Havacılık Bülteni-303

HELİKOPTER UÇUŞLARI GÜVENLİ Mİ?

New York’ta trajik bir helikopter kazası yaşandı. Şu ana kadar kaza ile ilgili cevapsız kalan çok fazla soru var.

Kaza yapan Bell 206L-4 LongRanger IV, Louisiana merkezli helikopter kiralama şirketi Meridian Helicopters’a aitti ve 30 yıldır helikopter turları yapan New York Helicopters tarafından işletiliyordu. New York Helicopters’ın sicili temizdi. Geçmişindeki tek olay, 2015’te helikopterlerden birinin arızalı bir parça nedeniyle sert iniş yapmasıydı.

Wall Street helikopter pistinden kalkan Bell 206, Manhattan silüeti boyunca kuzeye doğru uçtu ve Özgürlük Heykeli’ne doğru, güneye döndü.

Kalkıştan 18 dakika sonra, New Jersey kıyılarında uçarken pilotlar helikopterin kontrolünü kaybetti. Parçalara ayrılan Bell 206, Hudson Nehri’ne düştü.

Düşüş esnasında çekilen görüntülerden, rotor kanatlarının gövdeden tamamen ayrıldığı ve dönmeye devam ettiği; gövdenin ise serbest düşüş yaptığı anlaşılıyor.

Allison 250-C20B motorundan güç alan helikopterde pilotun dışında, Siemens İspanya CEO’su Agustin Escobar, eşi, 4, 5 ve 11 yaşlarında üç çocuğu vardı. Helikopterdeki 6 kişinin tamamı yaşamını yitirdi. Ailenin aynı gün sabah saatlerinde Barselona’dan New York’a tatile geldiği biliniyor. Ailenin helikopter turuna çıkmadan önce çekildiği fotoğraf ise sosyal medyada yoğun şekilde paylaşıldı.

NTSB Başkanı Jeniffer Homendy, helikopter pilotunun 36 yaşındaki Sean Johsnon olduğunu ve deniz kuvvetlerinden ayrılan pilotun yaklaşık 800 saatlik uçuş deneyimi olduğunu açıkladı.

Kaza anında pilot, kontrollü hava sahasının altında uçtuğu için hava trafik kontrolüyle temas halinde değildi. Yani “mayday” çağrısı veya benzeri bir acil durum uyarısı yapmadı.

Genellikle helikopter kazalarının temel nedeni sınırlı görüş mesafesidir.  Helikopterin havada iki veya daha fazla parçaya ayrılması oldukça sıra dışı bir durum. Yapısal olarak ayrılan helikoptere pilotun da yapabileceği hiçbir şey yok gibi görünüyor. Kazayla ilgili soruşturma sürüyor.

Manhattan çevresindeki hava sahasında, 20’ye yakın operatör tarafından helikopter turları yapılıyor. Operatörlerin çoğu bölgedeki havaalanlarına gitmek isteyen yolculara helikopterle ulaşım servisi hizmeti sunuyor.

2018’de, New York’ta charter uçuş yapan bir helikopter East River’a düşmüş ve beş yolcu hayatını kaybetmişti. Sadece pilotun hayatta kaldığı kazada, yolcuların ufuk çizgisinin fotoğraflarını çekmesi için helikopterin kapısı açıktı.

29 Ocak’ta Washington DC’de Reagan Ulusal Havaalanı yakınlarında American Airlines’e ait bölgesel uçakla, Orduya ait helikopterin havada çarpışması ve 67 kişinin yaşamını yitirmesinin ardından, helikopter emniyeri ABD Kongresi’nde tartışılan bir konu haline gelmişti. FAA o günden bu yana havaalanı yakınlarındaki helikopter trafiğini kalıcı olarak kısıtladı. Diğer büyük havaalanları yakınlarındaki helikopter operasyonları da gözden geçiriliyordu. Bu kaza ile birlikte helikopterlerin güvenli olup olmadığı sorusu çok daha yüksek perdeden dillendirilmeye başlanacak gibi görünüyor.

SKYTRAX 2025’İN EN İYİ HAVALİMANLARINI AÇIKLADI!

1999’dan bu yana tüm dünyada bağımsız araştırmalara imza atan ve dünyanın en iyi havalimanlarını ödüllendiren İngiltere merkezli araştırma şirketi Skytrax, hafta içinde Madrid’de düzenlenen Passenger Terminal EXPO’da, 2025 yılında dünyanın en iyi havalimanlarını açıkladı.

