UÇAK KİRALAMA ŞİRKETLERİ TESLİMATLARDA HAVAYOLLARINI GEÇTİ!
Pandemi sürecinde, küresel havacılık endüstrisinde radikal değişimler yaşanmaya devam ediyor. Uçak kiralama şirketleri, tarihte ilk kez, havayollarından daha fazla yolcu uçağı satın almaya başladı.
Kiralama şirketlerinin, onlarca yıldır devam eden kademeli büyüme sürecindeki bu tarihi dönüm noktası, havayolu endüstrisinin karşı karşıya olduğu finansal sıkıntıların da bir başka somut sonucu olarak karşımıza çıkıyor. Bu kritik gelişmenin ana nedeni ise, leasing devlerinin, havayollarına göre daha ucuz finansmana erişebilmesi.
Airbus ve Boeing gibi üreticilerden uçak satın alarak havayollarına kiralayan leasing şirketleri, pandemi öncesinde, imalatçıların yaptığı uçak teslimatlarının yaklaşık %40-45’ini oluşturuyordu.
Air Lease Corporation Yönetim Kurulu Başkanı Udvar-Hazy, Londra’daki Havayolu Ekonomisi Konferansı’ndaki konuşmasında, kiralama şirketlerine yapılan teslimatların, toplam uçak teslimatları içindeki oranının yaklaşık %60’a ulaştığını açıkladı.
1970’lerin başında, uçak kiralama sektörünün temelleri atılırken, teslimatların sadece %1’ini finanse eden leasing şirketlerinin, bugün geldiği nokta olağanüstü olarak yorumlanıyor. Endüstri uzmanları, bu oranın daha da yükselip yükselemeyeceğini söylemenin zor olduğu görüşünde.
Genel olarak, teslimatların havayolları ve leasing şirketleri arasında yarı yarıya oranlandığı bir denge halinin, daha sağlıklı olabileceği görüşü hakim. Havacılık sektörü, pandeminin olumsuz etkilerinden kurtuldukça, havayollarının yeniden finansmanı kendi başlarına sağlayabilme kabiliyetlerini geri kazanması bekleniyor.
Öte yandan kiralama şirketlerinin, yeni yolcu uçağı teslimatlarının çoğunluğunun finansmanından sorumlu olmasının sürdürülebilir olacağını düşünen; Airbus ve Boeing gibi imalatçıların da bu durumdan memnun olduğunu düşünen de bir kesim de var. Bu düşünceyi savunanlar, havayolları için farklı kiralama seçeneklerinin varlığı düşünüldüğünde, dengenin kiralama şirketleri lehine bozulmasının hiçbir zararı olmayacağı fikrinde.
AVRUPA’DA DAR GÖVDE UÇAK TALEBİ ARTACAK!
ABD’li imalatçı Boeing, önümüzdeki 20 yılda oluşacak küresel uçak ihtiyacı tahminini bir önceki yıl yaptığı tahminine göre 500 adet daha artacak şekilde güncelledi. Buna göre dünyadaki havayollarının önümüzdeki 20 yılda 7.2 trilyon $ değerinde 43.610 adet ticari uçak ihtiyacı olacak.
Boeing, Avrupa’daki düşük maliyetli havayollarının, yaşlanan filolarını daha verimli uçaklarla değiştirme ihtiyacının, önümüzdeki 20 yıl içinde bölgedeki yeni uçak talebini artıracağı görüşünde.
Boeing, başta Ryanair olmak üzere Avrupalı diğer düşük maliyetli havayollarının, 2040’a kadar genellikle kısa mesafeli uçuşlarda kullanılmak üzere 7.100 yeni tek koridorlu uçak sipariş etmesini bekliyor. Bu 7100 talebin 3000’e yakının ise önümüzdeki 10 yılda oluşacağı düşünülüyor.
Boeing yönetimi, Avrupa’daki düşük maliyetli taşıyıcılar tarafından gelecek uçak talebinin dünyanın diğer yerlerine kıyasla daha güçlü olacağını öngörüyor. Boeing genel olarak tek koridorlu talebin yaklaşık %40’ının düşük maliyetli taşıyıcılardan gelmesini beklerken; Avrupa’da bu oranın biraz daha yüksek olacağı öngörülüyor. Avrupa’daki dev havayollarının, bünyelerinde kendi düşük maliyetli havayollarını barındırıyor olmasının bunda en büyük etken olduğu açıklandı.
