ABD Federal Havacılık İdaresi FAA, Boeing 777X’in, veri eksikliği ve ön güvenlik değerlendirme sonucu nedeniyle 2023’ün sonlarına kadar sertifikasyon sürecini tamamlayamayacağını açıkladı.
FAA, Boeing’e ilettiği mektupta, uçuş kontrol sorunları da dahil olmak üzere, uçakla ilgili çeşitli endişeleri sıraladı. Bunlar arasında en somut örneklerden biri, 2020’nin sonlarında bir test uçuşu sırasında, 777X’in yaşadığı “komutsuz yunuslama olayı” gösterildi. Yani uçağın burnu pilot kontrolü olmadan yukarı veya aşağı sallandı.
İlgili Haber | Uçakların Kaç Sertifikası Vardır?
Raporda, Boeing’e yeni önerilen kritik aviyonik sistemin düzenleyici gerekliliklerini karşılamadığı ve uçuş kontrol sisteminde yapılan değişikliklerin endişe verici olduğu detayları yer alıyor. Uçağın tip sertifikası için gerekli teknik verilerinin, tasarımın olgunlaşması ve geçerli yönetmeliklerin karşılandığı bir noktaya ulaşmadığı açıklandı. Yani özetle FAA, Boeing’e uçak henüz hazır değil dedi.
Bu gelişme üzerine Boeing tarafında müthiş bir güven kaybı yaşandığı belirtiliyor. Boeing’in FAA’ya ‘Bize güvenin’ diyebildiği günler geride kalmış gibi görünüyor.
777X Programı Sürekli Aksadı!
Boeing’in en yeni çift motorlu geniş gövdeli modeli olan 777X, ilk olarak 2013’te Dubai Airshow’da duyuruldu. Açıklanan plana göre uçağın geçtiğimiz yaz, hizmete başlaması gerekiyordu. Ancak sürekli ortaya çıkan sorunlar nedeniyle uçak ilk uçuşunu geçen yılın sonlarında yapabildi. Dünya’nın büyük şehirlerini birbirine bağlamak üzere diğer Boeing varyantlarına kıyasla daha fazla yani yaklaşık 400 yolcuyla verimli uçuşlar yapmak üzere tasarlandı. 777X, Dünya’nın en büyük ticari uçak motoru olan GE9X’ten güç alıyor.
Üretim programı çok ciddi şekilde aksayan 777X ile ilgili bugüne kadar pek çok sorun gündeme geldi. Bunlar arasında belki de en korkutucusu, Boeing’in 737 MAX krizine sebep olan Manevra Karakteristikleri Artırma Sistemi (MCAS)’e eş değer bir sistemi 777X’te de kullandığını gösteren e-postaların yayınlanması oldu. ABD’li imalatçı iki uçaktaki sistemin aynı olduğunu net bir dille yalanladı.
Şimdi Boeing, 777X’in emniyetli bir şekilde uçabilmesi için FAA gerekliliklerinin karşılandığından emin olana kadar uçakla ilgili “kapsamlı” testlerini sürdürecek.
