2021′ İN EN İYİ HAVAYOLLARI
Pandemi nedeniyle pek çok havayolunun, filosundaki uçakların çok büyük kısmını yere indirmek zorunda kalması nedeniyle, 2020 yılı, küresel havacılık endüstrisi için oldukça zorlu ve farklı bir yıl olarak kayıtlara geçti. Dünyanın bazı bölgelerinde, hava yolu ile seyahat eden yolcu sayısı, pandemi öncesi dönemlere yeniden ulaşmış olsa da tüm dünya geneli için bunu söyleyebilmek pek mümkün değil.
Avustralya merkezli havacılık emniyeti ve ürün derecelendirme kuruluşu olan AirlineRatings.com, her yıl olduğu gibi bu yıl da tüm senenin genel muhasebesini yaparak, dünyanın en iyi 20 havayolunu açıkladı. Sık seyahat eden yolcuların, uçacakları havayolunu seçmelerine yardımcı olmayı amaçlayan listede, Türkiye’den hiçbir havayolu yer almadı.
AirlineRatings.com’un Havayolu Mükemmellik Ödülleri, şirketlerin filo yaşı, yolcu yorumları ve uçakta sundukları ürün ve hizmet kalitesi gibi kriterler üzerinden yapılan değerlendirmeler sonucunda dağıtılıyor. Küresel havacılık editörlerinden oluşan seçici ekip, bu yıl değerlendirme yaparken, havayollarının Covid-19 sürecini nasıl yönettiklerini de dikkate aldı.
Açıklanan sonuçlara göre, 2021’in en iyi havayolu Qatar Airways oldu. Doha merkezli havayolu, son dönemde altı kez bu listenin zirvesinde yer alan Air New Zealand’ı geride bırakmayı başardı. Qatar Airways’in listenin zirvesinde yer almasında, pandemi sürecinde attığı cesur adımlar ile birlikte bu süreçte uçuş ağını büyük ölçüde koruma taahhüdü vermiş olmasının etkili olduğu düşünülüyor. Qatar Airways’in, dünyanın dört bir yanına yaptığı tahliye uçuşları ile birlikte, salgın sürecinde, uçuş deneyimini mümkün olduğunca güvenli hale getirme taahhüdü de Dünya’nın en iyisi seçilebilmek için fark yaratan diğer detaylar oldu.
Geçtiğimiz 16 ayda havacılık endüstrisi, tarihinin en karanlık günlerini yaşarken, Qatar Airways, birçok ilke imza attı. IATA geliştirdiği, dijital seyahat pasaportunu ilk kullanan havayolu oldu. Qatar Airways ayrıca En İyi Business Class, En İyi İkram ve En İyi Orta Doğu Havayolu ödüllerine de layık görüldü.
Dünya’nın en iyi havayolları listesinde ikinci sırayı Air New Zealand alırken, 2019’un şampiyonu Singapur Havayolları ise üçüncü sırada kendine yer buldu. Avustralyalı Qantas dördüncü, Emirtes Havayolları ise beşinci sırada.
Normalde yıl boyunca elde edilen kârlılık rakamları da jüri tarafından en iyi havayolları belirlenirken, dikkate alınan kilit faktörler arasındaydı. Ancak, Covid-19’un havacılık endüstrisi üzerindeki negatif finansal etkisi nedeniyle bu yıl değerlendirme kriterleri arasından çıkarıldı.
AirlineRatings.com, Dünya’nın en iyi 20 havayolu sıralamasının yanı sıra, en iyi first class kategorisinde Singapur Havayolları’nı, en iyi kabin ekibi kategorisinde Virgin Australia’yı ve en iyi havaalanı lounge kategorisinde ise Qantas’ı ödüllendirdi. En ekonomik havayolu ödülü Avrupa kıtasında EasyJet’e, Asya Pasifik’te Jetstar’a ve Amerika’da Southwest’e verildi.
ONUR AIR UÇUŞLARA NE ZAMAN BAŞLAYACAK?
Pandeminin başlangıcı ile birlikte tarifeli uçuşlarını durduran, büyük bir ekonomik darboğaza giren ve kısa süre önce de borçları nedeniyle Fraport TAV tarafından tüm uçaklarının icraya verilmesi ile gündeme gelen Onur Havayolları’ndan bir kötü haber daha geldi. Daha önce, 26 Temmuz’da yeniden uçuşlara başlayacağı açıklanan şirketin Genel Müdürü Teoman Tosun, hafta içinde yaptığı bir açıklama ile uçuşlara başlamayacaklarını duyurdu.
