Avustralya’nın ulusal havayolu Qantas, Mayıs 2023’te yaptığı bir açıklama ile 15 yıldır şirketin CEO koltuğunda oturan Alan Joyce’nin 1 Kasım itibariyle emekli olup, yerini Vanessa Hudson’a bırakacağını duyurmuştu. Son günlerde Qantas ile ilgili çıkan haberlerin ardından, görev değişiminin hemen gerçekleştirilmesine karar verildi.
Qantas CEO’su Alan Joyce’nin, 15 yıl boyunca sürdürdüğü CEO görevinden Kasım 2023 itibarıyla emekli olması bekleniyordu. Joyce, pandeminin başlangıcında emekli olması gerektiğini; ancak yönetim kurulunun talebi üzerine görevinde kalmaya devam ettiğini iddia etmişti.
Alan Joyce, planlanan emeklilik tarihini yaklaşık iki ay öne çekti ve derhal emekli olma kararı aldı. Havayolu, Joyce’nin erken emeklilik kararını “şirketin yenilenme sürecini hızlandırma” şeklinde tanımladı. Qantas’ın yeni CEO’su Vanessa Hudson, 6 Eylül 2023 itibarıyla görevi devralacak. Şirketin hissedarları tarafından Hudson’un yeni görevinin resmi olarak onaylayacağı Kasım 2023’e kadar şimdilik vekaleten CEO görevini yürütecek.
Alan Joyce emeklilik kararını iki ay önce çekme kararı ile ilgili ne dedi?
“Son birkaç haftadır Qantas’a ve geçmişte yaşanan olaylara odaklanmak, bana göre şirketin acilen yenilenmeye başlaması gerektiğini açıkça ortaya koyuyor. Bu koşullar altında yapabileceğim en iyi şey, emekliliğimi öne almak ve mükemmel bir iş çıkaracaklarını bilerek Vanessa’ya ve yeni yönetim ekibine devretmektir.”
“Qantas’ta geçirdiğim 22 yıl boyunca, CEO olarak geçirdiğim son 15 yıl da dahil, gurur duyduğum pek çok şey var. Pek çok iniş-çıkış yaşandı. Özellikle müşterilerimize her zaman sorunsuz uçuş deneyimi sunduğumuzdan emin olmak için hâlâ yapılması gereken çok iş var. Ancak şirketin temelde güçlü olduğunu ve parlak bir geleceğe sahip olduğunu bilerek ayrılıyorum.”
Qantas Yönetim Kurulu Başkanı Richard Goyder yaşanan gelişmeyi nasıl yorumladı?
“Alan Joyce her zaman Qantas’ın çıkarına uygun kararlar aldı ve bugün de bunu yapıyor. Yönetim Kurulu adına, muazzam zorluklara karşı gösterdiği liderlik ve ultra uzun mesafeli seyahat gibi projeleri hayata geçiren, ilerici düşünceleri nedeniyle kendisine içtenlikle teşekkür ediyoruz.”
“Bu değişim, Qantas ve çalışanları için zorlu bir döneme denk geliyor. Nasıl bir şirket olduğumuza dair kamuoyunun güvenini yeniden tesis etmek için yapmamız gereken önemli bir iş var. Yönetim Kurulu da buna odaklanmış durumda ve Vanessa’nın liderliğindeki yönetim de tam olarak bunu yapacak.”
Alan Joyce neden Qantas’tan erken ayrılıyor?
Joyce’nin Qantas’ta bıraktığı mirası oldukça karışık. Kutuplaştırıcı bir yapıya sahip olam Joyce ile ilgili bazı insanlar onun harika bir iş çıkardığını düşünürken diğerleri onun dönemini berbat bir süreç olarak yorumluyor.
Joyce, kendi süreci ile ilgili olarak, havayolunu her zaman disiplinli ve muhafazakar bir şekilde yönettiğini ve şirketin, onun liderliği altında pek çok fırtınayı atlattığını düşünüyor. Joyce’nin liderliğinde, Perth’ten Londra’ya aktarmasız uçuşların başlatılması, “Sunrise Projesi” olarak anılacak dünyanın en uzun uçuşları için Airbus A350’lerin sipariş edilmesi ve dar gövde filosu ile geniş gövde filosunun yenilenmesi gibi bazı önemli yenilikler gerçekleştirildi.
Joyce ile ilgili en dikkat çeken olumsuz yorumlar, onun çalışma arkadaşları ile ilişkileri ve yaklaşımı ile ilgili. Personeli sürekli olarak tamamen değiştirilebilir olarak gören Joyce, dış kaynak kullanımından yeni sözleşmeler kapsamında personel alımına kadar oldukça acımasız iş gücü kesintilerine imza attı.
Pandemi sırasında ortaya konulan yönetim anlayışı, Avustralya’da Qantas algısının önemli ölçüde itibar kaybetmesine neden oldu. Havayolu, artık eskisi kadar sevilen ve sahiplenilen bir ulusal simge değil.
Qantas’a yönelik olumsuz algı, geçtiğimiz hafta daha da derinleşti. Avustralya Rekabet ve Tüketici Komisyonu (ACCC) havayolunun iptal edilen uçuşlara bilet satmaya devam etmesi ve iptal olan uçuşlarla ilgili yolculara çok geç bilgi vermesi gibi nedenlerle, yüz milyonlarca dolarlık tazminat davası açtı. ACCC’nin Qantas ile ilgili böyle büyük bir dava açması, Avustralya halkının havayoluna karşı duyduğu hayal kırıklığını açık bir şekilde yansıtıyor.
Yaşanan bu sorunların çoğu, Joyce’un liderlik tarzına atfedildiği için, emeklilik kararının iki ay erkene çekilmesinin arkasında son yaşanan krizin olduğunu söylemek yanlış olmaz. Bu gelişme Qantas için akıllı bir hamle gibi görünse de pek çok kişi tarafından, şirketin ilk kadın CEO’su olmaya hazırlanan Hudson’ın liderliğinde, Qantas’ın genel mantalitesinde büyük bir değişim yaşanması beklenmiyor. Buna gerekçe olarak ise Hudson’unda çok uzun süredir Qantas’ta görev yapması ve Joyce ile yakın çalışmış olması gösteriliyor.
