BOEING 777’DE TEK BAŞINA UÇTU!
Pandemi sürecinde havayollarının slot kaybetmemek için, boş uçaklarla hayalet uçuşlar yaptığına şahit olduk. Ancak Emirates, Boeing 777 ile Mumbai’den Dubai’ye tek bir yolcuyla uçtu.
Şanslı yolcu, kendi sosyal medya hesabından yaklaşık iki dakikalık video ile bu özel anları paylaştı. Videoda, yolcunun körükten, uçağın kapısına gidişi görülüyor. Uçağa bindiğinde, birkaç mürettebat üyesi tarafından, alkış ve coşkuyla karşılanıyor.
Uçağın kaptan pilotu, uçuşa dair bilgileri anons etmek yerine, doğrudan yolcuya iletiyor ve uçuşta görevli mürettebat, şanslı yolcuya 3 sınıflı ve 354 koltuklu uçağı gezdiriyor.
Yolcunun biletini hangi sınıftan aldığı ve uçuşu hangi koltukta gerçekleştirdiğine dair herhangi bir detay yok. Ücretsiz upgrade için genellikle katı kurallar olsa da, bu özel uçuş için herhangi bir sorun yaşanmadığı ve yolcunun muhtemelen first class kabinde seyahat ettiği tahmin ediliyor.
Bu videoyu izleyen birçok kişinin aklına, Emirates’in neden tek bir yolcuyla uçuşu gerçekleştirdiği sorusu geldi. Günümüzde, uluslararası havacılıktaki detaylar oldukça karmaşık. Emirates, artan Covid-19 vakaları nedeniyle Hindistan’dan yolcu taşımayı bırakmış olsa da, Hindistan’a yolcu taşımaya ise devam ediyor. Bu durumda dönüş uçuşu genelde yolcusuz gerçekleştiriliyor.
Dolayısıyla Mumbai – Dubai uçuşunda yalnızca bir yolcu varken, Dubai – Mumbai uçuşu belki de tamamen doluydu. Ayrıca günümüzde pek çok havayolu, yolcu uçaklarıyla yalnızca kargo uçuşları gerçekleştiriyor. Yani kabinin boş olması, havayolunun para kaybettiği anlamına da gelmiyor.
AŞI OLAN PİLOTLARA EKSTRA ÖDEME YAPACAK!
Amerika Birleşik Devletleri’nde, havayolu çalışanlarının aşı olma oranı, nüfus ortalamasından biraz daha yüksek ve yüzde 60 civarında. Bu noktadan hareketle ABD’li United Havayolları, ilginç bir uygulamayı hayata geçirmeye hazırlanıyor. Şirket ile Havayolu Pilotlar Birliği (ALPA) pilotların aşılanması konusunda bir anlaşmaya vardı. Anlaşma uyarınca, United pilotlarının aşı olması zorunlu olmayacak. Bunun yerine havayolu, aşı olan pilotlarına ekstra ücret ödeyerek, aşılama konusunda bir teşvik yaratacak.
İlk doz aşısını 1 Haziran’a kadar yaptıran ve aşı sonrası izin almayan pilotlara, 13 saatlik ek ücret vermeye hazırlanan United’ın maaş skalasına göre, kaptan pilotların saatlik kazancı 260 ile 352 Dolar arasında; yardımcı pilotların saatlik kazancı ise 91 ile 240 Dolar arasında değişiyor. Bu da aşı olan bir kaptan pilotun alacağı ekstra ücretin, 4.600 Dolar’a kadar ulaşabileceği anlamına geliyor. Atılan bu adımın, aşılanma konusunda maksimum gönüllü katılımı teşvik edeceğini düşünüyor.
2021’in başlarında United CEO’su Scott Kirby, aşıyı çalışanlar için zorunlu hale getirmek istediğini söylemişti. Ancak şimdi aşı olan pilotlara binlerce Dolar ödeme yapmaya hazırlanıyor.