Genel Müdür tarafından e-posta ile yapılan açıklamada, ikinci bir bildirime kadar şirketin faaliyetlerine başlamayacağı bilgisi yer alırken, bu süreçte çalışanların izinli sayılacağı belirtildi. Daha önce uçuşlara başlayacağı tarih konusunda belirli bir süreci işaret eden açıklamalar yapan Onur Air yönetiminin, son yapılan duyuruda net bir tarih verilmemesi, uçuşların bir daha başlamayabileceği şeklinde yorumlandı. Uzun zamandır şirketi satın alabilecek yatırımcı ve müşteriler arandığı biliniyor. İflas seçeneğinin de masada olduğu iddialar arasında…
AIRBUS, ÇİN’DEKİ AYAK İZİNİ BÜYÜTÜYOR!
Avrupalı imalatçı Airbus, küresel ayak izini genişletme çalışmalarını Doğu Asya’da sürdürüyor. Bu stratejinin önemli adımlarından biri hafta içinde atıldı. Airbus’ın Tianjin tesisinde üretilen ilk geniş gövdeli uçak olan A350-900, China Eastern Havayolları’na teslim edildi.
Airbus 2017 yılında Tianjin’deki tesisini faaliyete geçirdi. Burada hem A320 Ailesi uçaklarının Son Montaj Hattı hem de tamamlama ve Teslimat Merkezi yer alıyor. Bu tesiste, kabin kurulumu, uçak boyama, üretim sonrası uçuş testleri, müşteri kabul uçuşları ve uçak teslimatı gibi tüm kritik aşamalar gerçekleştirilebiliyor.
Küresel havacılık endüstrisi çok zor bir dönemden geçerken, Airbus’ın A350 teslimatının oldukça önemli bir gelişme olduğu düşünülüyor. Şirketin Tianjin tesislerine geniş gövde uçak faaliyetlerini de eklemesi, Çin ile Airbus arasındaki uzun vadeli işbirliğinde yeni bir kilometre taşı olarak yorumlanıyor.
China Eastern, şu anda dokuzu geniş gövdeli olmak üzere toplamda 413 uçaklık bir Airbus filosuna sahip. Çin, aynı zamanda Airbus uçaklarının üretimine katkıda bulunan yaklaşık 200 tedarikçi ile Airbus’ın küresel pazar payında önemli bir ülke konumunda. Airbus’ın Çin’deki ticari uçak faaliyetleri için yaptığı yıllık harcama, 2016’daki seviyesine göre yüzde 60 artışla 2020’de yaklaşık 1 milyar Dolar’a ulaştı.
Çin’de iç hat uçuş Pazarı da bu yıl Nisan ayında, pandemi öncesi seviyelere ulaştı. Airbus’ın 30 Haziran 2021 tarihli rakamlarına göre, A350 ailesi uçakları, dünya genelinde 49 müşteriden 915 kesin sipariş aldı.
BELUGA XL’İN 4’ÜNCÜSÜ GÖKYÜZÜ İLE BULUŞTU!
Öte yandan Airbus’ın uçak taşıyan uçağı Beluga’nın yeni nesil versiyonu olan BelugaXL’in 4’üncüsü, hafta içinde üç saat süren ilk başarılı uçuşunu yaparak gökyüzü ile buluştu. Toplam 6 adet BelugaXL’in, 2023’ün sonuna kadar, bir önceki nesil olan beş adet BelugaST uçaklarının yerini alması bekleniyor. Beluga XL filosu, Avrupa’daki 11 destinasyonda faaliyet gösterecek. Airbus uçaklarının parçalarını, son montaj hatlarına ulaştıracak.
Kasım 2019’da Avrupa Birliği Havacılık Güvenliği Ajansı (EASA) dan uçuşa elverişlilik sertifikası alan ve Ocak 2020’de ilk uçuşunu yapan BelugaXL, mevcut tüm kargo uçakları arasında en büyük kargo bölmesi kesitine sahip. Uçağın alt kokpiti, arka ucundaki kargo bölme yapısı ve kuyruğunun yeni geliştirilmiş özellikler ile donatılarak, balina benzeri görünüm kazandırıldı.
A300-600 modelinden geliştirilen bir önceki nesil Beluga, sadece bir A350 kanadı taşıyabilirken, Beluga XL, iki kanadıd da taşıyabiliyor. 63 metre uzunluğunda ve sekiz metre genişliğindeki Beluga XL, 4.000 kilometre menzilde maksimum 51 ton yük taşıyabiliyor.
