kurallarını ihlal ettiği için United Havayolları’na 1,9 milyon Dolar para cezası verdi. Bu ceza, bugüne kadar bu konuda verilen en büyük para cezası olarak kayıtlara geçti.
Havacılık Tüketici Koruma Dairesi (OACP) tarafından yürütülen çalışma sonunda Chicago merkezli havayolunun 2015’ten bu yana 20 iç hat ve 5 dış hat uçuşunda ilgili yasaları ihlal ettiği tespit edildi. ABD Ulaştırma Bakanlığı yasalarına göre, havayollarının yolcularını uçağa aldıktan sonra iç hat uçuşlarında üç saatten fazla ve uluslararası uçuşlarda dört saatten fazla kalkış yapmadan yerde beklemesi yasak.
Bahsedilen 25 uçuşta, United uçakları izin verilen süreden daha uzun süre yerde kaldı ve toplam 3.218 yolcu durumdan etkilendi. Uçuş emniyeti, güvenlik veya hava trafik kontrolü gibi n kapsam dışı tutulduğu bekleme sürelerinde, havayollarının yolculara yiyecek ve su sağlaması gerekiyor.
Ulaştırma Bakanlığı, United’ın uzun bekleme sürelerinde acil durum planını uygulamak için yeterli kaynağa sahip olamadığına da kanaat getirdi.
2040’TA ÇİN HAVACILIKTA DÜNYANIN EN BÜYÜK PAZARI OLACAK!
Çin’in devlete ait uçak üreticisi COMAC, Çinli havayollarının filo büyüklüğünün 2040 yılına kadar 9.957 uçağa ulaşacağını tahmin ettiğini belirten bir rapor hazırladı. Rapora göre, küresel yolcu uçağı filosunun yüzde 22’sini tek başına oluşturacak olan Çin’in dünyanın en büyük havacılık pazarı haline geleceği tahmin ediliyor.
Çin’in 2040 yılına kadar 50 koltuklu ve üzeri 9.084 yolcu uçağı teslim alacağı tahmin edilirken; bunların 953’ünün bölgesel turbofan; 6.295’inin tek koridorlu ve 1.836’sının çift koridorlu geniş gövde olması bekleniyor.
Rapora göre küresel havacılık pazarının 2023 yılında pandemi öncesi seviyelere geri dönmesi, küresel yolcu cirosunun (ÜYK) önümüzdeki 20 yılda yıllık yüzde 3,9 oranında artarak 2040 yılına kadar 19,1 trilyon yolcu kilometreye ulaşacağını tahmin ediliyor.
Brezilyalı imalatçı Embraer, 2040 yılına kadar Çin pazarının 150 koltuk altı sınıfta 1.445 yeni uçağa ihtiyaç duyacağını tahmin eden bir rapor hazırladı. Bu sürede teslim edilecek yeni uçakların yüzde 77’sinin pazar büyümesini karşılamak için, yüzde 23’ünün ise eski modellerin yerine kullanılacağı düşünülüyor. Rapor, Çin’in yerel filosunun 71,6’sını 150-210 koltuk sınıfındaki uçakların oluşturduğunu, 150 koltuk altı uçak filosunun ise toplam uçak sayısının yalnızca yüzde 12,8’ini oluşturması nedeniyle, bu segmentin büyük bir Pazar fırsatı olduğunu iddia ediyor.
ABD’li Boeing de Çinli havayollarının artan ticari hava yolculuğu talebini karşılamak için 2040 yılına kadar 1,47 trilyon Dolar değerinde 8.700 yeni uçağa ihtiyaç duyacağını öngören bir rapor yayımladı.
ITALYANLARIN YENİ ULUSAL HAVAYOLU AIRBUS’I SEÇTİ!
15 Ekim’de uçuşlara başlamayı planlayan İtalya’nın yeni ulusal havayolu Italia Trasporto Aereo (ITA), filo yenileme çalışmaları için tercihini Airbus’tan yana kullandı.
Şirket, 7 adet A220; 11 adet A320neo ve 10 adet A330neo olmak üzere toplam 18 adet uçak satın almak için Airbus ile bir Mutabakat Zaptı (MoU) imzaladı. Bu sipariş paketindeki uçaklar, 2022’nin ilk çeyreğinde teslim alınmaya başlanacak.
Selefi Alitalia’nın Boeing’in 777’lerin sadık bir müşterisi olmasına rağmen, ITA’nın Airbus’a yönelmesi sürpriz olarak yorumlandı ITA ayrıca kiralama şirketi Air Lease Corp (ALC) ile 15 adet A220, 2 adet A320neo, 9 adet A321neo ve 5 adet A330-900neo’dan oluşan 31 Airbus uçağının uzun vadeli siparişi için de bir anlaşma imzaladı. Bu 31 uçak, 2022’nin ikinci yarısından itibaren, 2,5 yıllık süre içinde şirketin filosuna katılacak.
Havayolu, başlangıçta 7 geniş gövdeli ve 45 dar gövdeli uçaktan oluşan bir filo ile hizmet verecek ve 2025 yılına kadar filodaki uçak sayısı 105’e çıkarılacak.
ITA yönetimi, filoda farklı üreticilerin uçaklarının yer almasının yaratacağı karmaşıklık ve verimsizliklerin önüne geçmek için bu kararı aldıkları açıklanırken; Boeing’in özellikle 737 MAX uçakları için yüzde 70’e varan indirimler sunmuş olsa da İtalyanları ikna edemediği iddia ediliyor.