Şirket bünyesinde çalışan diğer personeller ise karara tepkili. Her zaman olduğu gibi, pilotların bu konuda da oldukça ayrıcalıklı muamele gördüklerini düşünüyorlar. Zira kabin memurları ve yolcularla çok daha fazla doğrudan teması olan personellerin hiçbiri, aşı olmak için ortaya atılan bu teşvikten yararlanamıyor.
Bir başka ABD’li havayolu Delta, geçtiğimiz günlerde aşılamayı mevcut çalışanlar için zorunlu kılmayacağını; ancak yeni işe alınacak çalışanlar için aşıyı zorunlu tutacaklarını duyurdu.
United’ın bu teşviğinin, tereddütlü pilotların aşı olma oranını yükseltip yükseltmeyeceği büyük bir merak konusu.
A321XLR’IN YAPISAL MONTAJI BAŞLADI!
Avrupalı imalatçı Airbus, ilk A321XLR için çok önemli dönüm noktasını daha geçti. Uçağın merkez ve arka gövde parçalarının yapısal montajı Almanya’da başladı.
Airbus A321XLR, artırılan maksimum kalkış ağırlığı (MTOW) sayesinde, en uzun menzilli tek koridorlu uçak ünvanını ele geçirmeye hazırlanıyor. Bunu sağlayan detay, uçak gövdesinde, yolcu kabininin altında, ekstra bir yakıt tankı taşıyabiliyor olması. Artan maksimum kalkış ağırlığı ve ek yakıt deposu, uçağın ekstra 12.900 litre ve toplamda 40.000 litreye kadar yakıt taşıyabileceği anlamına geliyor. Bu sayede uçağın menzili 8.700 kilometreye ulaşıyor.
Mayıs ayında, Airbus’ın üretim ortağı olan Premium AEROTEC, A321XLR’ın performansının önemli bir bileşeni olan, ilk tam donanımlı Arka Orta Tank’ı (Rear Centre Tank) Hamburg’daki ana bileşen montaj hattına teslim etti. Böylece uçağın arka gövdesi ile orta gövdesinin montajı başlamış oldu.
Yeni uzun menzilli A321XLR’ye özgü olan arka orta tank, uçağın alt gövdesinin maksimum hacimsel kullanımını sağlayan, uçağa kalıcı olarak monte edilmiş yüksek kapasiteli bir yakıt tankıdır. Gövde, Section 15 ve Section 17’ye entegre edilen, ana iniş takımı bölmesinin arkasında bulunan bu tank, 13.100 litreye kadar ulaşabilen bir kapasiteye sahip. Bu da daha önce A321 uçak ailesinde kullanılan birkaç Ek Merkez Tankı’nın (ACT) tamamından daha fazla yakıt kapasitesi sunabildiği anlamına geliyor.
Arka Orta Tank’ın entegrasyonu, ekipler için yeni bir iş. Çünkü bu tank ile yeni yakıt sistemlerinin sorunsuz entegrasyonunu sağlamak, önemli bir zorluk olarak görülüyordu. Operasyonlar, geliştirme ve kurulum için çok sıkı bir zaman çizelgesi üzerinden ilerledi. Bu süre zarfında, COVID-19 salgını, XLR için yapılan ortak çalışmaları etkiledi. Dijital araçlar kullanılarak bu durumun üstesinden gelinmeye çalışıldı.
Ana bölümler, Hamburg’taki mevcut tek koridorlu uçak üretimini etkilemeden, A321XLR’nin gövdelerinin imalatını başlatabilmek için A320 üretim hattından ayrılan bir pilot hat olan Hangar 260’taki yeni özel üretim hattında bir araya getiriliyor. Pilot hat, tamamen 3 boyutlu olarak tasarlandı ve A321XLR tasarım verilerinin baştan itibaren akıllı entegrasyonuna izin veriyor.
