DORNIER 328 ALMANYA’DA ÜRETİLECEK!
Türk iş insanları Fatih ve Eren Özmen’in sahip olduğu ABD merkezli Sierra Nevada şirketi, 2015 yılında Fairchild Dornier’in bölgesel uçak projesinin tüm haklarını satın aldı. Çok sayıda ülkede uçuş sertifikası olan ve geçmişte bir çok havayolu tarafından kullanılan Dornier 328 uçaklarının, SNC ve o dönemki Savunma Sanayii Müsteşarlığı arasında yapılan bir protokol uyarınca, Türkiye iş birliğinde yeniden imalatı da uzun süre gündemdeki yerini korumuş, Dornier 328’in tasarımı üzerinden geliştirilecek yerli ve milli bölgesel yolcu uçağının TRJet ismiyle hayata geçirileceği duyurulmuştu. Adı TR 328 olacak uçağın hem jet motorlu hem de turboprop motorlu versiyonlarının geliştirilerek üretileceği ve uçakların ilk uçuş tarihinin de 2019 olacağı duyurulmuştu. 70-90 yolcu sınıfında geliştirilecek olan TRJ628 uçağının da yine Türkiye’de üretilmesi hedefleniyordu. Proje için SNC şirketi “TRJet” isimli yeni bir şirket kurarak D328’in haklarını bu şirket üzerine almıştı. TRJ328 ve TRJ628’in çizim ve modelleri bu süreçte çeşitli etkinlik ve fuarlarda da SNC ve SSM tarafından sergilenmişti. Ancak bugüne kadar proje ile ilgili başka bir adım atılmadı.
Türkiye’nin ilk etapta 50 tane 328 uçağı sipariş garantisini de içeren proje için görüşmeler esnasında SNC ile Türkiye tarafı arasında uçağın yerlilik oranına yönelik ciddi görüş ayrılıkları yaşandı. Projenin “sonlandığı” açıklanmasa da 2017 yılından itibaren “rafa kalktığı” yönünde haberler yayılmaya başladı.
Uzun süren bir suskunluğun ardından Sierra Nevada, hafta içinde Angela Merkel ve çok sayıda bakanın da katıldığı etkinlik sonrası yaptığı açıklamayla Dornier 328’in turboprop motorlu modelinin Almanya’nın Leipzig şehrinde yeniden üretilmesi konusunda düğmeye basıldığını duyurdu.
D328 uçağının yeni adının D328NEU olacağı belirtilirken. 85 ülkede sertifikası olan uçağın hali hazırda kullanıcı olanların uçaklarının yenilenmesi ve yeni ihtiyaçların karşılanmasına yönelik pazarı hedeflediği kaydedildi. D328NEU’nun bölgesel yolcu uçağı, askeri olarak sınır ve sahil güvenlik ve diğer sivil amaçlı çeşitli konfigürasyonlarının geliştirilmesi hedefleniyor.
Toplam 30 koltuğa sahip, iki adet Pratt & Whitney Canada PW119C motoruyla uçan Dornier 328, 1991 yılında ilk uçuşunu yaptı. Daha sonra uçağa PW306B jet motorlar takılarak havayollarına farklı bir opsiyon sunuldu. Dornier daha sonra Fairchild ile ortaklık yaparak Dornier 728 serisini geliştirse de proje 2002’e durduruldu.
Bugün aktif olarak uçan turboprop motorlu Dornier 328 uçaklarının sayısı 58 iken jet motorlu Dornier 328 ise 50 adet bulunuyor. Jet motorlu uçakların 9’u ise özel uçak olarak kullanılırken, 19 adet turboprop motorlu Dornier 328 ise uçuştan alınmış olsa da kendine yeni müşteri arıyor.
Dornier 328’lerin en büyük kullanıcısı 20 adetle Amerikan Hava Kuvvetleri. Ayrıca Danimarkalı Sun Air 12 adet, Almanya’da Private Wings Flugcharter şirketi 10 adet ve ABD merkezli Ultimate Jetcharters şirketi ise filosunda 8 adet Dornier 328 uçağı bulunduruyor.
THY’NİN YENİ UÇUŞ NOKTALARI: MEXICO CITY & CANCUN
Türk Hava Yolları, Amerika Kıtası’nın önemli şehirleri Mexico City ve Cancun’u uçuş ağına ekledi. Latin Amerika’nın ikinci büyük şehri ve Meksika’nın başkenti Mexico City ile Orta Amerika’nın en çok tercih edilen turizm merkezlerinden Cancun’a başlatılan tarifeli seferler ile THY’nin Amerika Kıtası’nda uçtuğu noktala sayısı 19 oldu.
21 Ağustos itibarıyla başlayan seferler, İstanbul-Mexico City- Cancun-İstanbul parkurunda, haftada 3 gün icra edilecek. Uçuşlarda Boeing 777 ve Boeing 787 Dreamliner uçakları kullanılacak. Açılan iki yeni uçuş noktası ile birlikte THY’nin 50 yurtiçi, 265 uluslararası olmak üzere uçtuğu destinasyon sayısı 126 ülkede 315 noktaya çıktı.
AZERBAYCAN’IN SAVAŞ UÇAĞI MIG29 NEDEN DÜŞTÜ?