Geniş gövdeli uçak pazarında ise Boeing, önümüzdeki 20 yıllık dönemde Avrupa’da 1.545 yeni uçak talebi oluşacağını düşünüyor.
Öte yandan Boeing’in Avrupa’daki en büyük müşterilerinden biri olan Ryanair, Eylül ayının başında, 737 MAX 10 uçakları için on milyarlarca dolar değerinde büyük bir sipariş paketi için Boeing ile yaptığı görüşmelerini bir anda durdurdu. Filosunda 250’den fazla Boeing 737 uçağı bulunduran Ryanair’in masadan kalkmasında, ABD’li imalatçıdan istediği indirimi alamamış olduğu iddia ediliyor. Şirketin patronu Michael O’Learry de hafta içinde yaptığı açıklamada, Boeing’in uçakların fiyatında tatmin edici bir indirim yapmaması durumunda sadece kendileri için değil tüm Avrupalı düşük maliyetli havayolları için Airbus A320neo ailesi uçaklarının tek seçenek haline gelebileceğini belirtti.
Masada her zaman istediği indirimleri almasıyla bilinen O’leary’nin bu tehditinin işe yarayıp yaramayacağı sektörde büyük bir merak konusu durumunda.
Vietnam Sivil Havacılık Otoritesi, Boeing 737 MAX’ın yeniden uçması ve ülkeye yeniden ithal edilmeye başlanması izni için Ulaştırma Bakanlığı’na dilekçe verdi. Talebin olumlu yanıtlanması bekleniyor. 20 ay aradan sonra, Kasım 2020’de FAA tarafından gökyüzü ile buluşmasının önündeki engel kaldırılan 737 MAX uçakları için, şu ana kadar 195 küresel havacılık otoritesinden 178’i onay verdi. 35 havayolunun filosundaki 360’tan fazla 737 MAX, aktif hizmete yeniden başladı. 15 Eylül itibariyle, 737 MAX uçaklarının 150.000’den fazla uçuşta 370.000 saatin üzerinde güvenle uçtuğu duyuruldu!
AIRBUS EKSTRA PERFORMANSLI KANAT ÜRETECEK!
Avrupalı imalatçı Airbus, daha fazla verimlilik sağlamak ve zararlı gaz emisyonlarını azaltmak için uçuş sırasında şekil değiştirebilen “ekstra performans kanadı” isimli bir proje için düğmeye bastı!
Füturistik kanat projesinin tüm işlevlerinin ve performansının test edilebilmesi adına uçan bir prototip inşa edilmesi ve birkaç yıl içinde de anlamlı sonuçlar elde edilmesi planlanıyor.
Geliştirilecek Ekstra performanslı kanat projesi, Airbus’ın, ABD’li Boeing’e karşı rekabette öne çıkabilmek için üzerinde çalıştığı İngiltere merkezli “Wing of Tomorrow” eko-kanat programının da bir tamamlayıcısı niteliğinde. Airbus, bu projede yerde test edilmek üzere tasarlanan ilk tam boyutlu prototipin üretiminin tamamlandığını duyurdu.
Altı yıl önce başlatılan İngiltere merkezli kanat projesi, 2030’lu yıllarda, Airbus’ın en çok satan modelleri A320 ve 321 üzerinde yer alması ve gelecekteki uçak programları için yeni nesil kanatların üretim sistemine öncülük etmek üzere düşünülmüştü.
Airbus’ın amacı hem uygun fiyatlı hem de yüksek üretim hızında üretilebilecek bir kanat modeli ortaya koyabilmek. Yeni “ekstra performanslı kanat” projesinde de Airbus, kanadın gerçek tasarımına ve aerodinamik performansına odaklanacak.
Kanat tasarımı, Airbus ve Boeing arasındaki ana rekabet alanlarından biri durumunda. 777X’in kompozit kanat tasarımı ile bu rekabet başka bir boyuta taşınmış durumda.
Kanat açıklığı arttıkça, kanadın aerodinamik performansı yükselirken; uzayan kanatlar, uçağın ağırlığını artırıyor ve denge problemi yaratabiliyor. Bütün bu sorun ve ihtiyaçlar doğrultusunda bir kanat tasarlamak için harekete geçen Airbus’ın geliştireceği kanat, sahip olacağı “açılır-kapanır spoiler” veya kanat yüzeyleri sayesinde şekil değiştirerek, performansını zirveye çıkaracak.
