İlk defa özel jet alıyorsanız, sizin için mükemmel uçağın hangisi olduğunu aramaya başlamadan önce dikkate almanız gereken pek çok nokta ve kendinize sormanız gereken birçok soru var.
Eğer bir özel uçak almaya karar verdiyseniz; öncelikle ne kadar sıklıkla ve ne kadar uzağa uçacağınız, uçtuğunuz süre boyunca ne kadar uykuya ve ne kadar çalışmaya ihtiyacınız olduğu, ne kadar bagaj istifi gerektiği, uçtuğunuz noktalarda ne kadar süre konaklayacağınız gibi detayları düşünüp cevaplarını bulmuş olduğunuzu varsayıyorum. Şimdi artık sizin için en uygun uçağı arama vakti. Uçağı almaya karar verdiğiniz andan, operasyonlarınız başlayana dek muhatabınızın broker; operasyonlar başladıktan sonra ise bu muhatabın uçağı emanet ettiğiniz operatörünüz olduğunu aklınızdan çıkarmayın. Kendinize özel jet almanın, bir araba almaktan farkını ortaya koyan en önemli detay bu. Yani parasını verip bir uçak alıp istediğiniz zaman istediğiniz yere uçamazsınız. İşte özel jet almadan önce dikkate almanız gereken en temel sorular.
1- Gerçekten Özel Jete İhtiyacınız Var mı?
Yıl boyunca hangi destinasyonlara, ne sıklıkla ve hangi saatlerde uçtuğunuz, bir özel jete sahip olmanız gerekip gerekmediği konusunda büyük önem taşıyor. Eğer yılda 200 – 400 saat arası uçuyorsanız bir özel jete sahip olmanız mantıklı sayılabilir. Fakat bu noktada bir uçak yönetmenin zorluklarını da aklınızdan çıkarmayın. Uçucu ekip, yakıt masrafları, bakım masrafları, permiler vs muhatabı olacağınız konulardan sadece bir kaçı. Üstelik uçağınızın düzenli bakımlar için yerde kalması gereken zamanlar da olacak. Her an elinizin altında uçağınız var gibi düşünmeyin. Kısacası uçak sahibi olmak hayatınızı zorlaştırmamalı, aksine kolaylaştırmalıdır.
2- Brokerınızı İyi Araştırdınız mı?
Brokerınızın referanslarını ve ne kadar tecrübeli olduğunu incelemeniz çok önemli. Eğer broker, tek bir üreticiden veya tek bir hava aracı tipinden besleniyor ise sizi ona uygun şekilde yönlendirmeye çalışacaktır buna izin vermemelisiniz.
3-Brokerın Ücretini Kim Ödeyecek?
Brokerın bir aracı olduğunu aklınızdan çıkarmayın ve ücretini kimden alacağını mutlaka sorgulayın. Tüm süreç boyunca yani uçağın alımından; operasyon başlayana kadar tam hizmet sağlamakla mükellef olan ve bir nevi emlakçı görevindeki broker, hem sizden hem satış yapandan para alırsa kimin taleplerini daha çok dikkate alır diye düşünün. Fiyatı arttırır mı azaltır mı? Peki siz satış fiyatı üzerinden pay verirseniz bu durumda yaklaşımı nasıl olur?
4- Satarken Zarar Edecek misiniz?
Uçağı aldığınız gibi bir süre sonra değiştirmek istemeniz veya tamamen elden çıkarmanız da olası. Kabin içi donanım istekleri ve fiziksel ölçüler kullanıcıya göre değişkenlik gösterdiği için; uçağı alırken kabin içine yapacağınız değişiklik masrafları bu noktada önem kazanıyor. Uçağın içini yenilerken harcama yapılan kalemler konusunda profesyonel destek almanız çok önemli. Uygun fiyatlı ve uzun süre değerini koruyacak tasarım ürünleri seçmek, uçağınızı satarken değerini çok fazla yitirmesini önleyecektir.
5- İkinci El Jet mi Almalısınız?
İkinci el bir jet aldığınızda güvenliğiniz sıfır bir jet almanız ile aynıdır. Uçakta bir yenileme gerekmesi durumunda bu sıfır jet almaktan daha az maliyetli bile olabilir. Fakat burada dikkat etmeniz gereken en önemli nokta jetinizin üreticisini iyi araştırmanız. Siz uçağı aldıktan sonra üreticinin yaşayacağı herhangi bir problemde uçağınız bir anda uçuşlardan men edilme durumu ile karşı karşıya kalabilir.
6- Uçağınızı Charter Seferlere Vermeli misiniz?
Uçağınızı aldıktan sonra charter seferler için kiralarsanız, sizin uçmadığınız zamanlarda uçağınız size para kazandırabilir. Fakat charter işlemini yürüten operatörünüzün bu süreçte sizin uçağınız ile, sizden fazla kazanabileceğini unutmayın. Ayrıca uçağın kullanım durumuna bağlı olarak da bakım maliyetleriniz artacaktır. Karar sizin.
7-Uçağı Alırken Nasıl Bir Teknik Değerleme Yaptıracaksınız?
Uçağın fizksel durumuna ve düzenli bakımlarının yapılıp yapılmadığına yetkili bir kuruluşta mutlaka baktırmalısınız. Bu fiziksel inceleme alımdan önce olabildiğince derinlemesine yapılmalıdır. Eğer uçağın başka alıcıları var ise size bekleme şansı sunulmayabilir ama unutmayın sorunlu bir uçağa sahip olmak, hiç uçağınız olmamasından çok daha kötüdür.
Muhammed YILMAZ