100’den fazla ülkedeki 575 havalimanında seyahat eden yolcuların değerlendirmelerine dayanan anket sonunda dağıtılan ödüller, havacılık endüstrisi için bir kalite ölçütü olarak kabul ediliyor. Anketin katılımcıları, hizmet aldıkları havalimanlarını, check-in’den güvenliğe; temizlikten alışverişe kadar farklı kategorilerde puanlıyor.

Ağustos 2024 ile Şubat 2025 arasında yapılan çalışmaların sonunda Singapur Changi Havalimanı, 13’üncü kez dünyanın en iyi havalimanı ödülüne layık görülürken; Changi, bu prestijli ödülün yanı sıra, Dünyanın En İyi Havalimanı Yemekleri, Dünyanın En İyi Havalimanı Tuvaletleri ve Asya’nın En İyi Havalimanı gibi ödüllere de layık görüldü.

Changi Havalimanı, yolcuların uçuşlarından 48 saat öncesine kadar valizlerini bırakmalarına olanak tanıyan ve böylece havaalanında geçirdikleri zamanı da tatillerinin bir parçası haline getirebilen erken check-in uygulaması ile başlı başına bir destinasyon olarak kabul ediliyor.

Havalimanı, 2024’te 80 milyon kişinin ziyaret ettiği, 10 katlı Jewel alışveriş merkezine ev sahipliği yapıyor. Bir kelebek bahçesi de dahil, çok sayıda kapalı bahçeyi bünyesinde barındıran havalimanında, dünyanın en büyük kapalı şelalesi olan 40 metre yüksekliğindeki Rain Vortex de yer alıyor.

Spalar, oteller, sanat sergileri, bir müze, bir sinema ve hatta bir dinozor tema parkına bile ev sahipliği yapan Changi, dünyanın en iyisi olmayı fazlasıyla hak ediyor.

Changi Havalimanı’nda önümüzdeki altı yıl içinde hizmet ve tesislerin iyileştirilmesi için 2 milyar dolardan fazla yatırım yapacağı da açıklandı. Giderek daha da büyümesi beklenen havalimanında, mevcut dört terminale eklenecek beşinci terminal üzerinde çalışmalar devam ediyor. Yeni terminalin 2030’larda açılması planlanıyor.

Daha önce üç kez Dünyanın En İyi Havalimanı ödülünü kazanmayı başaran Doha Hamad Havalimanı ise 2025’te Changi’nin arkasında 2. sırada yer aldı. Hamad Havalimanı ayrıca, alışveriş konusunda Dünyanın En İyi Havalimanı seçilirken; Orta Doğu’nun En İyi Havalimanı Ödülü’nde almayı başardı.

Yıllık yolcu sayısı 70 milyon ve üzeri havalimanları kategorisinde dünyanın en iyisi Tokyo Haneda seçildi. Yılda 60-70 milyon arası yolcu ağırlayan havalimanları kategorisinde ödül Singapur Changi’nin oldu. 50-60 milyon arası yolcu kategorisinde Doha Hamad, 40-50 milyon yolcu kategorisinde Roma Fiumicino; 30-40 milyon kategorisinde Tokyo Narita;  20-30 milyon yolcu kategorisinde Zürih; 10-20 milyon yolcu kategorisinde Helsinki-Vantaa; 5-10 milyon yolcu kategorisinde Bahreyn Havalimanı ve yıllık yolcu sayısı 5 milyonun altında kalan havalimanları kategorisinde dünyanın en iyisi ise Hindistan’da bulunan Goa Manohar Havalimanı oldu.

Küresel sıralamada Changi ve Doha’nın ardından 3’üncü sırada kendine yer bulan Tokyo Haneda, ayrıca Dünya’nın En Temiz Havalimanı, Dünya’nın En İyi İç Hatlar Havalimanı   Erişilebilir Tesisler konusunda dünyanın en iyisi ödüllerini aldı.

Dünyanın en iyi 4’ünü havalimanı seçilen Seul Incheon, Dünya’nın En İyi Personeline sahip havalimanı ünvanını da kazandı.

