Futbol, dünya çapında inanılmaz derecede kazançlı bir sektör. Bu kazançtan faydalanmayı amaçlayanlar arasında havayolları da var. Futbol takımlarına yapılan sponsorluk ve elde edilen kazancın geçmişi, onlarca yıl öncesine dayanıyor. Çok çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren şirketlerin radarında yer alıyor. Ancak özellikle havayolları, futbol dünyasındaki en büyük anlaşmalardan bazılarının tarafı olmaya başladı. Emirates, Etihad ve Qatar Airways isimleri, günümüzde neredeyse dünyanın en büyük futbol kulüplerinden bazılarıyla eş anlamlı şekilde anılır oldu.
GlobalData tarafından kısa süre önce hazırlanan bir rapor havayolları ve futbol takımları arasındaki tüm sponsorluk anlaşmalarının toplam değerinin 521 milyon Dolar’ın üzerinde olduğunu; bu büyüklüğün, endüstrinin diğer spor dallarına yaptığı harcamalardan beş kat daha fazla olduğunu ortaya çıkardı.
Daha önce başka bir içeriğimizde, özellikle Orta Doğulu havayolları ile Avrupalı futbol takımları arasındaki sponsorluk ilişkisinin perde arkasını incelemiştik. Bugün, yıllık değere göre, futboldaki en büyük 10 havayolu sponsorluk anlaşmasını inceliyoruz.
10. İspanya Milli Takımı – Iberia: 4 milyon Dolar
Bir futbol kulübünün doğrudan sponsorluğu olmasa da, Iberia’nın İspanya Kraliyet Futbol Federasyonu ile yaptığı sponsorluk anlaşması, İspanya’nın erkek ve kadın ulusal takımlarının resmi havayolu olmasını kapsıyor. Ortaklık, nispeten yeni bir anlaşmaya dayanıyor. Çünkü havayolu, ilk olarak 2018’de üç yıllık bir anlaşmayla federasyonun resmi havayolu oldu. Daha sonra bu anlaşma 2022’de uzatıldı. Bu da toplam değeri 26 milyon Dolar’a ulaşacak şekilde, en az 2026’ya kadar iş birliğinin süreceği anlamına geliyor.
9. Alman Milli Takımı – Lufthansa: 4 milyon Dolar
Listedeki ikinci milli futbol takımı sponsorluğu olan Lufthansa ile Almanya Futbol Federasyonu ve milli takımlarıyla yaptığı anlaşma, hem bir havayolu şirketi ile kendi ülkesinde yerel bir takım arasındaki en değerli ortaklık hem de Orta Doğulu olmayan bir havayolu şirketi için en büyüğü durumunda.
Havayolu, 2005 yılından başlayarak, federasyonun sponsorluğunu en az 2026 yılına kadar sürecek şekilde tam dört kez uzattı. En son anlaşma, Almanya’daki 2024 UEFA Avrupa Şampiyonası’nın pazarlama haklarını da içeriyordu.
8. Benfica – Emirates: 12,5 milyon Dolar
Dubai merkezli Emirates’in Portekiz futbol kulübü Benfica ile olan anlaşması 2021’den bu yana her yıl uzatılıyor.
Listenin ilk 10 sırasında birden fazla kulübe verdiği sponsorluk desteği ile yer alan Emirates’in, Sport Lisboa e Benfica sponsorluğu, aynı zamanda bir Portekiz kulübüyle yapılan ve listede yer alan tek anlaşma durumunda. 2015’e dönersek, Primeira Liga takımı Benfica’nın, yüksek profilli sponsorluğu 2024’e kadar devam edecek. 2015 ve 2018’de, her biri üçer yıllığına olmak üzere, iki defa uzatılan anlaşma, 2021’den bu yana ise her yıl uzatılıyor.
7. Olympic Lyon – Emirates: 21,7 milyon Dolar
Emirates’in listenin ilk 10 sırasında yer alan bir başka anlaşması olan bu beş yıllık sponsorluk, 2020’de duyuruldu. Havayolunun Lyon takımının forma sponsoru olarak Fransa Ligue 1’e geri dönmesini sağladı. Sponsorluğun ilk günden bu yana toplam değerinin yaklaşık 110 milyon Dolar’a ulaştığı; aynı zamanda Lyon’un Groupama Stadyumu’nda havayolunun yoğun marka çalışmaları gibi bir dizi başka pazarlama ve biletleme fırsatlarını da içerdiği biliniyor.
6. AC Milan – Emirates: 32 milyon Dolar
AC Milan ve şirketin resmi havayolu Emirates arasındaki anlaşma, 2007 yılına kadar uzanan başlangıcı sayesinde, Milan’ı bu listeye girmeyi başaran tek İtalyan kulübü haline getirmeye yetiyor.
Bu sponsorluk, 2010 yılında Emirates’in, Seria A kulübünün ana forma sponsoru olarak, bahis şirketi Bwin’in yerini aldığı beş yıllık bir anlaşmayla genişletildi. Bu anlaşma 2014, 2020 ve 2022’de uzatıldı.
AC Milan’ın Emirates ile olan mevcut anlaşması, iki taraf arasındaki ilişkiyi en az 2029 yılına kadar devam ettirerek; 20 yıllık bir süreye taşıyacak. Bu da sponsorluk bedelinin toplam değerini yaklaşık 185 milyon Dolar’a ulaştıracak. Ortaklığın tüm değeri ise neredeyse 450 milyon Dolar’ı bulacak.
5. Atletico Madrid – Riyadh Air: 43,9 milyon Dolar
Listedeki en yeni ortaklıklardan biri olan İspanya’nın Atletico Madrid ve Suudi Arabistan’ın en yeni havayolu şirketi Riyadh Air arasındaki anlaşma Ağustos 2023’te imzalandı. Bu anlaşma ile kulübün mevcut forma sponsoru kripto para platformu WhaleFin ile sözleşmesi, zamanından önce feshedildi.