Rolls-Royce Trent 700 motorlarıyla çalışan ve A330-200 modeli üzerinden geliştirilen Beluga XL, bir önceki nesil modellerin mevcut bileşenlerini ve ekipmanlarını da yeniden kullanabiliyor.
Süper Taşıyıcı yani BelugaST olarak bilinen bir önceki model ise 56,16 metre uzunluğa, 7,7 metre gövde genişliğine ve 47 ton maksimum yük taşıma kapasitesine sahip. 20 yılı aşkın süredir kullanılan Beluga’lar, helikopterler, uydu bileşenleri ve uçak parçalarını tesisler arasında taşıyor.
FAA’DEN BOEING 737 UÇAKLARI İÇİN ŞOK DİREKTİF
ABD Federal Havacılık İdaresi (FAA), tüm Boeing 737 uçaklarında yaşanması muhtemel kabin irtifa basınç switch arızası nedeniyle, uçakların kontrol edilmesi için “acil” kodlu bir emniyet direktifi yayımladı.
Geçtiğimiz Eylül ayında, adı açıklanmayan bir operatör, üç ayrı 737 modelinde yaptığı iki testin de başarısız olduğunu raporlamasının ardından, switchler için ek kontroller getirilmişti. Boeing, o sırada bunun uçuş emniyeti üzerinde tehdit oluşturmadığına hükmetti. Ancak daha sonra, bunun potansiyel bir risk oluşturduğu ve daha fazla inceleme gerektirdiği tespiti yapıldı. FAA tarafından yapılan soruşturmanın ardından, her iki switchin de arıza oranının, başlangıçta tahmin edilenden çok daha yüksek olduğu ve bu nedenle bir uçuş emniyeti sorunu oluştuğu ortaya çıktı. Yayımlanan uçuşa elverişlilik direktifi ile o dönem gündeme gelen kontroller zorunlu hale getirildi.
FAA, yaptığı açıklamaya “bu beklenmedik derecede yüksek arıza oranına neyin neden olduğunu belirlemek için henüz yeterli bilgiye sahip olmadıkları” ifadesini de ekledi.
Hazırlanan uçuşa elverişlilik direktifi, ABD’de yaklaşık 2.500 ve Dünya çapında 9.300’den fazla uçağı etkiliyor. Direktif uyarınca, kabin irtifa basınç switchleri, bir önceki kontrolden itibaren, 2.000 uçuş saati içinde yeniden kontrol edilecek.
Basınçlı sistemler, kabin içi basıncını 11 -12 psi arasında tutacak şekilde tasarlanıyor. 36.000 feet’e tırmanan bir uçakta, kabin basıncının 6.000-8.000 feet arasında bir değere eşit olması bekleniyor.
Yüksek irtifa uçuşlarında, düşük hava basıncı, kabinde (eğer basınçlandırılmazsa) oksijen yetersizliğine neden olabilir. Böylesi bir durum, uçaktaki herkesin sağlığını ve uçuş emniyetini doğrudan etkileyen bir sorun oluşturabilir.
FAA, şimdiye kadar, kabin irtifa basınç sistemi anahtarları ile ilgili uçuş sırasında herhangi bir arıza bildirmediğini açıkladı.
RUSYA’NIN EN YENİ SAVAŞ UÇAĞI: CHECKMATE
Rus uçak üreticisi Sukhoi, ‘Checkmate’ isimli yeni, düşük maliyetli savaş uçağı prototipini hafta içinde Moskova Zhukovsky Havalimanı’nda düzenlenen 15. MAKS havacılık fuarında ilk kez sergiledi.
Tek motorlu, beşinci nesil savaş uçağı, 2.900 kilometre menzili ile maksimum 7.400 kilogram yük taşıma kapasitesine sahip. Uçağın, gelişmiş aviyonikler ve sınıfındaki en geniş silah bölmeleriyle donatılacağını açıklayan Ruslar, uçağın rolünü, manevra kabiliyeti yüksek ve oyunun gidişatını belirleyen beklenmedik hamleleri gerçekleştirebilen özellikleri nedeniyle, satrançtaki ata benzetiyor.
Rusya’nın uzun süre sonra geliştirdiği ilk tek motorlu savaş uçağı olan Checkmate, elektronik harp ekipmanları aracılığıyla düşman silahlarından kaçınabilirken, acil görevleri çözmek için kullanılacak şekilde tasarlandı. 2026 yılına kadar hizmete girmesi beklenen uçakların ilk 300 adedinin 15 yıl içinde üretilmesi planlanıyor.
