Getty Images

Uçakta Domates Suyu Neden Popüler?

Havayolları koltuğumuzu bile elimizden alabilir; ancak domates suyumuzu asla!

ABD’nin en büyük havayollarından biri olan ve dünyanın dördüncü büyük havayolu durumundaki United, geçtiğimiz hafta uçak içi ikram menüsünde bazı değişiklikler yaptı. Havayolu, 4 saatin altındaki iç hat uçuşlarında domates suyunu menüden çıkardı. Kimsenin bu değişikliği fark edeceği düşünülmemişti. Ancak pek de bekledikleri gibi olmadı. Küresel olarak yolcuların gökyüzünde en fazla tercih ettiği içeceklerden biri olan domates suyunun menüden çıkarılması yolculardan büyük tepki aldı.

Müşteriler öfkelerini paylaşmakta gecikmedi ve hatta sosyal medya paylaşımlarında havayolunu bir daha kendileri ile uçmamak konusunda tehdit bile ettiler.

YOLCULAR UÇAKTA DOMATES SUYUNA NEDEN BAYILIYOR?

Bazıları için oldukça tuhaf gelebilir ama yolcuların öfkesi haklı olabilir. Domates suyu, uçaklarda yolcuların en popüler tercihleri arasında. Çünkü uçuşta tadının daha iyi olduğu bilimsel olarak kanıtlanmış birkaç içecekten biri.

Uçak kabinlerindeki düşük nemlilik, kuru hava, motor gürültüsü ve diğer faktörler, yolcuların tad alma ve koku duyuları üzerinde etkili oluyor. Özellikle tatlı ve tuzlu lezzetlerin havada tespit edilmesi zorlaşıyor. Yapılan araştırmalar, gökyüzünde tatlı ve tuzlu lezzetleri tespit etmenin yaklaşık yüzde 30 daha zor olduğunu söylüyor. Çünkü tatları düzgün bir şekilde duyabilmek için sağlıklı işleyen bir koku duyusuna gereksiniminiz var. Ancak kabindeki tüm fiziksel şartlar, koku reseptörlerimizin çalışma performansını, yiyecek ve içeceklerin alıştığımızdan daha farklı algılanması şeklinde etkiliyor. Bu yüzden özellikle çok sık seyahat eden yolcuların bir kısmı, uçuşta yemek yemeyi pek sevmiyor ve tercih etmiyor.

Lufthansa Domates Suyunu Bilimsel Olarak Test Etti

2013 yılında Alman havayolu Lufthansa, uçuşlarında neden bu kadar çok domates suyu tüketildiğinin sebebini bilmediklerini açıkladı. Zira havayolunun yıl boyunca yaptığı uçuşlarda 1,8 milyon litre domates suyu tüketilmişti ki bu da olimpik boyuttaki bir yüzme havuzunu doldurmaya yeterdi. Bu açıklama üzerine, Münih merkezli bir araştırma kuruluşu olan Fraunhofer Enstitüsü, domates suyunun tadının havada değişip değişmediğini öğrenmek için bir test tasarladı.

Normal koşullarda, insanlar domates suyunu tipik olarak küf veya toprak kokusu ile tarif ederek, lezzet konusunda çok düşük puanlar verirken; şartlar değişip Airbus A310 tipi uçağın orijinal kabinine alınıp; düşük kabin basıncı, uçak içindeki her türlü ses ve uçuş koşullarının bire bir oluşturulduğu durumda denekler domates suyunu daha hoş bulup meyveli bir tada sahip olduğunu söylediler.

Bütün bu testlerin ve çalışmaların sonunda domates suyunun özel durumunu bir kelime açıklıyor: “umami” Yani, domates suyu sadece çok yüksek irtifada ve uçuş şartlarında ortaya çıkan gizemli bir beşinci tada sahip. Bazı şarap türleri için de ayn durum geçerli. Yani asidik ve toprak aromalı tadıyla domates suyu, havada daha tatlı ve meyvemsi bir tada sahip olma eğilimindedir.

GÜRÜLTÜ VE LEZZET ARASINDA İLİŞKİ VAR!

