UNITED’IN BOEING 777’Sİ KIVILCIM SAÇARAK İNDİ!
ABD’li United Havayolları’na ait Boeing 777-200 (N787UA), Brezilya’nın Sao Paulo şehrine gitmek üzere Newark Liberty Havalimanı’ndan kalkış yaptıktan kısa bir süre sonra, hidrolik pompa arızası yaşadı. Pilotlar geri dönüş ve acil iniş kararı aldı. Atlantik Okyanusu üzerinde yakıt tüketmek için bir süre turladı. İniş sırasında uçağın sol kanat kökünde kıvılcımlar çıktığı ve uçaktan koparak, havalimanının yakınlarındaki otoparka düşen parçalar olduğu, bir cep telefonu kamerası ile görüntülendi. Uçak, kalkıştan 1.5 saat sonra sorunsuz bir iniş yapmayı başardı. Uçaktaki 256 yolcu, başka bir uçakla Sao Paulo’ya gönderildi.
Hafta başında, FAA, United filosundaki 25 adet 777-200 uçağının, kanatların hücum kenarındaki slatların kontrollerinin gerektiği gibi yapılmaması nedeniyle yere indirilmesine hükmetmişti. Ardından havayolu, uçaklardan 10’unun gerekli kontrollerinin yapılarak uçuşlara verildiğini duyurdu. Hidrolik sistem sorunu yaşayan uçak ise havayolunun açıkladığı bu listede yer almıyordu. FAA, uçağın kıvılcımlar saçmasına neden olay ile ilgili soruşturma başlattı.
Geçtiğimiz Nisan ayında da United, Pratt & Whitney PW4000 motorlarına sahip 777-200 uçaklarını yere indirmişti. Şubat 2021’de Honolulu’ya gitmek üzere, Denver’den kalkış yapan uçakta meydana gelen motor arızası ile ilgili yapılan soruşturmanın ardından alınan karar ile aynı motorları kullanan 52 adet United uçağı, bir ay boyunca yere indirildi. Uçakların tamamı, Mayıs ayında kapsamlı kontrollerin ardından gökyüzüne döndü. Yapılan incelemede, motorda metal yorgunluğuna bağlı olarak iki fan blade’nin çatlak olduğu olduğu tespit edilmişti. Motordan kopan parçalar, evlerin üzerine yağmış ancak herhangi bir yaralanma vakası yaşanmamıştı.
United’ın yaşadığı olay, son 1 ay içinde ABD’de yaşanan 3’üncü 777 problemi olarak kayıtlara geçti. Ağustos ayının sonunda, Londra’ya seyreden American Airlines’e ait 777-300, mürettebatın duman kokusu algılamasının ardından Bermuda’ya acil iniş yaptı. Bir hafta sonra, American Airlines’e ait başka bir 777-300 yine Londra’ya giderken bu kez Oklahoma Eyaleti’nin Tulsa şehrine acil iniş yaptı. Bu defa sorun, kabin içinde bir anda dumanların yükselmesiydi.
SKYTRAX 2022’NİN EN İYİ HAVAYOLLARINI AÇIKLADI!
1999 yılından bu yana, dağıttığı ödüllerle, havayolları ve havalimanları arasındaki rekabette küresel bir referans haline gelen Londra merkezli havacılık araştırma şirketi Skytrax,
2022 Dünya Havayolu Ödülleri’nin sahiplerini açıkladı. Tamamen yolcuların memnuniyeti üzerine kurgulanan, bağımsız ve tarafsız bir çalışma sonunda dağıtılan, “havacılık endüstrisinin Oscar’ları” olarak kabul edilen ödüllerin kazananlarını, dünyanın dört bir yanındaki gezginler, katıldıkları oylama ile belirliyor. Bu yıl ödül kazananları, Eylül 2021-Ağustos 2022 tarihleri arasında 100 ülkeden yaklaşık 14 milyon yolcunun oyları tayin etti.
Pandemi sürecinde son 2 yıldır online bir törenle sahiplerine verilen ödüller, 2 yıl aradan sonra Londra’da tarihi Langham Hotel’de düzenlenen ödül töreni ile dağıtıldı.
Qatar Airways, 2011, 2012, 2015, 2017, 2019, 2021’in ardından 2022 yılında da Skytrax tarafından, Dünyanın En İyi Havayolu seçildi ve toplamda 7’nci kez bu ödülü alarak, kırılması güç bir rekora imza attı. Kuruluşunun 25. Yılını kutlayan Qatar Airways, Yılın En İyi Havayolu Ödülü’nü yanı sıra, Qsuite ile En İyi Business Class kabini, Al Mourjan ile En İyi Business Class Lounge İkram Ödülü ve Orta Doğu’nun En İyi Havayolu ödüllerini de kazanmayı başardı. Qatar Airways, 2022’de Skytrax’in toplam 9 farklı ödülüne layık görüldü.
