Havacılık Bülteni-59

GÖKYÜZÜNDE FACİAYA RAMAK KALA!

13 Ağustos Salı günü, Türk Hava Yolları’nın TC-JHP tescilli Dicle isimli Boeing 737-800 uçağı, Bodrum-İstanbul seferinin başlangıcında çok büyük bir tehlike atlattı.

146 yolcusuyla, Milas-Bodrum Havalimanı’ndan İstanbul Havalimanı’na yapılacak sefer için kuleden kalkış izni alan pilotlar, uçağı pistte koşturmaya başladı. Uçak V1 olarak adlandırılan tekerlerin yerden kesildiği ve artık durmanın mümkün olmayacağı hıza çok yaklaşmışken; uçağın önüne aniden çıkan helikopter, pilotların dikkati sayesinde erken fark edildi ve havada yaşanacak muhtemel bir çarpışma önlenmiş oldu.

Olay esnasında THY uçağının karşısına çıkan helikopter, kuleden aldığı izinle pist üzerinden kat edişine devam eden Swan Havacılık’a ait TC-HSG tescilli EC130 tipi helikopterdi. Yaşanan olay, hava trafik kontrolörünün helikopterin pist üzerinden geçişini tamamlamasını beklemeden THY uçağına kalkış izni vermesi nedeniyle meydana geldi. Konuyla ilgili olarak Ulaştırma Bakanlığı’na bağlı Kaza İnceleme Kurulu tarafından resmi bir araştırma yapılacak.

Yolcuların kısa süreli panik yaşadığı olayın ardından uçak, yeniden park alanına döndürüldü. Yolcular uçaktan indirilip bekleme salonuna alındı. Yaklaşık 3 saatlik rötarın ardından uçak güvenle İstanbul’a uçuruldu. Olay esnasında uçakta bulunan gazeteci İsmail Küçükkaya twitter hesabından olayı anlatıp helikopterin fotoğrafını takipçileriyle paylaşırken; şarkıcı Metin Arolat ise korku dolu anları instagram hesabından paylaştığı bir videoda anlattı. Ancak olayın etkisiyle olacak ki Arolat’ın bahsettiği şekilde uçağın ön tekerlerini yerden kesmesi gibi bir durumun yaşanmış olması söz konusu değildi. Büyük bir facianın eşiğinden dönen uçaktaki tüm THY yolcuları ve mürettebatına geçmiş olsun diliyor; dikkatleri ve güçlü reflekslerinden ötürü kaptan pilot Hüdaverdi Atasoğlu yönetimindeki kokpit ekibini tebrik ediyoruz. Milas Bodrum Havalimanı hava trafik kontrol kulesinde görev yapan kontrolör arkadaşlarımızı daha dikkatli olmaya davet ediyoruz.

EMILIANO SALA UÇAKTA ZEHİRLENDİ Mİ?

Arjantinli futbolcu Emiliano Sala, İngiltere Premier Lig ekibi Cardiff City tarafından 19 Ocak’ta 15 milyon Sterlin karşılığında Fransız kulübü Nantes’tan transfer edilmişti. Transferin ardından Sala’yı Fransa’nın Nantes şehrinden Galler’in başkenti Cardiff’e taşıyan Piper PA-46 Malibu tipi uçak, 21 Ocak akşamı Manş Denizi üzerinde kaybolmuştu. 3 Şubat’ta uçağın enkazının yeri belirlenmiş, 6 Şubat’ta ise çıkarılan cansız bedenin Sala’ya ait olduğu tespit edilmişti.

Kazayı inceleme altına alan İngiltere Hava Kazaları Soruşturma Birimi tarafından yayımlanan rapora göre Emiliano Sala’nın kanında yüzde 58 oranında karboksihemoglobin tespit edildi. Bu durum kırmızı kan hücrelerinin zehirli karbonmonoksit gazıyla temas ettiğinde ortaya çıkıyor.

Raporda, bu derece yüksek oranda karbonmonoksit gazına maruz kalan bireylerde baygınlık, bilinç kaybı ve kalp krizi gibi semptomlar yaşandığı, kaza yapan uçağın içinde yolcu ile pilotu ayıran kabin olmadığı için cesedine henüz ulaşılamayan pilot David Ibbotson’ın da büyük ihtimalle aynı durumu yaşadığı belirtildi.