UÇAN TAKSİ VOLOCOPTER ÇİN PAZARINA GİRİYOR!
Alman uçan taksi üreticisi Volocopter, Çinli otomobil üreticisi Zhejiang Geely Holding Group ile ortaklık kurduğunu ve bu kapsamda 150 adet elektrikli dikey kalkış ve iniş (eVTOL) yapabilen uçağı, Çinlilere satacağını açıkladı.
Daimler, BlackRock ve Intel Capital’i yatırımcıları arasında gösteren Volocopter, Çinlilerle yaptığı ortaklığın sonucu olarak önümüzdeki 3-5 yıl içinde uçan otomobillerin Çin’e gönderileceğini belirtti. Volocopter CEO’su Florian Reuter, Çin’in kentsel hava hareketliliği endüstrisi için “en büyük pazar fırsatı” olduğunu düşünüyor.
150 uçan otomobilin Çinlilere satışının finansal detayları ile ilgili bilgi açıklanmadı. Zhejiang Geely. Nisan ayında Aerofugia ile ortak bir girişimin kurulduğunu duyurmuştu.
Yatırımcılarından 322 milyon Euro toplayan Volocopter, Zhejiang Geely’nin patronu Daniel Li Donghui’nin da Volocopter’in danışma kuruluna katıldığını da duyurdu.
Öte yandan Avrupalı imalatçı Airbus da uçan taksi modeli CityAirbus’ın yeni nesil versiyonunu hafta içinde ilk kez tanıttı. Tamamen elektrikli olması nedeniyle hiçbir zararlı gaz üretmeyecek olan çevre dostu, sabit kanatlı City Airbus, V şeklinde bir kuyruğa ve sekiz pervaneye sahip olacak. Dört yolcu kapatiteli CityAirbus için 2025 yılında EASA sertifikası alınması hedefleniyor. Saatte 120 km hıza ulaşması beklenen CityAirbus’ın menzili 80 km olacak. Dikey iniş-kalkış özelliğine sahip elektrikli hava araçları Vahana ve CityAirbus üzerinde uzun zamandır çalışan Airbus, iki uçan taksi prototipinde toplam 242 uçuş gerçekleştirdi.
TÜRK HAVACILIĞINDAN KISA HABER TURU
Türk Hava Yolları’nın ABD’deki 11’inci uçuş noktası Dallas oldu. İstanbul’dan Dallas’a gerçekleştirilen ilk seferde, THY’nin Boeing 787 Dreamliner uçağı Dallas Fort Worth Havalimanı’nda bir havacılık geleneği olan su takı ile karşılandı. İstanbul-Dallas uçuşları, haftada 4 gün karşılıklı olarak gerçekleştirilecek.
Havacılık, Uzay ve Teknoloji Festivali Teknofest, bu yıl dördüncü kez kapılarını açtı. Atatürk Havalimanı’nda düzenlenen festivalde, onbinlerce katılımcı Türkiye’nin en yeni havacılık ürünlerini yakından görme fırsatı buldu. Her yıl olduğu gibi Teknofest, bu yıl da yine uçuş gösterileriyle büyük beğeni topladı. Türkiye’de üretilen insansız hava araçları Akıncı ve Bayraktar TB2, Türk Havacılık ve Uzay Sanayi TUSAŞ tarafından üretilen Genel Maksat Helikopteri Gökbey, Hürkuş ve ATAK helikopterlerinin birlikte yaptığı gösteriler, katılımcıları adeta büyüledi.
İstanbul Havalimanı, uluslararası arenada önemli ödüller kazanmaya devam ediyor. Sık seyahat eden, dünyadaki havalimanları konusunda görüşlerine başvurulan, yolculuk ve konaklama fırsatlarını deneyimleyen tüketicilere ulaşan Air Transport News’in, her yıl düzenlediği Air Transport Awards kapsamında, İstanbul Havalimanı, “Yılın Havalimanı” ödülüne layık görüldü.
13 Ocak 2018’de PC8622 sayılı Ankara-Trabzon seferini yapan Pegasus Havayolları’na ait TC-CPF tescilli Boeing 737-800’ün Trabzon’a inişinin ardından pistten çıkmasına ilişkin nihai kaza raporu tamamlandı. Kaza raporları, Türkiye’de dünya genelindeki uygulamaların aksine kamuoyu ile paylaşılmıyor. Kaza raporunu incelemek isteyenlerin Ulaştırma Bakanlığı’na resmi başvuruda bulunması gerekiyor.