Azerbaycan Hava Kuvvetlerine bağlı MiG-29 savaş uçağı, 24 Temmuz’da eğitim uçuşu sırasında Hazar Denizi’ne düştü. Uçağın enkazına ve şehit olan Pilot Yarbay Atakişiyev Rəşad Saləddinoğlu’nun naaşına geçtiğimiz hafta ulaşılmıştı.
Azerbaycan Savunma Bakanlığı yaptığı bir açıklama ile Türkiye’nin de arama kurtarma çalışmalarına büyük destek verdiği Mig-29 uçağının düşüş nedenini açıkladı. Uçağa kuş çarptığı, pilotun da bu çarpma ile yaralandığı ortaya çıktı.
Uçağın kara kutusunu inceleyen uzmanların raporuna göre, kaza gerçekleşene kadar hiçbir teknik sorunla karşılaşılmadığı, uçağın Hazar Denizi’ne düşmeden önce havada bulunan yabancı bir cisimle yani kuş veya kuş sürüsüyle çarpıştığı ve pilotun yaralandığı görülüyor. Pilotun uçağı yeniden kontrol etmeye çalıştığı ancak ağır yaralandığı için başarılı olamadığı ve uçağın düştüğü vurgulandı.
IRAN AIR’E ATR SÜRPRİZİ!
ABD ile yaşanan nükleer anlaşma krizi sonrası ABD’nin getirdiği yaptırımlar ve ambargolar nedeniyle İran havacılığı oldukça zor bir dönemden geçiyor. Filosunun en yeni uçaklarını bile uçuşa elverişli durumda tutmakta zorlanan İran Air’e derin nefes aldıracak bir karar ABD’den geldi. Amerika Birleşik Devletleri Yabancı Varlıkları Kontrol Ofisi, İtalyan turboprop yolcu uçağı üreticisi ATR’ye İran Air’in filosundaki uçaklara parça tedariki izni verdi.
ATR tarafından yapılan açıklama kararın geçtiğimiz nisan ayına dayandığı duyurulurken, verilen lisansın, ATR’yi belirlenen ihracat şartlarına uygun olarak parçaların, bileşenlerin ve araçların ihracatı, yazılım güncellemeleri ve uçakların uçuş emniyeti için gerekli teknolojilerin sağlanması noktasında yetkilendirdiği duyuruldu. Lisansın 30 Nisan 2021’de sona ereceği de açıklandı.
Nükleer anlaşma sonrasında ATR’den 20’si kesin 20’si opsiyon olmak üzere 40 adet ATR72-600 tipi yolcu uçağı sipariş eden İran Air, yaptırımlar başlamadan saatler önce tek seferde teslim aldığı beş uçak ile 20 uçaklık siparişin 13’ünü teslim alabilmişti.
RUS İHA’SI İLK KEZ UÇTU!
Rusya, İnsansız Hava Araçları konusunda arka arkaya yeni projeleri hayata geçiriyor. Kısa süre önce Sukhoi S-70 Okhotnik ‘uçan kanat’ İHA’sının ardından Altius-U tipi çift motorlu İHA sistemi de ilk uçuşunu gerçekleştirdi. V kuyruk yapısına sahip olan Altius-U, görüntü olarak TUSAŞ’ın geliştirdiği Aksungur’a benzetildi.
Toplam 32 dakika süren ve sorunsuz tamamlanan ilk uçuşta, 800 metre irtifaya çıkan Altius-U, 24 saat havada kalabilecek ve orta-yüksek irtifada görev yapabilecek şekilde tasarlandı. Toplam kalkış ağırlığı 6 ton olarak planlanan İHA, keşif ve gözetleme amaçlı kullanılacak.
BRITISH AIRWAYS ÇÖPLERDEN UÇAK YAKITI YAPACAK!
İngilizlerin milli havayolu British Airways, gelecekteki filosunu çöplerden üretilen sürdürülebilir jet yakıtı ile uçurmaya bir adım daha yaklaştı. Avrupa’da ilk kez hem evlerden hem de ticari organizasyonlardan elde edilen katı atıkları sürdürülebilir jet yakıtına çevirecek tesisin planları hazırlandı. Proje, yenilenebilir yakıt şirketi Velocys’in bir iştiraki olan Altalto Immingham, British Airways ve Shell ortaklığı ile hayata geçirilecek.
Önerilen modern tesis, her yıl yarım milyon tondan fazla geri dönüştürülemeyen günlük ev ve ticari katı atıktan jet yakıtı üretecek. Jet yakıtına dönüştürülecek katı atıklar, hazır yiyecek paketleri, bebek bezleri ve pet bardak gibi çok çeşitli ürünleri içerecek.
Velocys tarafından geliştirilen teknoloji, sera gazı emisyonlarını yüzde 70 oranında azaltacak. Geleneksel fosil yakıtın yerini alan sürdürülebilir jet yakıtının her tonu, yılda 40 bin otomobilin trafikten çekilmesi ile eşdeğer bir fayda sağlıyor.
British Airways, 2020’den itibaren karbon nötr havayolu olma stratejisinin bir parçası olarak katı atıklardan elde edilen yakıtı uçaklarında kullanarak; 2005’ten 2050’ye kadar uçuşlarındaki karbon emisyonlarını yüzde 50 oranında azaltma planını hayata geçirmiş olacak.
Elde edilen yakıt aynı zamanda hava kalitesini de artıracak. Kullanılacak yeni yakıt ile uçak motoru egzozlarındaki is oranında 90’a varan azalma gözlenirken kükürt oksit ise tamamen ortadan kaybolacak.
