ABD hükümeti, Amsterdam Schiphol Havalimanı’nda alınan kapasite kesintisi kararına karşı, havayolu şirketlerinin savunmasını destekledi. Schiphol Havalimanı’ndaki (AMS) slot tahsisi sorunları, transatlantik bir hukuki anlaşmazlığa dönüşecek gibi görünüyor.
2 Kasım 2023’te Hollanda Havalimanı Koordinasyonu (ACNL), Schiphol’de geçmişten gelen slot haklarına sahip olmayan havayollarının, 2024 yaz sezonunda yeni slot alamayacağını açıkladı. Ayrıca, bu havalimanında slot sahibi olan havayollarının bile, kendilerine tahsis edilen slotlarında %3,1’lik azalma yaşanacak.
Slot azaltma kararı, Avrupa’nın en yoğun havalimanlarından biri olan Amsterdam Schiphol çevresindeki gürültü kirliliğiyle mücadele etmek için, uçak hareketliliğini azaltmayı amaçlayan, geniş kapsamlı bir hükümet girişiminin parçası. Hollanda hükümetinin hedefi, havalimanındaki uçuş sayısını yılda 452.500’e düşürmek. Bu da 2019’daki seviyenin yaklaşık %10 azalması anlamına geliyor. Havalimanından özel jet uçuşlarının tamamen yasaklanmasına yönelik çalışmalarda da sona gelindi.
Amsterdam Schiphol Havaalanı CIO’su, teknolojik gelişmelerin, havacılıktaki emisyonların nasıl azaltılacağına ilişkin bilmeceyi yanıtlayabileceğine inanıyor. Bu yüzden, havalimanlarının teknolojinin gücünden faydalanması gerektiğini söylüyor.
Alınan karar sonrası ABD’li JetBlue, Hollanda ve Avrupa Birliği’ne karşı doğrudan yasal işlem başlattı. Hollanda’nın başkentine 2023’ün başlarında New York ve Boston’dan uçuşlarla hizmet vermeye başlayan havayolu, transatlantik operasyonlarını genişletmek için kendisine ek slotlar ararken, Schiphol’de alınan bu kararla sarsıldı.
Hollanda hükümetinin aldığı kararın, ABD ile Avrupa Birliği arasındaki “açık semalar” anlaşmasını ihlal ettiğini iddia eden JetBlue, bu karara misilleme olarak, ABD Ulaştırma Bakanlığı’ndan, Hollanda’nın ulusal havayolu KLM’nin, New York-John F. Kennedy Havalimanı’na erişimini yasaklamasını talep etti.
ACNL’nin resmi açıklamasından kısa bir süre sonra ABD hükümeti, JetBlue ve Airlines for America (A4A) örgütü tarafından, Hollanda hükümeti ve Avrupa Birliği aleyhine yapılan bu şikayetleri onayladı ve harekete geçti.
ABD Ulaştırma Bakanlığı-DOT: “Hollanda resmi makamları ile yaptığımız görüşmelerde, Hollanda hükümetinin gürültü azaltma planını uygulamaya yönelik metodolojisine ilişkin önemli endişelerimizi ve itirazlarımızı dile getirdik” ifadelerini kullanırken; Hollanda ile Avrupa Birliği’nin görüşmelere başladığını açıkladı. Hollandalı havayollarına, ABD’ye yaptıkları uçuş tarifelerini kendilerine sunmaları için yedi günlük süre verildi.
Diğer havayolları ve endüstri birlikleri, (Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği – IATA, Avrupa Havayolları Birliği – A4E, Hollanda Havayolu Temsilcileri Kurulu – BARIN, Hollanda Hava Kargo Örgütü – CAN ve Avrupa Bölgeleri Havayolu Birliği – ERA, Schiphol’deki slot kesintileri ve havaalanının yeni slot tahsis politikalarına karşı çıkmak için güçlerini birleştirdi.
Hollanda’nın ulusal havayolu KLM’nin, daha önce tüm uçuşlarını gerçekleştirdiği Schiphol Havalimanı’na karşı açtığı bir dava, Amsterdam Temyiz Mahkemesi tarafından reddedilmişti.
