Havayollarına, havaalanlarına, devlet kurumlarına ve seyahatle ilgili hizmet şirketlerine dijital bilgi ve uygulamalar sağlayan İngiltere merkezli seyahat araştırma şirketi OAG her yıl dünya havacılığına dair önemli veriler içeren raporunu yayımlıyor.
OAG’nin global olarak havacılığa dair önemli çözümlemelerinden biri Megahub Index olarak adlandırılan dünyanın en büyük havalimanları yani mega hubları ve bunlara dair rakamlar.
Havalimanlarını mega hub haline getiren en önemli durum verdiği bağlantı sayıları. Dünya havacılığının gelişimi için de bu çok önemli aslında. Çünkü en büyük iki uçak üreticisi Avrupalı Airbus ve Amerikalı Boeing, bu durumu üretecekleri yeni uçak projelerinde ciddi şekilde göz önünde bulunduruyor.
Airbus dünyanın en büyük yolcu uçağı A380’i üretirken bu noktadan yola çıkmıştı. Airbus’a göre havayolları, A380 ile büyük hacimlerde yolcuyu mega hublara getirecek ve buradan da daha küçük uçaklarla dağıtımını yapacaktı. Şimdiye dek bu plan pek de tutmamış görünüyor. Çünkü A380’e olan talep neredeyse sıfıra indi. Önümüzdeki yıllar için de dünya geneli mega havalimanlarının durumu, havacılık endüstrisinin de doğrudan radarında.
Bağlantılar Londra’dan
Çalışma kapsamında, havayollarının planladıkları koltuk kapasitesi ile hizmet verilen varış yerlerinin sayısının oranlanması ile bir bağlantı endeksi oluşturularak bir ölçüm yapılıyor. Havalimanlarının etkinlik ve verimlilik durumlarını birbirleriyle kıyaslamak için oldukça ciddi bir veri olan bağlantı endeksi için OAG, dünyanın en büyük 200 havalimanında altı saatlik bir süre zarfında gelen ve giden bütün yolcular için tüm muhtemel bağlantıları göz önünde bulundurdu. Bu çalışma için, havacılıkta yılın en yoğun günü olan Temmuz ayında bir gün seçildi.
Daha önceki yıllarda, dünyanın 50 mega hubu listelendiğinde zirvede hep Amerikalıları görürdük. Ancak bu yıl zirveyi İngilizlerin milli havayolu British Airways’in kalesi olan Londra Heathrow kaptı. Çalışmanın yapıldığı gün Heathrow’da 66 bin olası uluslararası bağlantılı uçuş ihtimali vardı. Bu gerçekten olağanüstü bir durum. Bu da Heathrow’un bağlantılı uçuşlar konusunda dünyanın megahubu ünvanını almasını sağladı.
İkinci sırada Chicago O’Hare yer alırken üçüncü sırada Lufthansa’nın merkezi Frankfurt var. Dördüncü Amsterdam ile birlikte Avrupa, bağlantı konusunda kontrolü ele almış gibi görünüyor. Beşinci sırada yer alan Kanada Toronto Havalimanı, Kuzey Amerika kıtasının en büyük ikinci megahubu ünvanını aldı.
Türk Hava Yolları’nın uçuşlarının yüzde 80’ine ev sahipliği yapan Atatürk Havalimanı ise bağlantılı uçuşlar endeksinde 17. Sırada kendine yer buldu. Bahsedilen gün içinde çalışmanın yapıldığı 6 saatlik dilim içinde Atatürk Havalimanı’nda olası 55 bin bağlantılı uçuş görülüyor.
Pekin Havalimanı (PEK), planlanan havayolu koltuk kapasitesi bakımından dünyanın en büyük havalimanı olsa da en yoğun günde bağlantı verdiği uçuş sayısı bir hayli az ve bu da Pekin Havalimanı’nı listenin 32. Sırasına yerleştiriyor. Şangay Pudong Havalimanı (PVG), Pekin’e göre çok daha küçük olsa da, uluslararası bağlantılı uçuş konusunda Pekin’e göre çok daha iyi durumda.
Asya Pasifik bölgesinin havalimanları arasında bağlantılı uçuş listesinde zirvede Singapur Changi var. Genel sıralamada 8. Sırayı alan Singapur Havayolları’nın kalesi Changi’yi 10. Sıradaki Jakarta Havalimanı izliyor. Dünya genelinde ilk 15 içinde yer alan diğer Asyalı havayolları ise Kuala Lumpur, Hong Kong ve Bangkok. Bir başka Asyalı Seul Incheon ise 15. Sırada.
Latin Amerikalı havalimanları arasında en yüksek sırayı 20. Sıradaki Mexico City alırken onu 37. Sıradaki Brezilyalı Sao Paulo Guarulhos izledi.
En yüksek uluslararası bağlantıya sahip 50 havalimanının tamamında, bir havayolunun uçuşlarının en az yüzde 40’ını gerçekleştirdiği görülüyor.
Düşük Maliyetlilerde Bizden Biri Var
Düşük maliyetli (low cost) havayollarının çok sık kullandığı ve en çok bağlantılı uçuş opsiyonu bulunan mega hublar sıralamasının zirvesinde ise Malezya’nın başkenti Kuala Lumpur zirvede. AirAsia havayolları, uçuşlarının yüzde 40’ını buradan yapıyor.
Bu listenin zirvesinde Asya Pasifik bölgesindeki havalimanlarının hegamonyasını görmek mümkün. İlk 7 sıranın tamamını Asyalı havalimanları alırken 8. Sırada bir Avrupalı havalimanı görüyoruz. Vueling’in uçuşlarının yüzde 41’ine ev sahipliği yapan Barcelona Havalimanı!
Pegasus Havayolları’nın evi Sabiha Gökçen ise 18. Sırada yer alıyor.