Türk Hava Yolları ile Boeing yeni uçak siparişleri konusunda görüşmeleri ilerletiyor. Hafta içinde THY yönetimi tarafından yapılan açıklamalarda, dar gövde için 150-175 adet 737 MAX ve geniş gövdede 75 adet 787 Dreamliner siparişi için ciddi mesafe kat edildiği söylendi. Ancak nihai karar, bu uçakların motorları ile ilgili fiyat görüşmelerine bağlı olacak.
Geçtiğimiz Aralık ayında Avrupalı uçak üreticisi Airbus’a toplam 355 uçak siparişi veren THY, filo genişletme planlarının bir parçası olarak, imalatçılarla yeni pazarlıkların yapıldığını açıklamıştı.
Geçmişten bu yana uçak siparişleri konusunda Airbus ve Boeing arasında bir denge politikası güden THY’nin, Airbus siparişlerinin ardından; Boeing’e verilecek siparişlerin detayları merakla beklenirken; 737 MAX uçaklarının tek motor tedarikçisi olan CFM’nin LEAP motorları için fiyat düşürmesi ve üretim slotlarını organize etmesi bekleniyor.
Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği IATA’nın, hafta içinde Dubai’de düzenlenen yıllık toplantısında taraflar bu konuları konuşmak için bir araya geldi. THY yönetimi, General Electric ve Fransız Safran şirketlerinin ortak girişimi olan CFM’ye taleplerini iletti ve yanıt beklemeye başladı.
Airbus’tan alınan dar gövdeli uçaklar için motor konusunda ise CFM ve Pratt & Whitney opsiyonları masada bulunuyor. THY’nin şu anda PW1100G motorlarında yaşanan problemler nedeniyle 28 adet Airbus A321neo ve beş adet A320neo uçağı yerde bekliyor. 2025’e kadar yere indirilmek zorunda kalınan uçak sayısının 45-50’yi bulması bekleniyor. THY yönetimi piyasadaki muadili LEAP motorlarına göre yüzde 15 yakıt tasarrufu sunan PW1100G motorlarının sorunlarının da iki yıl içinde çözüleceğine ve tedarik zinciri sorunlarına çözüm bulacağına inanıyor. Ayrıca uçakların yere indirilmesi sürecinde yaşanan zararın da sözleşme gereği Pratt&Whitney tarafından tazmin edilmesi için girişimlerde bulunulacak.
Boeing, özellikle son dönemde üst üste yaşadığı krizler ve sansasyonel haberlerle gündeme geliyor. ABD’li üretici FAA ve ABD Adalet Bakanlığı tarafından ciddi şekilde mercek altına alındı. Geçmişteki eylemleri nedeniyle, soruşturmadan geçirilen şirketin bugüne kadar en çok satan uçağı olan 737 MAX’in üretim sayısının düşürülmek zorunda kalması gibi ihtimaller de konuşuluyor.
Böylesine kaotik bir süreçten geçen Boeing’e yeni uçak sipariş verme kararı, pek çok kişi tarafından endişe verici bulunsa da THY yönetimi, Boeing’in sorunlarını çözeceğinden emin. ABD’li üreticinin “güçlü adımlar ve önlemler” alacağı görüşü hakim.
THY’nin planı, piyasada hakim olan her iki üreticinin uçaklarını kullanarak riskleri azaltmak ve bugüne kadar süregelen denge politikasını devam ettirmek. THY’nin şu an için filosundaki 455 olan uçak sayısını, önümüzdeki 10 yıl içinde 810’a çıkarmak gibi bir hedefi var. Öte yandan THY’nin yan kuruluşu AJet filosundaki uçak sayısının da 2033 yılına kadar 200’e ulaşması hedefleniyor.
THY son 20 yılda, 126’sı geniş gövde, 281’i dar gövde ve 17’si kargo uçağı olmak üzere 424 uçak siparişi ile filosunu 6,7 kat büyüttü. Son 20 yılda ortalama büyüme oranı yüzde 12,3 olan THY, bu konuda IATA ortalamasının neredeyse üç katını yakaladı. 2016 ve 2020 yılları hariç, son 20 yılda sürekli kâr açıklayan şirket, büyümenin sürdürülebilir olduğu görüşünde.
2023 yılında 83 milyondan fazla yolcu ve 1,9 milyon ton kargo taşıyan THY’nin hedefi, bu yıl 90 milyon yolcu taşımak. Borsa İstanbul’da işlem gören havayolunun, yatırım faaliyetleri de dahil olmak üzere 2022’deki karı 3.2 milyar Dolar’dan 2023 yılında 4 milyar Dolar’a yükseldi.