A321XLR, Airbus’ın tek koridorlu ailesinin evriminde ileri bir adım durumunda. Ailenin diğer üyeleriyle genel ortaklığı en üst düzeye çıkaracak şekilde tasarlanan uçak, aynı zamanda, uçağa ekstra uzun menzil, artırılan paralı yük (kargo) hacmi ve Airspace kabin sisteminin bir sonucu olarak en iyi seyahat deneyimini sağlamak için gereken minimum değişiklikleri de beraberinde getiriyor.
A321XLR, önceki nesil uçaklara kıyasla havayollarına 8.700 km’ye kadar ulaşabilen harika bir menzil ile birlikte, koltuk başına yüzde 30 daha düşük yakıt tasarrufu ve CO2 emisyonu sağlayacak. Uçağın 2023’te hizmete başlaması planlanıyor.
SESTEN HIZLI UÇMA HAYALİ SUYA DÜŞTÜ!
Aerion Supersonic Corporation, üretimi tamamlamak için gereken sermayeyi artırmadaki zorluğu gerekçe göstererek, yılladır geliştirme çalışmalarını sürdürdüğü süpersonik iş jeti AS2 programının tüm faaliyetlerinin durdurulduğunu açıkladı.
AS2 iş jeti, 51 yıl sonra ticari hizmete giren ilk süpersonik uçak olmanın yanı sıra Dünya’nın ilk süpersonik iş jeti olmaya adaydı. Seyahat sürelerini yaklaşık yüzde 50 kısaltmayı vaat ediyordu. Şirket, daha önce AS2’nin üretimine başlamak için yaklaşık 4 milyar Dolar toplanması gerektiğini ve yalnızca motor geliştirmeye 1 milyar Dolar harcanacağını duyurmuştu.
İlk üretiminin 2023’te ve ilk uçuşunun 2024’te yapılması planlanan, 1.4 Mach hıza ulaşması hedeflenen 120 milyon Dolar’a satılması hedeflenen AS2’nin yatırımcıları, Boeing ve Spirit Aerosystems olarak biliniyor. Nevada merkezli Aerion Reno tarafından da on yıldır geliştiriliyor. Şirket, Florida Eyaleti’nin Melbourne şehrinde, son montaj hattı inşa etmek için 300 milyon Dolar’lık yatırım yapmayı planlıyordu.
2004 yılında milyarder işadamı Robert Bass tarafından kurulan Aerion, Lockheed Martin de dahil olmak üzere büyük yatırımcıları ve ortaklarından, önemli yatırımlar çekmeyi başardı. Aerion ayrıca süpersonik iş jetinin motorunun tedariki için General Electric ile bir sözleşme imzaladı.
Geçtiğimiz Mart ayında NetJets’ten 20 adet AS2 satışı için taahhüt alınmıştı. Ayrıca, Aerion, NetJets ve profesyonel havacılık eğitim sağlayıcısı FlightSafety International ile sivil, ticari ve askeri süpersonik uçaklar için pilotları eğitmek üzere süpersonik bir uçuş eğitim akademisi geliştirmek için çalışmalara başlamıştı. 2015 yılında ise Flexjet, 2,4 milyar Dolar değerinde 20 adet AS2 siparişi vermişti. AS2’nin toplamda 11,2 milyar Dolar’lık satış için taahhüt aldığı açıklanmıştı.
AS2, su üzerinde süpersonik hızlarda uçmak üzere tasarlandı. Sonik patlamalara izin verilmeyen çoğu ülkede, karada 0.96 Mach civarında yüksek ses altı veya ses ötesi uçuş için uyarlandı. Orijinal tasarım, 2014 yılında twinjet’ten trijet’e dönüştü.
Aerion’un eski yönetim kurulu başkanı Brian Barents, haberi “tam bir hayal kırıklığı” olarak özetledi.
Geçtiğimiz Mart ayında Aerion, 2020’li yılların sonunda hizmete girmesi için tasarlanan AS3 modeline ait konsept tasarımın bir görselini kamuoyu ile paylaşmıştı. Şirket, AS3’ün, hipersonik bölgeye (5 Mach ve üzeri) daha yakın hızlarda seyredeceğini açıklamıştı.