350’den fazla havayolunun dahil edildiği çalışmada, dünyanın en iyi havayolları listesinde ikinci sırada Singapur Havayolları, üçüncü sırada Emirates, dördüncü sırada All Nippon Airways, beşinci sırada Qantas yer aldı. İlk 10 sıranın devamını ise sırasıyla Japan Airlines, Türk Hava Yolları, Air France, Korean Air ve İsviçreli Swiss aldı. İngilizlerin ulusal havayolu British Airways listede 11’inci sırada yer alırken, Almanların bayrak taşıyıcı havayolu Lufthansa ise 15’inci sırada kendine yer bulabildi.
Qatar Airways’in yanı sıra Singapur Havayolları da toplamda 9 farklı ödül kazanmayı başararak, geceye damgasını vurdu.
Türk Hava Yolları dünyanın en iyi 7’nci havayolu olarak gösterilmesinin yanı sıra, Avrupa’nın En İyi Havayolu ödülünü kazanmayı başardı. THY ayrıca, En İyi Business Class ikram, Güney Avrupa’nın En İyi Havayolu ve Avrupa’da En İyi Ekonomi Sınıfı İkram kategorilerinde ödül almaya hak kazandı.
THY yönetimi, 2018 yılının Haziran ayında yaptığı bir açıklama ile Skytrax derecelendirmelerine katılmama kararı alındığı duyurmuştu. Skytrax ile ilişkisini bitirme kararını açıklamasının ardından THY, 4 yıldızlı havayolları kategorisinden küme düşerek, 3 yıldızlı havayolları kategorisine indirilmişti. THY’nin bu kararının arkasında asıl gerçeğin ise 5 yıldızlı havayolu kategorisine girmeyi başaran ilk Avrupalı havayolunun Lufthansa olmasının yarattığı rahatsızlığın yattığı iddia edilmişti. THY’nin birkaç ay önce göreve başlayan yeni yönetiminin, Skytrax ile buzları eritmesinin ardından, ödüllerin gelmesi dikkat çekti.
2022 Skytrax ödüllerinde, ABD’li Delta Air Lines da Kuzey Amerika’da altı farklı ödül kazanarak önemli bir sükse yaptı.
Uçak içi temizlik kategorisinde ödülü Japon ANA Havayolları alırken; En iyi kabin ekibi ödülü Singapur Havayolları’na, dünyanın en iyi ekonomi sınıfı ödülü Emirates’e verildi. Dünyanın en iyi uzun mesafeli düşük maliyetli havayolu ödülü ise Singapurlu Scoot’un oldu. Türk Hava Yolları ve Lufthansa’nın yüzde 50 ortağı olduğu SunExpress ise “Dünya’nın En İyi Tatil Havayolu” kategorisinde ödül kazandı. İstanbul Havalimanı’nda bulunan İGA Lounge ise “Dünya’nın En İyi Havalimanı Dinlenme Alanı” kategorisinde 4. sırada yer aldı.
WIZZ AIR UKRAYNA’DA MAHSUR KALAN UÇAĞINI NASIL KURTARDI?
Budapeşte merkezli düşük maliyetli havayolu Wizz Air’in dört Airbus uçağı, savaş nedeniyle Ukrayna’da mahsur kaldı. Havayolu, Lviv Havalimanı’nda mahsur kalan Airbus A320’yi hafta içinde ülkesine getirmeyi başardı. Alçak irtifada uçmak ve uçağın transponderini kapatmak gibi cüretkar hamleler yapılmasını gerektiren kaçış uçuşu, başarıyla tamamlandı ve 7 ay sonra uçak Katowice’ye ulaştı.
Flightradar24’ten elde edilen verilere göre, Wizz Air’e ait Airbus A320’nin uçuşu, 10.000 ft yani yaklaşık 3.5 km irtifada; transponder’ı kapalı şekilde gerçekleşti. Pilotlar, Polonya hava sahasına girerken Mod 4C takip sistemini açtıktan sonra, uçak radarda görünmeye başladı.
Wizz Air, kapsamlı bir risk değerlendirmesi ve hazırlık sürecinden sonra, bu uçuşun gerçekleştirildiğini duyurdu.
Ukrayna hava sahası, Rusya’nın askeri operasyon başlattığı 24 Şubat’tan bu yana yolcu uçaklarına kapalı. Normale göre yaklaşık 4 kat daha alçak irtifada uçmak, Wizz Air uçağının radarlar veya uçaksavar füzeleri tarafından tespit edilmekten kaçınmasına yardımcı olmuş olabilir. Ancak, kapalı transponder ile uçan bir uçağın, savaşın her iki tarafı için de düşman olarak tanımlanma ihtimali oldukça yüksek. Böyle bir uçak, hava savunma sistemleri tarafından da bir hedef haline gelebilir. Zira 10000 ft irtifanın, askeri radarlardan kaçınacak kadar alçak olmadığı iddia ediliyor.
Havayolu, bu başarılı kaçış operasyonundan sonra, Kiev Havalimanı’nda mahsur kalan diğer üç Airbus uçağı için de kurtarma operasyonu yapılacak mı sorusuna yanıt vermedi. Lviv ile karşılaştırıldığında, Kiev’in konumunun, Polonya sınırına yakın olmadığı için, böylesi bir operasyonun kolay gerçekleşmeyeceği düşünülüyor.