F-35 hayalet avcı uçağının rakibi olacağı iddia edilen savaş uçağının, en büyük fark yaratan özelliğinin 30 milyon Dolar’lık birim maliyeti olduğu söyleniyor. SU-57 ve SU-35 fiyatlarının çok daha yüksek olması, Checkmate’i uçuş saati başına en ucuz savaş uçağı haline getiriyor.
SU-57’nin 100 milyon, SU-35’in 85 milyon ve F-35’in yaklaşık 80 milyon Dolar olduğu biliniyor.
SU-57 ve SU-35’in yeteneklerinin sınırlı ve belirli görevler için uygun olmadığını belirtilirken, Checkmate’in çok daha hafif olması nedeniyle, farklı müşterilerin isteyebileceği çeşitli yeteneklere uyum sağlayabilecek olması nedeniyle, pazarda yüksek potansiyele sahip olacağı düşünülüyor. Uçak için Ortadoğu, Asya-Pasifik ve Latin Amerika bölgelerinden talep bekleniyor.
Checkmate’i ilk satın alanların BAE, Arjantin, Vietnam ve Hindistan olacağı iddia ediliyor.
UZAYA GİDEN İKİNCİ MİLYARDER JEFF BEZOS OLDU!
Milyarder iş insanı Jeff Bezos’un uzay turizmi fikrini hayata geçirmek için kurduğu şirketi Blue Origin tarafından geliştirilen New Shepard isimli uzay aracı, ilk insanlı uzay uçuşu için ABD’nin Teksas Eyaleti’nden uzaya fırlatıldı.
Tarihte ilk kez mürettabatın tamamı sivillerden oluşan ve pilotsuz gerçekleştirilen uzay uçuşu olma niteliği taşıyan bu yolculukta, Jeff Bezos’a kardeşi Mark Bezos’un yanı sıra 82 yaşındaki Wally Funk ve 18 yaşındaki Olivier Deamon eşlik etti.
Fırlatmanın ardından ikinci dakikada roketten ayrılan kapsül, 100 km yükseklikteki, uzayın en bilinen sınırı olarak kabul edilen Karman Hattı’na doğru tırmanışını sürdürdü. Yaklaşık dört dakika yer çekimsiz ortam deneyimi yaşayan yolcular, koltuklarından ayrılıp kapsül içinde süzüldü. 350.000 feet yani yaklaşık 106km maksimum irtifaya ulaştıktan sonra inişe başlayan kapsül, paraşüt sisteminin yardımıyla çöle yumuşak bir iniş yapmayı başardı. Tüm uçuş 10 dakika 10 saniye sürdü. Uzayda uçan en büyük pencereli kapsül içinde seyahat eden yolcular, uçuş boyunca Dünya’nın muhteşem manzaralarına şahit oldu.
Amazon çalışanları ve müşterilerine, uzay uçuşunun finansmanını sağladıkları için teşekkür eden Bezos, çok zevkli bir deneyim yaşadığını söyledi. Bezos, Blue Origin’in uzay uçuşlarına talebin çok fazla olduğunu, şimdiden yaklaşık 100 milyon Dolar değerinde bilet satıldığını açıkladı. Biletlerin fiyatını söylemeyen Bezos, Blue Origin’in bu yıl uzaya 2 yolcu uçuşu düzenlemeyi planladığını duyurdu.
Böylece, Jeff Bezos, Sir Richard Branson’un ardından, uzaya çıkan 2. milyarder olmayı başardı. Branson, Bezos’tan 9 gün önce, kendi şirketi Virgin Galactic’in VSS Unity isimli uzay uçağıyla yaptığı uçuşun ardından uzaya çıkan ilk milyarder olmayı başarmıştı.
Bezos ve Branson arasındaki, milyarderlerin uzay yarışı, toplumda belli bir kesim tarafından eleştiriliyor. Eleştiriler harcanan paranın çalışanlar için ücret artışları veya iklim değişikliğiyle mücadele gibi konulara aktarılabileceği görüşünde birleşiyor. Ancak Bezos, çevre vizyonuna sahip olduğu konusunda ısrarcı. Tüm ağır sanayileri ve gezegenimizi kirleten tüm endüstrileri uzaya taşımak ve Dünya’yı güzel gezegen olarak tutmak gerektiğini iddia eden Bezos, bunun uzay yolculukları ile mümkün olabileceği görüşünde.