İkili arasındaki sponsorluk anlaşmasını dikkat çekici hale getiren bir detay var. Riyadh Air, henüz yeni kurulan bir şirket ve ticari operasyonlarına 2025 yılında başlamayı planlıyor. Havayolunun, ilk uçuşunu gerçekleştirmesinden iki yıl önce, bir futbol takımına sponsor olup, bu listeye beşinci sıradan girmesini sağlayacak kadar yüksek para ödemesi, durumu ilginç hale getiriyor.
Havayolu ile La Liga’da mücadele eden takım arasındaki sponsorluk anlaşmasının, toplam değeri 175 milyon Dolar’ın biraz üzerinde olacak şekilde, en az 2027 yılına kadar devam etmesi planlanıyor.
4. Arsenal – Emirates: 64 milyon Dolar
Emirates Havayolları’nın futboldaki sponsorlukları arasında en uzun soluklu olanı, İngiliz ekibi Arsenal ile forma ve stadyum sponsorluğu anlaşması. Havayolu ve kulüp arasında 2004 yılında, 8 yıllığına atılan imzanın ardından başlayan ortaklığın değeri 178 milyon Dolar’ı aşıyordu.
Daha sonra bu anlaşma, 2012, 2018 ve 2023’te yeniden uzatıldı ve Kuzey Londra kulübü, Emirates ile devam eden ortaklığından, futboldaki en büyük anlaşmalardan biri olarak övünüyor.
Arsenal ile yapılan en son anlaşma, havayolunun 2028 yılına kadar kulübün forma ve stadyum sponsoru olarak kalmasını sağlayacak. Sponsorluk anlaşmasının toplam değerine 320 milyon Dolar daha ekleyecek. Premier Lig’in en uzun anlaşmalarından birinin, uzun bir süre daha devam etmesini sağlayacak.
3. Manchester City – Etihad: 68 milyon Dolar
Bu listede, İngiltere Premier Lig takımlarından birinin imza attığı en büyük anlaşma olan Manchester City ile Etihad Havayolları ortaklığı, geniş kapsamlı erişimi sayesinde, futbol endüstrisinde en çok bilinen havayolu sponsorluklarının başında geliyor.
Etihad, 2011 yılında ortaklığını büyük ölçüde genişletmeden önce, ilk olarak 2009 yılında Manchester City’nin forma sponsoru oldu. Sponsorluğun kapsamını genişletmeye yönelik on yıllık bir anlaşmayla Etihad Havayolları, Manchester City’nin stadyumu ve antrenman kompleksinin isim haklarını da aldı.
Etihad Havayolları ile Manchester City arasındaki bu anlaşma, daha sonra birçok kez, 2023-24 sezonuna kadar uzatılarak; toplam değeri 800 milyon Dolar’ın üzerine çıktı. İki taraf da bu iş birliğini uzun yıllar devam ettirme niyetinde.
2. Real Madrid – Emirates: 70 milyon Dolar
Emirates’in futbol dünyasında yaptığı iş birliklerinin en büyüğü, İspanyol La Liga kulübü Real Madrid ile yaptığı anlaşma. Havayolu ile futbol kulübü arasında on yılı aşkın bir ilişki var. Emirates, ilk olarak 2011 yılında yılda, 5 milyon Dolarlık bir sponsorluk anlaşması imzalayarak takımın resmi havayolu ortağı oldu.
İki taraf arasındaki anlaşma, 2013 yılında, yıllık 30 milyon Dolar karşılığında beş yıl süreyle yenilendi. Ardından Emirates, 2018’de yıllık 82 milyon Dolardan fazla değere sahip bir anlaşmayla kulübün forma sponsoru oldu.
Güçlenen bir ortaklığın işareti olarak, yapılan anlaşma 2022’den 2026’ya kadar yeniden uzatıldı. Barselona’nın Avrupa’nın en büyük ikinci forma sponsorluğu olan Spotify ile yaptığı anlaşmanın yanında yer almaya hak kazandı.
Ayrıca Real Madrid’in, Birleşik Arap Emirlikleri ile olan anlaşmaları arasında, Visit Dubai ile turizm sponsorluğu anlaşması da yer alıyor.
1. Paris Saint-Germain – Qatar Airways: 80 milyon Dolar
İki taraf arasında imzalanan anlaşma, Qatar Airways’in futboldaki en büyük havayolu sponsorluğu olmasının yanı sıra, Avrupa’nın en büyük forma sponsorluğu anlamına geliyor.
PSG kulübünün, Katar Emiri ve Katar Spor Yatırımları tarafından satın alınmasından bu yana, ülkenin birçok ulusal markasıyla yakın ilişkisi bulunuyor.
Qatar Airways, Paris Saint-Germain ile ilk kez 2020 yılında, yıllık 5 – 10 milyon Dolar değerinde bir anlaşmayla Fransız kulübünün premium ortağı ve resmi havayolu şirketi olacağını açıkladı.
Bu ortaklık, 2022 yılında, Qatar Airways’in en az 2027 yılına kadar Paris Saint-Germain’in ana forma sponsoru olmasıyla, potansiyel değeri 400 milyon Dolardan fazla olan ve Qatar Airways aracılığıyla hayran seyahati paketleri gibi bir dizi başka sponsorluğu da içeren bir anlaşmayla pekişti. Çeşitli tatil paketleri ve Hamad Uluslararası Havalimanı’nın, Paris Saint-Germain’in resmi havalimanı olarak belirlenmesi de bu anlaşma kapsamına dahil edildi.