THALES 5G’DEN ETKİLENMEYEN RADYO ALTİMETREYİ PİYASAYA SÜRDÜ!
2022’nin başında ABD’de 5G teknolojisinin hizmete girmesi ile birlikte, uçakların radyo altimetreleri ve diğer uçuş sistemlerine müdahale edilebileceği ihtimali nedeniyle, uçuş emniyeti riskleri oluşabileceği konusunda büyük bir tartışma yaşanmıştı. Çünkü uçakların irtifa bilgisini ölçen radyo altimetreleri ile 5G sistemlerinin çalıştığı frekans aralıkları birbirine oldukça yakın. Bu da potansiyel olarak, parazit oluşumu ihtimalini gündeme getiriyor. Boarding Info’da hazırladığımız bir video ile 5G’nin havacılık için potansiyel riskleri ve faydalarını detaylı şekilde incelemiştik.
Yaşanan tartışmalar üzerine, ABD Federal Havacılık İdaresi (FAA) bazı uçak tipleri ve havalimanlarına çeşitli kısıtlamalar getirirken, telekominikasyon şirketleri At&T ve Verizon’un da 5G hizmetlerini havaalanlarında tam olarak sunmasına henüz izin verilmedi.
ABD’li havayolları, uçaklarında, 5G vericilerinden gelebilecek parazitlere karşı, yeni radar altimetreleri kullanmaya başladı. Fransız teknoloji şirketi Thales’in geliştirdiği ERT530R radyo altimetre, ABD’de 50 adet Airbus A320’de göreve başladı. Üretici, yeni altimetreler için şimdiye kadar 2000 sipariş aldı. Yeni teknoloji, Temmuz ayında Avrupa Havacılık Güvenliği Ajansı EASA tarafından onaylandı. Thales ayrıca A330 ve A340 uçakları için de ERT540R modeli için sertifika aldı. Thales, 5G’ye bağışıklığı güçlü radar altimetreleri piyasaya sunan ilk şirket oldu.
Thales’in geliştirdiği bu altimetreler, 4.2 ve 4.4 GHz arasındaki frekans aralığında özel bir filtreleme yapıyor ve 5G sinyallerini zayıflatarak, parazit oluşumunu engelliyor.
RUS PİLOTLARA TÜRKİYE’DEN SİMÜLATÖR ENGELİ!
Ukrayna’ya savaş açan Rusya’ya karşı, ABD ve AB’nin yoğun baskısına rağmen Türkiye, herhangi bir yaptırım kararı almadı. İki ülke arasında uçuşlar yoğun bir şekilde devam ediyor. Bununla birlikte Rusya, Türkiye’nin en önemli ticaret ortaklarından biri durumunda.
Ancak yaptırımların şiddetinin daha da artırılmasıyla, Türkiye’deki havacılık eğitim merkezleri, Rus havayolları ile çalışmayı durdurma kararı aldı. Avrupa Birliği Havacılık Güvenliği Ajansı EASA’nın, Rus havacılığına yönelik yaptırımları kapsamında artık Rus pilotlar Türkiye’de eğitim alamayacak. Rus havayolları da pilotlarını Türkiye’ye simülatör eğitimi (FSTD) için gönderemeyecek. Tüm simülatör eğitimleri, EASA tarafından onaylandığı için, Türkiye’de bu eğitimi veren şirketler, Rus havayolları ile çalışmayı bırakmak zorunda kaldı. Yaptırımlara rağmen, Rus şirketlerin personellerine eğitim veren şirketler, ikincil yaptırımlara maruz kalabilir.
Rusya’ya verilen tüm EASA yeterlilik sertifikaları zaten askıya alınmıştı. Böylece Rusya’dan gelen tüm uçucu mürettebat ve bakım personelinin eğitimleri ve lisansları da askıya alınmış oldu. Boeing 737 ve Airbus A320 simülatörleri ülke genelinde yaygın olmasına rağmen, geniş gövdeli uçakların simülatörlerine yurt içinde erişemeyen Rus pilotların, eğitim süreçleri böylece büyük ölçüde sekteye uğramış olacak.
Pilotlar, lisanslarını koruyabilmek için her yıl iki kez simülatör eğitiminden geçmek zorunda. Rusya, yabancılara ait uçakları yurt içinde yeniden tescil ettirip millileştirerek bazı yasal sınırları ihlal etmiş olsa da eğitim gereksinimlerini karşılamayan pilotların uçmalarına nasıl izin verilmeye devam edilecek bu büyük bir soru işareti.
Rus havayolları filolarındaki uçakların uçuşa elverişliliğini kaybetmemek için sağlam uçakları parçalama yöntemi ile ayakta kalmayı deniyor. Eğer kısa süre içinde savaş sona ermezse, Aeroflot Grubu’nun iki hafta önce açıkladığı; 2023 ve 2024 yıllarında 40 milyon yolcu taşıyacağına dair öngörüsü değişmek zorunda kalabilir.