Seul Incheon’un ardından küresel sıralamada ilk 10 sırayı Tokyo Narita, Hong Kong, Paris Charles de Gaulle, Rome Fiumicino, Münih ve Zürih havalimanları oluşturdu.

Nagoya’daki Chubu Centrair Havalimanı, Dünya’nın En İyi Bölgesel Havalimanı bir kez daha kazandı.

Paris CDG Havalimanı üst üste üçüncü kez Avrupa’nın En İyi Havalimanı seçildi. CDG Terminal 3 ise Dünya’nın En İyi Düşük Maliyetli Havayolu Terminali ödülüne layık görüldü.

Tayvan Taoyuan Havalimanı, bagaj teslimatı konusudna Dünya’nın En İyi Havalimanı seçildi.

Güvenlik işlemleri konusunda dünyanın en iyisi Kopenhag, pasaport ve göç hizmetleri konusunda dünyanın en iyisi ise Hong Kong Havalimanı seçildi.

Güney Avrupa’nın En İyi Havalimanı ödülü Roma Fiumicino’ya; Kuzey Avrupa’nın En İyi Havalimanı ödülü Helsinki Vantaa’ya ve Doğu Avrupa’nın En İyi Havalimanı ödülü ise Budapeşte’ye verildi.

Orta Avrupa’nın En İyi Havalimanı ödülünü alan Münih Havalimanı aynı zamanda Avrupa’nın en iyi havalimanı oteli ödülünü alan Hilton Münih Havalimanı’na da ev sahipliği yapıyor.

Afrika’nın En İyi Havalimanı ve Afrika’nın En İyi Havalimanı Personeli Hizmeti ödüllerini Cape Town Havalimanı aldı.

Houston Havalimanı üst üste üçüncü kez sanata katkı konusunda Dünyanın En İyi Havalimanı seçildi.

Berlin Brandenburg Havalimanı ise önceki yıllara göre etkileyici bir başarı göstererek, Dünyanın En Çok Gelişim Kateden Havalimanı ödülünü aldı.

Geçtiğimiz yıl dünyanın en iyi 10’uncu havalimanı seçilen İstanbul Havalimanı, bu yıl 4 sıra geriledi ve 14’üncü sıraya indi. Dünyanın En Aile Dostu Havalimanı ödülünü aldı.Dünyanın En İyi Havalimanı Oteli ve Asya’nın En İyi Havalimanı Oteli ödüllerini Crowne Plaza Changi aldı. Kuzey Amerika’daki En İyi Havaalanı Oteli ödülüne ise ikinci kez TWA Hotel New York JFK layık görüldü.

2024 yılında dünyanın en iyi 113’üncü havalimanı olarak seçilen Ankara Esenboğa Havalimanı ise bu yıl 100’üncü sıraya yükseldi.

ANTALYA HAVALİMANI’NDA YENİ TERMİNAL AÇILDI!

Antalya Havalimanı’nın kapasitesini ve hizmet kalitesini önemli ölçüde artırması beklenen yeni iç ve dış hat terminal binalarının açılış töreni, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın katılımıyla gerçekleştirildi.

Terminalin hizmete girişiyle, Antalya Havalimanı dış hatlar terminali 90.143 metrekareden 224.000 metrekareye, iç hatlar terminali ise 36.859 metreAkareden 75.000 metrekareye yükseldi. Yıllık yolcu kapasitesini 35 milyondan 82 milyona yükselten Antalya Havalimanı, İstanbul Havalimanı’nın ardından, Türkiye’nin en yüksek yolcu kapasitesine sahip ikinci havalimanı oldu.

Antalya Havalimanı’nın uçak park pozisyon sayısı 108’den 176’ya çıkarılırken, VIP Terminali 690 metrekareden 2.000 metrekareye, Genel Havacılık Terminali ise 1.200 metrekareden 2.800 metrekareye genişletildi. Proje kapsamında yaklaşık 29 kilometrelik bir boru hattı da inşa edildi. Bu hat sayesinde, Antalya Deniz Limanı ile Havalimanı arasında yıllık yaklaşık 60.000 tankerin karayolu trafiği ortadan kaldırılarak, trafik akışı ve çevresel sürdürülebilirliğe katkı sağlandı.

Her yıl yerli ve yabancı turistlerin yoğun şekilde kullandığı Antalya Havalimanı, son iki yıldır 35 milyonluk kapasitesinin üstünde yolcuya hizmet veriyor. Bu sene, ağırladığı yolcu sayısının 40 milyonu aşması bekleniyor.