Karbonmonoksit zehirlenmesi halinde pilotun manevra kabiliyetinin önemli ölçüde veya tamamen yok olacağı vurgulanan raporda, Sala ve Ibbotson’ın zehirlenme sonrası uçak içerisinde veya çarpma etkisiyle ölme olasılığına ilişkin bilgi verilmedi. Sağlıklı bir insanda yüzde 50’den fazla karboksihemoglobin seviyesinin ölümcül olduğu kabul ediliyor.

Raporun ardından Sala’nın ailesi, uçağın içinde bu derece yüksek karbonmonoksit gazı saptanmasının, kaza hakkındaki kuşkularını daha da artırdığını açıkladı.

Piper Malibu gibi pistonlu motora sahip uçaklar yüksek düzeyde karbon monoksit üretiyor. Bu üretilen zararlı gaz normalde uçağın egzoz sistemi aracılığıyla dışarı atılıyor. Ancak zayıf sızdırmazlık veya uçağın ısıtma-havalandırma sistemlerindeki sızıntılar karbonmonoksit gazının kabinin içine girmesine neden olabilir. Pilotları kabinde karbon monoksit varlığına karşı uyarmak için çeşitli cihaz ve sistemler mevcut. Ancak bunların uçakta bulundurulması zorunlu değil. Karbonmonoksitin kokusuz, renksiz ve tatsız bir gaz olması, dumanın varlığını algılamayı neredeyse imkansız hale getirdiği için katil gaz olarak biliniyor. Gazın uçağın içine nasıl sızdığı ve Sala ile pilotun ne şekilde öldüğü, operasyonel, teknik ve insan faktörleri üzerinde yapılacak detaylı incelemelerle ortaya çıkacak.

EN ÇOK KAZANDIRAN UÇUŞ ROTALARI!

OAG tarafından her yıl düzenli olarak yapılan araştırmanın bu yılki sonuçları; havayollarının en çok gelir elde ettiği hatların geçtiğimiz yıla göre değişmediğini gösteriyor. Buna göre British Airways’in Londra-New York uçuşları havayoluna kazandırdığı 1.2 Milyar Dolar gelirle dünyanın en çok kazandıran uçuş rotası ünvanını korudu.

Küresel ticaret gerginlikleri, Brexit ve diğer birçok faktörün etkisi olsa da son bir yılda havayollarının para bastığı hatlarda bir değişim yaşanmadı. Sadece ilk 10 sıralama içinde bazı yer değişiklikleri yaşandı. United’ın San Francisco-Newark uçuşu bu yıl beşinciliği American Airlines’ın Los Angeles-New York hattından devraldı. Qatar Airways’in Doha-Londra uçuşu ise bu yıl yedinci sırayı Cathay Pacific’in Hong Kong-Londra seferinden devraldı. Singapur Havayolları’nın Singapur-Sidney uçuşu ise dokuzuncu sıraya yükselirken, geçen yılın dokuzuncusu Air Canada’nın Vancouver-Toronto seferini geride bırakmayı başardı.

Qantas’ın Sidney-Melbourne uçuşları ise dünyanın en çok gelir getiren ikinci rotası olmasının yanında en çok gelir getiren iç hat rotası olma özelliklerini de korudu.

Listenin ilk 10 sırasında yer alan uçuşların beşinde Londra’nın yer alması ise bir başka ilginç özellik olarak öne çıkıyor. Rapora göre listenin zirvesinde yer alan British Airways’in Londra Heathrow-New York JFK seferleri havayoluna saatte 27,159 ABD Doları kazandırıyor.

TÜRK HAVA SAHASINDAN 20 SANİYEDE 1 UÇAK GEÇİYOR!

Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğü rakamları, ülkemizde son yıllarda uçakla seyahat eden yolcu sayısında önemli artışa işaret ediyor. Son 10 yılda hava yoluyla taşınan yolcu sayısı yüzde 157 artarak 45 milyondan 116 milyona yükseldi.

