Uçağınızın kargo kompartmanında, seyahat eden yalnızca valiziniz değil; çok daha fazlası. Üstelik bu durum, hava yolu şirketlerine, yolcular için sundukları uygun fiyatlar ve yaptıkları kampanyalar sonucu oluşan zararlarını kapatmalarında ciddi şekilde yardımcı oluyor.
İlk kargo uçuşu, 1910 yılında Ohio`da bir firmanın Wright Kardeşler’den Colombus`a 90 kilo ipek kurdele taşımak istemesi sonucu gerçekleşti. O günden bu yana, yolcu uçaklarının bagajlarında taşınan kargo, havayoluna ekonomik olarak büyük bir katkı sağlar duruma geldi. Bu nedenle, çiçeklerin, elmasların, araçların ve yarış atlarının uçakta VIP muamelesi görmesi çok da şaşırtıcı olmamalı.
Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) istatistiklerine göre, havayolu taşımacılığı ile senede altı trilyon dolarlık ürün ve elli iki milyon metrik ton kargo taşınıyor. Havayolu şirketleri bu durumdan kilo başına ortalama 1.62 Dolar kazanıyor. Biz de bu sayede seyahat ederken yanımıza aldığımız bagajımızı çoğu zaman ücretsiz veya çok cüzi bir ücret ödeyerek taşıyabiliyoruz.
İlgili Haber | Uçak Taşıyan Uçaklar
Birçok büyük havayolu şirketi, kargo hizmetlerini yerine getirmek için filosunda kargo uçağı bulundursa da, IATA’ya göre günlük gönderilen kargolar, yolcu ve kargo uçuşları arasında eşit olarak paylaştırılıyor.
Yolcu uçaklarında hangi ürünler bizimle birlikte uçakta seyahat edebilir?
Uçaklar kargo ve çeşitli yüklerin çok kısa bir sürede dağıtılmasını sağlıyor. Forbes’e göre, havayolu taşımacılığı ile 11 Kasımdaki Bekarlar Günü’nde, 17.8 milyar Dolar değerindeki 657 milyon hediye taşındı. Bununla birlikte, online satış piyasasındaki büyüme, dünyanın farklı yerlerindeki 3200 havalimanı ve 60.000 farklı ticaret hattıyla hizmet veren havayolu kargo piyasasına önemli şekilde katkıda bulunuyor.
Havayolu taşımacılığının sağladığı en büyük avantaj ise hız. Bu avantaj, özellikle gıda transferinde kendini gösteriyor. Örneğin, uçağınız, taze bir ıstakozun Maine’den Los Angeles’a, ya da taze tutulmuş bir somonun Oslo’dan Tokyo’ya ulaştırılmasını sağlıyor olabilir. Baklagillerden ete kadar birçok ithal yiyecek, geniş yolcu uçuşları ağı sayesinde marketlerdeki raflarda ve restoranlarda yerini alıyor.
Uçarken şarap içerken tat alamıyor olabilirsiniz, ancak asıl mahsul kabinin altındaki kargoda bulunuyor. Amerikan şarap endüstrisi, 1.61 milyar dolar değerindeki 121.7 milyon galon şarabı havayolu ile ihraç ediyor.
İlgili Haber | Uçakta Domates Suyu Neden Popüler?
Hızlı uçaklar ayrıca yarış arabalarını da taşıyor. Formula 1, 300 tonluk teçhizatıyla bir sezonda 20 farklı ülkeye uçuyor. Her gün, 200’ü aşkın yarış atı, vitaminli atıştırmalıklar, içecekler ve hatta onlara tahsis edilmiş uçuş görevlileriyle uçakta seyahat ediyor.
Aşk, kelimenin tam manasıyla havada. Uçaklar, her 24 saatte, seksen binin üzerinde çiçeği bahçelerden dünyanın her tarafına taşıyor. Geçen yıl LAN Cargo, sevgililer günü için 9000 ton çiçeği Kolombiya ve Ekvator’dan Amerika ve Hollanda’ya taşıdı. Hollanda, yüzlerce yıldır çiçek satışları için büyük bir ticaret merkezi durumunda. Bu nedenle KLM, çiçek taşımacılığı ile kendine önemli bir iş alanı yarattı. KLM, 2013`te Singapur`un bahçelerine toplam 14 ton ağırlığında 48.000 lale soğanı taşıdı.