 Yaklaşık 927 milyon Euro yatırım hacmi gerektiren proje, kamu-özel işbirliği modeliyle gerçekleştirildi. Herhangi bir yolcu garantisi olmayan proje için, Fraport-TAV ortaklığı, 25 yıllık işletme süresi karşılığında, KDV dahil 8 milyar 555 milyon Euro kira ödeyecek. Kira bedelinin yüzde 25’lik kısmı olan 2 milyar 138 milyon 750 bin Euro, Mart 2022’de devlete peşin olarak ödendi.

2025’İN İLK ÇEYREĞİNDE AIRBUS-BOEING REKABETİNDE KAZANAN KİM?

2025 yılının ilk iki ayına ait rakamlarda Boeing’in arkasında kalarak sektörde şaşkınlık yaratan Airbus, Mart ayında 37 müşteriye 71 uçak teslim ederken; ay boyunca 211 yeni sipariş aldığını duyurdu.

Airbus için Mart 2025’te Jackson Square Aviation’dan A320neo ailesi uçakları için gelen 50 adet sipariş öne çıktı. Tayvanlı EVA Air’in 3 adet A321neo ve 6 adet A350-1000 siparişi ve Singapur merkezli uçak kiralama şirketi BOC Aviation’dan gelen 15 adet A320neo ve 55 adet A321neo siparişi Avrupalı üreticiyi memnun etti.

Avrupalı üretici Mart ayında, adı açıklanmayan iki farklı müşterisinden büyük siparişler aldı. Siparişlerden biri 6 adet A320neo, 6 adet A321neo ve 12 adet A350 paketinden oluşurken; diğer pakette ise 40 adet A321neo siparişi yer aldı.

Sektör içinde yapılan spekülasyonlar, adı açıklanmayan müşterilerin Hindistanlı IndiGo ve Air India olduğu yönünde. Her iki Hintli havayolu da kısa süre önce daha fazla sipariş vermek için arayışta olduklarını duyurmuştu.

Airbus için Mart ayının en kötü haberi ise 2023’te iflas eden Hintli taşıyıcı Go First’ün verdiği 72 adet A320neo siparişinin tamamen iptal edilmesi haberi oldu. Bu haber, Airbus’ın diğer müşterilerden aldığı siparişlerin teslim süresini öne çekebileceği anlamına geliyor.

Mart ayında dar gövdeli uçakları için 233 adet siparişe ek olarak, 10 adet A330neo ve 37 adet A350 siparişi alan Airbus için; Go First’ün tüm siparişlerini iptal etmesi ve farklı bir müşterinin 1 adet A220 uçak siparişini iptal etmesi ile birlikte, yılın ilk çeyreğine ilişkin net sipariş sayısı 204 olarak gerçekleşti.

Airbus Mart ayı boyunca müşterilerine 54 adet A320neo ailesi uçağı, 9 adet A220-300, 2 adet A330neo ve 6 adet A350 teslim etti. Böylece Avrupalı üretici 2025’in ilk çeyreğini 49 müşteriye toplam 136 yeni uçak teslim ederek kapattı. İlk çeyrekteki teslimatların dağılımı ise 1 adet A220-100, 16 adet A220-300, 4 adet A319neo, 37 adet A320neo ve 65 adet A321neo, 4 adet A330neo, 8 adet A350-900 ve 1 adet A350-1000 olarak gerçekleşti.

Airbus CEO’su Guillaume Faury, şirketin 2025 yılına ilişkin toplam teslimat hedefinin yaklaşık 820 uçak olduğunu duyurmuştu.

,Yılın ilk çeyreğinde Boeing’in ticari uçak teslimatları, geçen yılın aynı dönemine kıyasla önemli ölçüde arttı. Boeing’in 3 ay içinde yaptığı teslimatların 105’ini 737 MAX ailesi uçakları oluşturdu. İlk çeyrekte 13 adet 787-Dreamliner, 5 adet 767 ve 7 adet 777 teslim edildi. Boeing, 2024’ün ilk çeyreğini 83 uçak teslimatıyla kapatmıştı.