COVID’DEN KAÇMAK İÇİN UÇAKTA EVLENDİLER!
Geçtiğimiz hafta, negatif sonuçlu PCR testi ibraz edemedikleri için, Hırvatistan’da geceyi uçakta geçirmek zorunda kalan uçucu mürettebatı ile gündeme gelen Hindistanlı SpiceJet, bu kez de bir düğünle gündemde.
Havayoluna ait Boeing 737-800, ülkenin güneyindeki Madurai Havaalanı’ndan (IXM) kalkış yaptı. 1 saat 36 dakikalık bir uçuşun ardından uçak aynı havalimanına teker koydu. Bu ilginç uçuşun sebebi bir düğündü!
Hindistan’da Covid-19 salgınının ulaştığı korkunç boyut nedeniyle, düğünler, en fazla 50 katılımcı ile kısa bir süre gerçekleştirilebiliyor. Ancak evlenecek çift, bundan daha fazla misafirin düğününe katılmasını istediği için, çareyi bir uçak kiralamakta buldu. Bu sayede Covid-19 kısıtlamalarını aşmayı başaran çift, 161 kişiyi düğüne davet edebildi.
SG9022 sefer sayılı uçuş için Madurai’den kalkan uçak, güneybatıya doğru uçtu. Daha sonra, Madurai’ye geri dönmeden önce, çiftin nikahının kıyıldığı anlarda, Kashi Vishwanathar Tapınağı’nın üzerinden geçti.
Tahmin edilebileceği üzere, uçakta maske-mesafe gibi birçok kural çiğnendi. Hindistan’da uçak içinde fotoğraf çekme yasağı da dikkate alınmadı. Hindistan Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün, havayolunu, bu uçuşta görev yapan mürettebatın işten çıkarılması ve protokollere uymayanlar için de gerekli makamlara şikayette bulunmaya zorladığı iddia ediliyor.
FAA’DEN BOEING’E BÜYÜK CEZA!
ABD Federal Havacılık İdaresi FAA, yaklaşık 800 adet 737 MAX ve NG serisi uçağa otorite tarafından onaylanmamış ekipman takılması nedeniyle Boeing’e 17 milyon dolar ceza kesti.
Sorun ilk olarak 2019’da Boeing’in 737 MAX ve NG varyantlarındaki yüzlerce uçağa onaylanmamış sensörler yerleştirdiğinin keşfedilmesiyle başladı.
Haziran 2015 ile Nisan 2019 arasında Boeing’in 618 adet 737 NG ve 173 adet 737 MAX dahil olmak üzere 737 ailesinin 791 üyesine Rockwell Collins Head-up Guidance Systems kurulduğu iddia edildi.
Boeing, yaşanan sorunu tedarikçisine bağlayarak, tedarik zinciri süreçlerini gözden geçirip, düzeltici eylemler geliştirerek, tüm sorunların çözüldüğünü açıkladı. FAA ise Boeing’e onaylı tasarımlarına uymayan herhangi bir uçak parçasını, uçaklarına takmamasını sağlamak adına dahili prosedürlerini güçlendirmesi yönünde bir tavsiyede bulundu. Boeing’in ayrıca, FAA’nın üretim hazırlık değerlendirmelerini ve şirketin değerlendirmeleri temel aldığı verileri ve değerlendirmelerin sonuçlarını gözlemleyebilmesini sağlamak için üretim prosedürlerini gözden geçirmesi gerekiyor.
FAA, 17 milyon dolarlık cezanın, 178 adet 737 MAX uçağında tespit edilen, uygunsuz slat rayı olduğunu açıklarken, bu rayların yanlış işaretlendiği ayrı bir üretim sorununun da kapsamda değerlendirildiğini açıkladı.
FAA Başkanı Steve Dickson uçuş emniyetini gözetmenin, birincil sorumlulukları olduğunu söylerken, Boeing’in düzeltici eylemlere uymaması durumunda, bu cezayaa ilave 10.1 milyon Dolar’lık daha ceza ile karşı karşıya kalması olası.