Cornell’de görev yapan bir grup araştırmacı tarafından yürütülen bir çalışmanın sonuçları da 2016’da Journal of Experimental Psychology: Human Perception and Performance’da yayımlandı. Araştırmaya göre, Bloody Mary’nin ana bileşeni olan domates suyu, uçaktaki gürültü seviyesi nedeniyle havada daha lezzetli hale geliyor. Bu da insanın tat algısınının gürültü ile etkilendiğini ortaya koyuyor.

Araştırma ekibi, 48 katılımcıya, tatlı, tuzlu ve acı seçenekler de dahil olmak üzere farklı lezzet profillerine sahip bir dizi domates suyu tadımı yaptırdı. Meyve sularının tadımı yapılırken, ortamdaki gürültü seviyeleri artırıldı. Katılımcılardan süreç boyunca her bir lezzetin yoğunluğunu derecelendirmeleri istendi. Çıkan sonuçlara göre, ortamın gürültü seviyesi ne kadar yükseldiyse, katılımcıların tatlılık seviyesini algılaması o kadar zorlaştı. Ancak, tuzlu tatları algılamak katılımcılar için her şartta oldukça kolaydı.

Çalışmayı yapan ekipte yer alan Cornell’de Gıda Bilimleri’nde görev yapan Doç. Dr. Robin Dando, “Çalışmamız, gürültülü bir ortamda tat alma duyumuzun tehlikeye girdiğini doğruladı. İlginç bir şekilde bu durum, tatlı ve umami tatlara özgüydü. Gürültü ile beraber tatlının algılanması engellendi ve umami tadı önemli ölçüde arttı.” şeklinde durumu özetliyor.  Böylece, yiyeceklerimizi tükettiğimiz ortamın çoklu duyusal özelliklerinin, yediğimiz yiyeceklere ilişkin algımızı değiştirebildiği de bilimsel olarak kanıtlanmış oldu.

Virgin Mary ve Bloody Mary de Sık Tercih Ediliyor!

Yolcular uçakta domates suyunu bazen sade tüketiyor. Bazı yolcuların tercihi ise içine başta karabiber olmak üzere çeşitli baharat ve soslar eklenerek hazırlanan türevleri. Domates suyu, baharat ve Tobasco acı sos birleşince Virgin Mary ortaya çıkıyor. İçine votka eklendiğinde ise Bloody Mary mucizesi doğuyor.

İlgili Haber | Uçakta İçilebilecek En İyi Şey Nedir?

Yolcuların tepkileri üzerine United yetkilileri, tam anlamıyla bir “U dönüşü” yaparak konuyla ilgili bir açıklama yapmak zorunda kaldı. “Müşterilerimizin, onlara değer verdiğimizi ve fikirlerini dikkate aldığımızı bilmelerini istiyoruz” şeklinde başlayan açıklama “Müşterilerimiz, domates suyunun çıkarılması konusunda mutlu olmadıklarını söyledi, biz de ücretsiz içecek seçeneklerimizin bir parçası olarak domates suyunu uçaklarımıza geri getirme kararı aldık” şeklinde tamamlandı.

Yani özetle yolcular domates suyu savaşını kazandı!

United domates suyu ile birlikte, dört saatten daha kısa iç hat uçuşlarında Sprite Zero, Courvoisier ve Jim Beam’i de menü dışına çıkarmıştı. Ancak şu ana kadar hiç kimse bu içeceklerin geri gelmesi için tepki vermedi. Havayolu ayrıca 1 Haziran itibariyle menüye bir kaç yeni opsiyon ekleme kararı aldı. Lagunitas Sumpin’ Easy Ale, New Belgium Citradelic Tangerine IPA ve Stella Artois gibi popüler biralar yolcuların seçenekleri arasında yer alacak.

United’ın müşteri şikayetlerine olan duyarlılığı, geçen yıl yaşanan tatsız bir olay nedeniyle daha da yükseldi. Nisan 2017’de, overbook sebebiyle David Dao isimli yolcu United’ın uçağından yerde sürüklenerek çıkarılmıştı ve Dao’nun burnu kırılmıştı. Olay ile ilgili büyük öfke ve sosyal medyada paylaşılan olayın kayıtları yüzünden havayolu büyük sorun yaşamış ve kamuoyundan resmi şekilde özür dilemek zorunda kalmıştı.

İlgili Haber | Overbook Nedir?

adbanner