Mart ayı, yeni uçak siparişi konusunda ise Boeing için yılın en yoğun ayı olarak kayıtlara geçti. Ay boyunca ABD’li üretici 192 sipariş aldı. 29 sipariş iptali yaşadı ve Mart ayını 163 net sipariş ile kapadı.

Siparişlerin 88’i 737 MAX uçağı için gelirken; bunların 50’si Singapur merkezli leasing şirketi BOC Aviation’dan geldi. Japan Airlines 17 adet 737 MAX siparişi verirken; 21 uçak siparişinin kimden geldiği açıklanmadı. Mart ayında 8’i FedEx’ten olmak üzere toplam 11 adet 777 kargo uçağı siparişi alan Boeing, ayrıca 20’si Korean Air Lines’tan gelen toplam 40 adet 777X siparişi aldı. Ay boyunca alınan 53 adet 787 siparişinin de 20’si Korean Air’den geldi.

Böylece yılın ilk üç ayında 241 yeni sipariş alan Boeing, iptaller ve dönüşümler hesaba katıldığında yılın ilk çeyreğini, tıpkı rakibi Airbus gibi 204 net sipariş ile kapattı.

RIYADH AIR İŞLETME RUHSATINI ALDI!

Suudi Arabistan’ın yeni havayolu Riyadh Air, hafta içinde havacılıkta AOC olarak bilinen işletme ruhsatını aldığını duyurdu. Cidde merkezli havayolu, 2025 yılı bitmeden tarifeli yolcu uçuşlarına başlamak için kritik bir virajı daha döndü.

İşletme ruhsatını alması,  Riyadh Air’in Suudi Arabistan’ın havacılık düzenlemelerine, uluslararası standartlara ve Chicago Konvansiyonu kapsamındaki uçuş emniyeti gerekliliklerine tam olarak uyduğunu teyit ediyor.

Riyadh Air’in AOC alma süreci 11 aydan uzun sürdü. Bu süreçte, en yüksek operasyonel standartlara tam uyumu gözlemek için 200 saatten fazla test uçuşu gerçekleştirildi.

Ülkenin ulusal havayolu Saudia’nın kardeş havayolu olarak anılan Riyadh Air, 2030 yılına kadar Suudi Arabistan’a yılda 330 milyondan fazla ziyaretçi çekmeyi hedefleyen Vizyon 2030 programının bir parçası olarak kuruldu. Riyadh Air’in 2030 yılına kadar, Cidde Kral Abdülaziz Havalimanı’ndan (JED) 100’den fazla varış noktasına uçuş gerçekleştirmesi ve 132’den fazla uçak siparişi vermesi bekleniyor.

Havayolunun AOC başvuru sürecinin bir parçası olarak, Ocak 2025’te, Riyadh Air’in ilk Boeing 787-9 uçağı, Riyad Kral Khalid Havalimanı ile İstanbul Havalimanı arasında ilk uçuşu gerçekleştirdi. Daha önce Oman Air tarafından uçurulan HZ-RXX tescilli 787’nin gerçekleştirdiği bu uçuşun amacı, Riyadh Air’in tarifeli uçuşlar gerçekleştirme kabiliyetini görmek için mürettebat eğitimi ve eğitim uçuşları gerçekleştirmekti.

Havayolunun şu anda 39 adet kesinleşmiş Boeing 787-9 Dreamliner siparişinin yanı sıra aynı uçak için 33 adet opsiyonlu siparişi bulunuyor. Havayolu, Ekim 2024’te 60 adet Airbus A321neo uçak siparişi de verdi.

Şirketin önümüzdeki yıllar için hedefi 200’den fazla uçaktan oluşan bir filoya kavuşmak. Havayolunun 200.000’den fazla doğrudan ve dolaylı iş yaratması; Suudi Arabistan’ın  petrol dışı GSYİH’sine yaklaşık 19,9 milyar dolar katkıda bulunması bekleniyor.

Suudi Arabistan havacılık sektörü ivmeli bir yükseliş dönemi yaşıyor. 2024’te yolcu sayısı %15 artarak 128 milyonu aştı. Uçuş sayısı ise %11 artış göstererek 905.000’in üzerine çıktı.

Ayrıca, bağlantılı uçuşlarda %16 artışla, ülke dünya çapında 170’ten fazla varış noktasına bağlandı. Hava kargo sektörü de %34 gibi olağanüstü bir büyüme yaşadı.

adbanner