Elektronik postalar, en yaygın iletişim biçimi haline gelmiş olsa da, günümüzde hala günde 898 milyon mektup uçaklar ile gönderiliyor. Bunlarin bir kısmının aşk mektuplari ve kartpostallar oldugunu düşünmek hoş bir ayrıntı olabilir.
Uçakta uyumakta zorlanıyorsanız bunun sebebi, saymaya çalıştığınız koyunların da sizinle beraber uçuyor olmasından kaynaklanıyor olabilir. LAN Cargo, 2000 koyunu Şili`den Ekvador`a güvenli bir şekilde taşıdı. İstenmeyen bir durum meydana gelmemesi için 1500 dişi 507 erkek koyun ayrı bölümlerde taşındı.
Kötü Gün Dostu Hava Kargo
Hava Kargo sektörü gerektiğinde insanlık adına önemli görevler de üstlenebiliyor. Örneğin, her yıl 62.000 ton insani yardım, dünyanın çeşitli yerlerine gönderiliyor. IATA verileri, önemli ilaçların transferi sayesinde, yaklaşık 7000 hayatın kurtulduğunu ortaya koyuyor. Havacılık uzmanları tarafından kurulan bir yardım kuruluşu olan Airlink, STK’lar ile işbirliği dünyanın her yerindeki afet bölgelerine yardim ulaştırıyor. 2010`da faaliyetleri başladığından beri yaklaşık 4000 yolcu 600.000 Dolardan fazla bağış ve 1.200.000 kg kargo taşıdı.
Kargo uçaklarında pahalı arabalar, altın veya para gizli hazineler de yük olabilmektedir. Tarihin en büyük havacılık gizemi ise 1978 yılında 5 milyon Dolar para ve 1 milyon Dolar değerinde mücevherin, New York John F Kennedy Havalimanı’ndan çalındığı olay. Goodfellas filminde konu olarak da işlenen soygun ile ilgili yapılan çalışmalar, FBI tarafından 2014 yılında sonuca ulaşılamayacak kapatıldı. Havayolu şirketleri bu olaydan önemli dersler çıkardı ve günümüzde böyle olayların yaşanmasını imkansız hale getirildi.
İlgili Haber | Dünyanın En Büyük Havalimanı Soygunları
Bu bahsedilen yükleri taşımak, hayvan kafesleri gibi çesitli ekipmanlar gerekmesi nedeniyle, operasyonu daha zorlayıcı hale getiriyor.
IATA, standartları ve belgeleme süreçlerini geliştirmek için havayolu ve nakliye şirketleri ile birlikte çalışıyor. Bu çalışmalar farklı hizmetleri sağlayan havayolu ve kargo şirketlerinin kalite standartlarını karşılaması için gerekli. Özellikle canlı hayvan, ilaç ve kolay bozulan yiyecekleri taşırken standartlar hayati bir role bürünüyor.
Pilot İstemese Uçağa Almaz
Boeing 747, 777 ve 787 ve Airbus A300 ve A350 gibi popüler uçak modelleri, kapasiteleri nedeniyle kargo taşımacılığına diğerlerinden daha uygun. Havayolları, uçakların uçurması için gerekli kritik parçalara ihtiyaç duyduklarında başvurdukları özel kargo sözleşmelerine sahip. COMAT (şirket materyalleri) gönderileri öncelikli hizmetlerden yararlanırken; her şeye rağmen son söz yine kaptan pilot tarafından söyleniyor. Eğer kaptan, havayolu tarafından taşınması planlanan yüklerin uçuş emniyeti açısından uygun olmadığını düşünürse, uçağa kabul etmeyebilir. Otorite kaptan pilot’a bu yetkiyi, yolcu taşımacılığı için de vermiş durumda. Ayrıca değerli kargoların tamamının diğer kargolar ile aynı bölümlere yerleştirilmesi söz konusu değil. Değerli materyallerin hava kargo ile taşınıyor olması yeni bir mesleğin doğmasına da sebep oldu. Değerli ürünlere refaket eden uçan kuryeler, uçuşlarda kendilerine yer bulmaya başladı.
M.Emir ERCANLI / İSTANBUL