Öte yandan FAA, Boeing 787 Dreamliner teslimatlarını geçici olarak durdurdu. Karara gerekçe olarak, uçakların emniyeti ile ilgili düzenlemelerinin gerekli koşulları sağlayıp sağlamadığının araştırılması gösterildi. Boeing, 787’lerin üretimdeki kalite sorunları nedeniyle teslimatlarına beş aylık bir aradan sonra Mart ayında yeniden başlamış ve o günden bu yana müşterilerine 11 adet uçak teslim etmişti.
YAPTIRIMLAR BELAVIA’YI ZORA SOKTU!
Muhalif bir gazetecinin tutuklanabilmesi için Atina’dan Vilnius’a uçan Ryanair uçağının, Belarus Hükümeti tarafından sahte bomba ihbarı ile Minsk’e yönlendirilmesi olayının yankıları sürüyor. Olayın ardından Avrupa Birliği ve İngiltere’nin, ülkenin milli havayolu Belavia’ya hava sahalarını kapatması nedeniyle, şirket 30 Ekim’e kadar 8 ülkede 12 şehre yaptığı tüm tarifeli uçuşlarını iptal etmek zorunda kaldı.
Buna göre Belavia, İngiltere, Çek Cumhuriyeti, Finlandiya, Fransa, Letonya, Litvanya, İsveç ve Ukrayna gibi ülkelerde uçtuğu Varşova, Milano, Amsterdam, Roma, Frankfurt, Berlin, Münih, Hannover, Viyana, Brüksel, Barselona ve Kaliningrad gibi destinasyonlara uçuşlarını durdurdu.
Komşu ülke Polonya’nın da hava sahasını Belarus’a kapatması ile Belavia’nın kısa mesafeli uluslararası uçuşlarını gerçekleştirebilmesi neredeyse imkansız hale geldi.
Belavia yöneticileri kendi kontrolleri dışındaki nedenlerle bu durumla yüzleşmek zorunda kalan yolcularından özür diledi. Estonya Başbakanı Kaja Kallas, Belavia’nın Estonya havaalanlarına inişini yasaklayacaklarını duyurdu. Bölgedeki diğer ülkelerin de Belarus’a da benzer yaptırımlar uygulaması bekleniyor.
Belavia’yı ciddi şekilde etkileyen uçuş yasakları ve artan gerilimler ışığında, Belarus’un en büyük müttefiki olan Rusya’nın, Avrupalı havayollarının bazı uçuşlarına izin vermemesi ile olay farklı bir boyut kazandı. Rusya’nın Avrupa’dan Asya’ya uzanan son derece geniş bir hava sahasına sahip olması, onu havayollarının çoğu için önemli bir geçiş yolu haline getiriyor.
Belarus’a getirilen uçuş yasaklarının ardından Rusya, Moskova’ya inmeye çalışan iki uçuşa izin vermeyerek, uçuşların iptal edilmesine yol açtı. Rotalarını Belarus’tan kaçınarak çizen havayollarının Moskova uçuşlarında, Rusya’dan izin alınması gerekiyor.
Air France’nin, Paris-Moskova uçuşunda rotanın Belarus’tan kaçınacak şekilde revize edilmesi, Rusya’dan onay çıkmayınca kalkıştan birkaç saat sonra uçağın Paris’e geri dönmesi ile sonuçlanırken, aynı durum Avusturya Havayolları’nın Viyana-Moskova uçuşunda da yaşandı. Her iki uçuşta da Rus yetkililer, uçakların Rus hava sahasına girmesine ve Moskova’ya planlanan inişlerinden önce alternatif rotalar çizmesine izin vermedi.
Bir iki münferit olay haricinde şimdilik Air France-KLM ve Lufthansa uçuşları, Belarus hava sahasından kaçınarak, Rus hava sahası üzerinden sorunsuz şekilde yapılıyor. Bu havayollarının Rusya’daki varış noktalarına da indiği görülüyor. Rusya kanadı yaşanan durumu teknik aksaklığa bağladı.