Yurt içinde 2002’de 2 merkezden 26 noktaya sadece Türk Hava Yolları tarifeli seferleri düzenlerken, bugün iç hatlarda 6 hava yolu şirketi, 7 merkezden toplam 56 noktaya sefer yapıyor. Yurt dışında 2003’te 60 olan uçuş noktası ise 119 ülkede 296 noktaya çıkmış.

Türkiye hava sahasında yılın 7 aylık döneminde 272 bin 557’si transit üst geçiş olmak üzere 1 milyon 148 bin 426 uçuş gerçekleşti. Yani ülkemizin semalarından her 20 saniyede bir uçak geçti. Transit üst geçiş sayısı bu dönemde yüzde 3,2 arttı.

Ticari uçuş sayısı bu dönemde 753 bin 545 olarak kayıtlara geçerken, iniş kalkış yapan uçakların % 86’sı ticari amaçlı uçuşlar yaptı. İç hat uçak trafiği, temmuz sonu itibarıyla 393 bin 162, dış hat uçak trafiği 875 bin 869 oldu.

JAPON HÜKÜMETİ VIP BOEING 747 SATIYOR! 

Japonya, geçen yıl iki adet VIP amaçlı Boeing 777-300ER tipi yolcu uçağı alarak VIP donanımına çevirmişti. Tamamlanan ilk uçak nisan ayında filoya katıldı. İkincisi ise aralık ayında Japonya’ya teslim edilecek. Bu gelişme üzerine harekete geçen Japon Hükümeti, 1991 model Boeing 747-400 tipi VIP uçağını satışa çıkardı. Yaşına göre çok düşük uçuş saatine sahip olan yani bir başka deyişle çok az kullanılmış uçak için 28 milyon dolar satış fiyatı belirlendi.

İçinde özel çalışma ofisi ve toplantı salonu, basın odası ile dinlenme odalarının bulunduğu uçakta 108 tane Business class koltuk da yer alıyor. Uçağın en arkasında devlet erkanı için ayrı bir oturma bölümü bulunurken; bu alan 2-4-2 düzeniyle ticari uçak kabinlerine benzer şekilde konfigüre edilmiş. Bu bölümün önünde yer alan 3 büyük koltuk ise arkaya bakacak şekilde yüksek bir platform üzerinde duruyor. Mikrofon sisteminin de bulunduğu bu alan basın toplantıları için kullanılıyor.

Toplam 16 bin 332 uçuş saatine sahip uçak 13 bin 569 kez iniş kalkış gerçekleştirmiş. Satış öncesinde kabinde yer alan özel VIP salon ve makam odası Japonya’da sökülerek yerine ABD’de imal edilenler takıldı. Uçağı kimin alacağı büyük bir merak konusu oldu.

MACBOOK PRO UÇUŞTA YASAKLANDI!

ABD Federal Havacılık İdaresi, Apple’ın haziran ayında geri çağırma programını hayata geçirdiği modellerinin uçaklara alınmasını yasakladı. 2015 model MacBook Pro sahibiyseniz, Apple’ın ücretsiz pil değişim programından faydalanmanız gerekiyor.

Eylül 2015 ve Şubat 2017 arasında satılan modellerin yasak kapsamında olduğu açıklandı. Aşırı ısınmadan dolayı uçakta güvenlik riski oluşturabileceği için getirilen yasak konusunda FAA, havayollarını uyararak daha dikkatli olunması talimatını verdi. Yasak kapsamındaki MacBook cihazınızı eğer pilini değiştirmediyseniz kabinde yanınıza veya uçak altına verdiğiniz valizinizde uçağa almanız imkansız hale getirilecek. Cihazınızın seri numarası üzerinden yapılacak basit bir aramayla pil değişimi yapılıp yapılmadığı tespit edilebilecek.

Söz konusu yasağın ülkemizdeki havayolları tarafından ne zaman hayata geçirileceği henüz belli değil. Ancak özellikle ABD seyahatlerinde yanında bilgisayarını taşıyan yolcuların dikkat etmesini öneriyoruz.

adbanner